Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
00378 005522 20223849 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Walerian Pańko: O prawie własności i jego współczesnych funkcjach - ebook/pdf
Walerian Pańko: O prawie własności i jego współczesnych funkcjach - ebook/pdf
Autor: , Liczba stron: 276
Wydawca: Uniwersytet Śląski Język publikacji: polski
ISBN: 978-8-3801-2877-4 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> prawo i podatki >> cywilne
Porównaj ceny (książka, ebook (-20%), audiobook).
Czytaj online.
Komentuj

Prace polskiego agrarysty i cywilisty Profesora Waleriana Pańki zachowują do dziś swoją aktualność i cieszą się nieustanym zainteresowaniem doktryny prawa rolnego i prawa cywilnego. Do fundamentalnych dzieł naukowych należą monografie: Własność gruntowa w planowej gospodarce przestrzennej. Studium prawne (1974) oraz O prawie własności i jego współczesnych funkcjach (1984). W prezentowanej publikacji przedrukowano tę ostatnią pozycję, którą wzbogacono o wstęp, wykaz publikacji Profesora oraz jego tekst: Ład przestrzenny i ekologiczny wsi i rolnictwa (tezy) (1993), a także komentarz tego tekstu autorstwa Teresy Kurowskiej.

„Monografia O prawie własności i jego współczesnych funkcjach jest owocem badań prawno-porównawczych, które umożliwił pobyt stypendialny w Instituto di Diritto Agrario we Florencji oraz pobyty w charakterze visiting profesor na uniwersytetach w Rzymie, Padwie, Mediolanie, Ferrarze. […\ Profesor przedstawił w niej syntetyczne opracowanie teorii własności nawiązującej do realiów współczesności, co doprowadziło do przewartościowania wielu obiegowych pojęć w nauce prawa. […\ Profesor Walerian Pańko podkreślał, że w prawie właściciela tkwi niezwykle ważny element, jakim jest monopol w zakresie władztwa nad konkretną rzeczą (konkretnym mieniem) zapewniający możliwość efektywnego gospodarowania, ale widział jednocześnie wiele ograniczeń wynikających z obowiązków właściciela wobec społeczeństwa. Wyrazem jego przemyśleń jest oryginalna koncepcja »domniemania generalnej kompetencji« (właściciela) jako istoty prawa własności”.

Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

C M Y CM MY CY CMY K Walerian Pańko O prawie własności i jego współczesnych funkcjach W a l e r i a n P a ń k o O p r a w i e w ł a s n o ś c i 2 8012-877-4 6 O prawie własności  i jego współczesnych funkcjach NR 3480 Walerian Pańko O prawie własności  i jego współczesnych funkcjach Opracowała, wstępem i komentarzem opatrzyła Teresa Kurowska Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego • Katowice 2016 Redaktor serii: Prawo Andrzej Matan Reprint wydania pierwszego wykonano za zgodą Urszuli Pańki Układ oryginału został uzupełniony o wstęp, wykaz publikacji Waleriana Pańki oraz jego tekst: Ład przestrzenny i ekologiczny wsi i rolnictwa (tezy) (opublikowany wcześniej w: Zagadnienia prawa cywilnego, samorządowego i rolnego. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1993), a także komentarz tego tekstu autor­ stwa Teresy Kurowskiej. Profesor Walerian Pańko Rok 2016 jest dla śp. Profesora Waleriana Pańki rokiem jubile- uszowym. 8 października obchodziłby siedemdziesiątą piątą rocznicę urodzin i jubileusz pięćdziesięciolecia pracy akademickiej oraz czter- dziestodwulecie powstania Katedry Prawa Rolnego i Gospodarki Prze- strzennej na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Dnia 7 października 2016 roku mija dwadzieścia pięć lat od Jego tragicznej śmierci. Profesor był człowiekiem niezwykłym i — jak sądzę, mogę napisać, wyrażając przez to głębokie przekonanie Jego uczniów, wychowanków, przyjaciół i współpracowników — wybitnym prawnikiem, profesorem akademickim, społecznikiem i politykiem. Jak zauważył Jego Mistrz Profesor Andrzej Stelmachowski, był w Profesorze Walerianie Pańce „zdumiewający wewnętrzny kontrast naukowca, dla którego biblioteka była ulubionym miejscem pracy, i działacza-polityka, pełnego temperamentu, rzucającego się z pasją w wir działań politycznych. […] Czytał bardzo wiele, chłonąc ogromne ilości książek, stale nienasycony głodem wiedzy. Jednocześnie był za- wsze ogromnie wyczulony na uczciwość w głoszeniu prawdy. Z pasją chwytał za pióro, ilekroć dostrzegł koniunkturalną nierzetelność czy wręcz nieuczciwość, zwłaszcza w pracach naukowych. W pracach swo- ich zawsze o coś walczył. Nie znajdziemy w nich żadnej, która byłaby tylko beznamiętną analizą prawniczą”1. Profesor Walerian Pańko urodził się 8 października 1941 roku w Tu- rzym Polu koło Brzozowa. Egzamin dojrzałości złożył w 1959 roku 1 Por. Zagadnienia prawa cywilnego, samorządowego i rolnego. Pamięci Pro- fesora Waleriana Pańki. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1993, s. 5. VIII Teresa Kurowska w  Liceum  Ogólnokształcącym  w  Brzozowie.  Następnie  podjął  studia  prawnicze w Uniwersytecie Wrocławskim, które ukończył w 1964 roku  z tytułem magistra prawa. Swoją  akademicką  i  naukową  drogę  rozpoczął  Walerian  Pańko  na  Dolnym  Śląsku,  w  Uniwersytecie  Wrocławskim,  gdzie  —  jako  absolwent  wrocławskiej  uczelni  —  w  1964  roku  podjął  pracę  na  Wy­ dziale  Prawa  i Administracji,  w  Katedrze  Prawa  Rolnego.  Pod  opieką  Profesora  Andrzeja  Stelmachowskiego,  w  1971  roku,  na  podstawie  rozprawy  doktorskiej  pt.  Dzierżawa gruntów rolnych w aspekcie eko- nomiczno-prawnym,  uzyskał  stopień  doktora.  Do  1974  roku  prowadził  zajęcia z prawa rolnego i cywilnego prawa materialnego, a równolegle,  w latach 1966—1971, odbywał aplikację arbitrażową, zakończoną zło­ żeniem  egzaminu  radcowskiego  z  wynikiem  bardzo  dobrym.  Już  jako  kierownik Zakładu Administracji Rolnictwa i Gospodarki Przestrzennej  na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowi­ cach, w 1978 roku, na podstawie rozprawy habilitacyjnej pt. Własność gruntowa w planowej gospodarce przestrzennej. Studium prawne, uzy­ skał stopień doktora habilitowanego nauk prawnych. Od 1989 roku był  tytularnym profesorem nauk prawnych. Profesor  Walerian  Pańko,  pracując  w  Uniwersytecie  Wrocławskim,  najpierw od 1964 roku był asystentem, starszym asystentem, a następ­ nie  od  1971  roku  adiunktem.  Potem,  w  1974  roku,  od  podjęcia  pracy  w  Uniwersytecie  Śląskim,  został  powołany  na  stanowisko  docenta,  a  następnie  w  1989  roku  otrzymał  tytuł  profesora  nadzwyczajnego.  Jako  wspaniały  człowiek,  mądry  i  życzliwy,  ale  wymagający  szef  pełnił  funkcję  Kierownika  Katedry  Administracji  Rolnictwa  i  Gospo­ darki  Przestrzennej  aż  do  czasu  tragicznej  śmierci.  Jednocześnie  jako  parlamentarzysta  bardzo  aktywnie  pracował  w  komisjach  sejmowych.  Ale  nie  tylko  najbliżsi  współpracownicy  korzystali  z  jego  mądrości,  rozwagi  i  życzliwości.  Przymioty  swego  charakteru  Profesor Walerian  Pańko oddał do pełnej dyspozycji tak całej społeczności akademickiej,  jak i — jako społecznik, a następnie parlamentarzysta — społeczności  lokalnej oraz pracom parlamentarnym. Okres  studiów  uniwersyteckich,  czas  pracy  naukowej  pod  kierun­ kiem  Profesora  Andrzeja  Stelmachowskiego  nie  tylko  w  określony  sposób uformowały prawniczo Profesora Waleriana Pańkę, ale i w póź­ niejszych latach pracy  naukowej  i  służby  publicznej —  uwzględniając  Jego  temperament  intelektualny  —  wpłynęły  na  ścisłe  związki  nauko­ Profesor Walerian Pańko IX we  pomiędzy  cywilistami  wrocławskimi,  warszawskimi,  białostockimi  i śląskimi. Dało to znakomite efekty naukowe także we współpracy ze  specjalistami  z  różnych  dyscyplin  naukowych.  Już  w  Uniwersytecie  Śląskim z wielkim powodzeniem kontynuował dotychczas prowadzone  badania naukowe, tworzył ad hoc zespoły badawcze, łącząc skutecznie  teorię  z  praktyką,  zapraszając  do  współpracy  pracowników  z  różnych  katedr i ośrodków naukowych. Największe uznanie przyniosły Profesorowi prace w trzech dziedzi­ nach: własności, planowania przestrzennego i kształtowania przestrzeni,  zwłaszcza rolniczej, oraz samorządu terytorialnego. Jego  dwie  monografie  Własność gruntowa w planowej gospodarce przestrzennej. Studium prawne oraz O prawie własności i jego współ- czesnych funkcjach wniosły znaczący wkład w rozwój doktryny prawa  rolnego  i  teorii  własności  nieruchomości.  W  pierwszej  z  nich  Profe­ sor  przedstawił  własną  siatkę  pojęciową  z  zakresu  zagospodarowania  przestrzennego  i  wyznaczył  nowe  kierunki  badań,  które  współcześnie  są nadal rozwijane. Stawia w niej wciąż aktualną tezę, że „konstrukcja  prawa  własności  gruntowej  oraz  planu  zagospodarowania  przestrzen­ nego  to  elementy  jednego  porządku  prawnego.  Porządku,  który  w  za­ kresie gospodarki przestrzennej ma służyć jednemu celowi: organizacji  przestrzennej  społeczeństwa,  organizacji  kojarzącej  interesy  jednost­ kowe  z  interesem  społecznym  w  ramach  jednej  społecznej  koncepcji  ustrojowej”.  Poszukując  odpowiedzi  na  pytanie:  czy  istnieje  pożądana  relacja  pomiędzy  prawem  własności  gruntowej  a  regulacją  prawną  planowania przestrzennego, stawia, jakże i dzisiaj aktualną, tezę, która  ma  wykazać,  że  „plany  zagospodarowania  przestrzennego  powinny  stanowić  jeden  z  najważniejszych  środków  organizacyjnoprawnych  socjalizacji  (upowszechnienia)  samego  prawa  własności  gruntowej  i struktury stworzonej przez tę własność”2. Profesor dochodzi do wnio­ sku,  że  podstawy  prawne  gospodarki  przestrzennej  można  oceniać  od  strony treści prawa własności, a raczej składających się nań uprawnień  właściciela  —  zwłaszcza  pierwszoplanowego  uprawnienia  w  sferze  korzystania z gruntu (w zakresie oddziaływania m.p.z.p.) rozumianego  jako  używanie  i  pobieranie  pożytków. Analizując  zakres  przestrzenny  nieruchomości  gruntowej  w  świetle  art.  143  k.c.  (jako  bryły  geome­ 2  W. P a ń k o:  Własność gruntowa w planowej gospodarce przestrzennej. Stu-   dium prawne. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1978, s. 11—12. X Teresa Kurowska trycznej),  odważnie  konkluduje:  „nie  przeczę  oczywistej  prawdzie,  iż  działanie właściciela realizuje się w przestrzeni trójwymiarowej. Nato­ miast nie zgadzam się z tym, jakoby na gruncie obowiązującego prawa  strefę przestrzenną działania właściciela można było zamknąć na kształt  bryły,  czyli  »trójwymiarowego  wycinka  przestrzeni«”.  Dalej  zwraca  uwagę,  „że  słabości  konstrukcyjne  tego  ujęcia  podkreślają  nawet  jego  zwolennicy”3. W  dalszych  rozważaniach,  bez  koniunkturalnej  popraw­ ności, dokonując krytyki „materializacji” nieruchomości gruntowej, for­ mułuje dzisiaj powszechnie przyjęty pogląd, przemawiający za „ujęciem  własności  gruntowej  jako  prawa  do  wartości  użytkowej  materialnie  pojmowanej rzeczy, a nie prawa do materialnej substancji rzeczy”4. To  pozwala  Profesorowi  na  wyrażenie  nowatorskiej  tezy:  „W  przypadku  prawa  własności  gruntowej  w  rolnictwie  przedmiotem  tego  prawa  jest  działalność rolnika, a jej właściwej realizacji i bezpieczeństwu procesu  produkcyjnego  służy  konstrukcja  nieruchomości  gruntowej.  Wyznacza  ona sferę przestrzenną uprawnionych działań właściciela, ale nie przez  wyodrębnienie z przestrzeni bryły geometrycznej, lecz przez oznaczenie  granic wyłącznie na powierzchni ziemskiej”. Profesor podkreśla jednak,  że „takie ujęcie nieruchomości gruntowej ma oparcie w obowiązującym  stanie prawnym i nie budzi większych zastrzeżeń od strony gospodarki  rolnej. Natomiast zastrzeżenia takie mogą uzasadniać zarówno potrzeby  zabudowy nowoczesnych miast, jak i eksploatacja wnętrza ziemi”. Dziś  dostrzegamy  i  dopuszczamy  „nachodzenie  na  siebie”  różnego  rodzaju  stref,  zaś  postulowana  przez  Profesora  potrzeba  synchronizacji  wyko­ nywania uprawnień w realizowanych w tej samej strefie przestrzennej,  z  wykorzystaniem  środków  z  zakresu  planowania  przestrzennego,  a  konkretnie  planowania  miejscowego,  jest  wielce  niedoskonała.  Nie­ zmiennie  aktualny  jest  pogląd  Profesora,  że  „planowanie  przestrzenne  nie  działa  samodzielnie  na  kształtowanie  własności  gruntowej,  albo­ wiem  swoją  funkcję  może  spełniać  tylko  w  ścisłym  powiązaniu  z  in­ nymi  normatywnymi  podstawami  gospodarki  przestrzennej,  a  w  tym  z  innymi  rodzajami  planów,  w  uzgodnieniu  z  innymi  podmiotami  objętymi  planami  oraz  poprzez  indywidualne  rozstrzygnięcia”5.  Stąd  postulat Profesora o konieczności synchronizacji planowania przestrzen­       3  Por. ibidem, s. 57—59. 4  Ibidem, s. 62. 5  Ibidem, s. 133. Profesor Walerian Pańko XI nego  z  całym  porządkiem  prawnym  staje  się  koniecznym  wymogiem  przy  założeniu,  że  ta  synchronizacja  będzie  dwustronna,  a  to  wymaga  zmian,  nie  tylko  cząstkowych  w  obowiązującym  ustawodawstwie.  Ta  krytyczna,  budząca  wówczas  niepokój,  teza  Profesora  współcześnie  ulega pogłębieniu. Monografia  O prawie własności i jego współczesnych funkcjach jest  owocem  badań  prawnoporównawczych,  które  umożliwił  pobyt  stypendialny  w  Instituto  di  Diritto  Agrario  we  Florencji  oraz  pobyty  w  charakterze  visiting profesor  na  uniwersytetach  w  Rzymie,  Padwie,  Mediolanie i Ferrarze. Profesor przedstawił w swojej monografii syntetyczne opracowanie  teorii  własności  nawiązującej  do  realiów  współczesności,  co  —  jak  podkreśla  wielu  autorów  —  doprowadziło  do  przewartościowania  wielu  obiegowych  pojęć  w  nauce  prawa.  Dostrzega  w  niej  potrzebę  umocnienia własności i, jak zauważa Profesor Andrzej Stelmachowski,  „widząc  zasadniczy  błąd,  jaki  tkwił  w  socjalistycznej  teorii  własności  (a  pamiętajmy,  że  pisał  On  jeszcze  w  okresie  PRL,  gdzie  takie  ujęcie  musiało uchodzić za »heretyckie«), wcale nie popadł w drugą skrajność,  to jest w mechaniczne przejmowanie teorii przyjętych na Zachodzie”6.  Profesor  Walerian  Pańko  podkreślał,  że  w  prawie  właściciela  tkwi  niezwykle  ważny  element,  jakim  jest  monopol  w  zakresie  władztwa  nad konkretną rzeczą (konkretnym mieniem), zapewniający możliwość  efektywnego  gospodarowania,  ale  widział  jednocześnie  wiele  ograni­ czeń  wynikających  z  obowiązków  właściciela  wobec  społeczeństwa.  Wyrazem  jego  przemyśleń  jest  oryginalna  koncepcja „domniemania generalnej kompetencji” (właściciela)  jako  istoty  prawa  własności.  Profesor nie ograniczył się do przyjętego poglądu, że prawo własności  nie ma charakteru absolutnego, w którym ograniczenia własności były  pojmowane  jako  czynnik  zewnętrzny,  zazwyczaj  administracyjny,  ale  uważał, że „mają one charakter immanentny, jednak ich podstawa musi  być  udowodniona;  dopóki  tak  się  nie  stanie,  domniemanie  przemawia  na  korzyść  właściciela”.  Wyraźnie  dostrzegał  proces  prowadzący  do  „dekompozycji prawa własności, który nie dotyczy samej cywilnopraw­ nej konstrukcji własności. Dekompozycja prawa własności jest efektem  głębokiej ewolucji nie tylko całego systemu prawa, ale i zasadniczych  zmian  w  ustrojach  gospodarczych  i  politycznych”.  Podkreślał  jednak,    6  Zagadnienia prawa cywilnego, samorządowego i rolnego…, s. 4—5. XII Teresa Kurowska „że nie można mówić o kryzysie uniwersalnego modelu prawa własno­ ści, a raczej o kształtowaniu się nowej formuły jedności tego prawa, która określana jest jako »jedność w wielości«”7. Profesor zauważał, że pomiędzy własnością indywidualną prywatnego właściciela a włas­ nością państwa powinna istnieć bogato rozbudowana sfera pośrednia własności samorządowej, grupowej różnego rodzaju. Szczególnym zainteresowaniem Profesora była także troska o reakty­ wację samorządności terytorialnej. Ten wątek rozważań cenił niezwyk le wysoko. Wskazują na to liczne publikacje i ekspertyzy m.in. Proble­ matyka terytorialnej organizacji kraju; Koncepcja zmian w podziale administracyjnym kraju; Prawne aspekty funkcjonowania i rozwoju społeczeństw lokalnych; Les réformes communales en Pologne?; Włas­ ność komunalna a funkcje samorządu terytorialnego. Pomimo że Jego osiągnięcia w tej dziedzinie zarówno w owym czasie, jak i aktualnie są przemilczane, to bezsporne jest, że jako przewodniczący Sejmowej Komisji Samorządu Terytorialnego przyczynił się do reaktywowania samorządu terytorialnego w III Rzeczpospolitej, odgrywając kluczową rolę w chwili przełomowych dla reformy samorządowej debat. Jego koncepcje w tej materii zostały skutecznie wcielone w życie. W stosunkowo krótkiej, dwudziestosiedmioletniej pracy naukowej Profesor Walerian Pańko opublikował 80 prac naukowych, w tym 4 monografie oraz 76 mniejszych opracowań — 6 wydanych za gra­ nicą. Był promotorem w 1 zakończonym przewodzie doktorskim oraz wypromował ok. 200 magistrantów i dyplomantów. W 1975 roku został przyjęty w poczet członków Sekcji Prawa Instytutu Nauk Prawnych i Ekonomicznych Katowickiego Oddziału PAN, w latach następnych Komitetu Redakcyjnego „Studiów Prawniczych”, Komitetu Badań Rejonów Uprzemysławianych PAN, Komitetu Przestrzennego Zagospo­ darowania Kraju PAN. Równolegle z pracą naukową i dydaktyczną Profesor Walerian Pań­ ko pełnił ważne i odpowiedzialne funkcje w służbie publicznej. Profesor pochodził ze wsi (z Turzego Pola k. Jasła), więc doskonale rozumiał potrzeby środowiska rolników. Jako profesjonalista, wykła­ dowca prawa rolnego dostrzegał słabą pozycję rolnictwa względem przemysłu, stąd Jego zaangażowanie i obrona interesów rolnictwa. 7 Por. W. P a ń k o: O prawie własności i jego współczesnych funkcjach…, s. 95—115. Profesor Walerian Pańko XIII Będąc  doradcą  NSZZ  „Solidarność”  i  NSZZ  „Solidarność  Rolników  Indywidualnych”,  uczestniczył  w  obradach  porozumienia  rzeszowsko­  ­ustrzyckiego  (styczeń  1981—luty  1982).  Sformułowane  przez  straj­ kujących  rolników  postulaty  stanowiły  założenia  przyszłych,  istotnych  zmian  legislacyjnych  wprowadzonych  w  życie  w  marcu  1982  roku,  m.in.  dotyczących  zmian  w  Kodeksie  cywilnym  w  zakresie  obrotu  nieruchomościami rolnymi, ochrony gruntów rolnych i leśnych, scalania  i  wymiany  gruntów,  uwłaszczenia  posiadaczy  nieruchomości  rolnych  wchodzących  w  skład  gospodarstw  rolnych.  Pod  Jego  patronatem  założono  Niezależny  Samorządny  Związek  Zawodowy  Rolników  „So­ lidarność Rolnicza”, którego był doradcą i ekspertem. Profesor  wniósł  niekwestionowane  zasługi  jako  aktywny  członek,  ekspert  i  doradca  Społecznej  Rady  Legislacyjnej  NSZZ  „Solidarność”  (działającej  pod  przewodnictwem  prof.  S.  Grzybowskiego,  w  której  to  przewodniczył  zespołowi  prawa  rolnego).  Był  członkiem  Komisji  ds.  Ustawodawstwa  Rolnego  działającej  przy  ministrze  sprawiedli­ wości. Jako  wybitny  specjalista  brał  też  udział  w  negocjacjach  okrągłego  stołu  w  podzespołach  do  spraw  rolnictwa  oraz  do  spraw  samorządu  terytorialnego.  Był  autorem  tez  Ład przestrzenny i ekologiczny wsi i rolnictwa, gdzie w dwóch załącznikach sformułował autorskie wnioski  legislacyjne  dotyczące  przyszłych  zmian  ustawodawczych  w  zakresie  ochrony  gruntów  rolnych  i  leśnych,  rozszerzenia  zasięgu  terytorial­ nego  planów  gospodarowania  gruntami  rolnymi  i  leśnymi,  pełniejszej  ochronnej reglamentacji procesów technologicznych w procesie obrotu  żywnością, modernizacji gospodarstw rolnych, ochrony dochodów rol­ niczych. Niektóre z tych tez posłużyły do wprowadzenia w życie postu­ lowanych  nieco  później  zmian  legislacyjnych.  Bez  przygotowawczych  prac  koncepcyjnych,  w  których  Profesor  Walerian  Pańko  brał  udział,  ich wdrożenie nie byłoby możliwe. Profesor  Walerian  Pańko  miał  znaczący  udział  w  politycznym  kształtowaniu podstaw III Rzeczpospolitej w okresie przełomowym. Był  gorąco przywiązany do tradycji niepodległościowej wyniesionej z domu  (ojciec  był  żołnierzem  I  Brygady  Legionów  Polskich),  w  1980  roku  włączył się w nurt ruchu solidarnościowego. Był pierwszym inteligen­ tem,  który  przybył  do  Ustrzyk  i  Rzeszowa,  wspierając  chłopów  swoją  wiedzą, gdy przygotowywano dezyderaty, na kanwie których doszło do  zawarcia porozumienia ustrzycko­rzeszowskiego. XIV Teresa Kurowska W  Sejmie  jako  przewodniczący  Komisji  Samorządu Terytorialnego  zdobył  autorytet  zawsze  konstruktywnymi  wystąpieniami  i  energią.  Koordynował  w  tym  czasie  prowadzone  prace  legislacyjne  związane  z reformą władz lokalnych. Aktywnie uczestniczył w obradach Komisji  Konstytucyjnej i Komisji Ustawodawczej, a także był członkiem Oby­ watelskiego Klubu Parlamentarnego — Koła Posłów Niezależnych. Był  jednym  z  założycieli  Fundacji  Rozwoju  Demokracji  Lokalnej.  Był  też  doradcą  Sieci  Organizacji  Zakładowych  „Solidarności”  na  Śląsku.  Po  okresie internowania (13.12.1981—16.01.1982) współpracował z dusz­ pasterstwem  akademickim  i  duszpasterstwem  ludzi  pracy  na  Śląsku.  Po strajkach w 1988 roku brał udział w reaktywowaniu „Solidarności”  w szkołach wyższych. W  stanie  wojennym  był  internowany,  a  po  zwolnieniu  nie  zerwał  więzi ze środowiskami robotniczymi Śląska i w wyborach parlamentar­ nych  4  czerwca  1989  roku  został  wybrany  posłem  na  sejm  I  kadencji  z Katowic i Mysłowic z listy Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”. W  maju  1991  roku  został  wybrany  na  stanowisko  prezesa  Naj­ wyższej  Izby  Kontroli,  co  było  dowodem  wielkiego  zaufania  do  Jego  mądrości i autorytetu. Mierzył się z rekonstrukcją systemu kontroli pań­ stwowej  w  Polsce,  jednym  z  newralgicznych  punktów  całego  mecha­ nizmu  publicznego  i  gospodarczego  kraju,  z  którego  słabości  wszyscy  zdawali sobie sprawę. W  toku  swej  działalności  akademickiej  został  w  1979  roku  odzna­ czony  Złotym  Krzyżem  Zasługi,  w  1990  roku  otrzymał  Krzyż  Kawa­ lerski  Orderu  Odrodzenia  Polski,  w  2009  roku,  pośmiertnie,  Krzyż  Komandorski  Orderu  Odrodzenia  Polski,  zaś  w  2015  roku  Honorową  Odznakę za zasługi dla Samorządu Terytorialnego. Bez  wątpienia  Profesor  Walerian  Pańko  na  trwałe  zapisał  się  w polskiej nauce prawa i polityce. Znane są Jego zasługi w dziedzinie  działalności naukowej oraz społecznej i politycznej. Profesor Walerian  Pańko  był  wybitnym  przedstawicielem  prawa  rolnego,  cywilnego  oraz  samorządowego.  Jego  dorobek  naukowy  nadal  stanowi  inspirację  dla  badań naukowych i jest kontynuowany w środowisku prawniczym. Słowa  wstępu  przedstawiają  życiorys  i  dorobek  naukowy  Waleria­ na  Pańki  jako  profesora  prawa,  kierownika  Katedry  Prawa  Rolnego  i  Gospodarki  Przestrzennej  Uniwersytetu  Śląskiego  w  Katowicach,  parlamentarzysty  i  działacza  solidarnościowego.  Człowieka  mądrego  Profesor Walerian Pańko XV i  prawego.  Mistrza,  którego  miałam  szczęście  w  życiu  spotkać  i  pod  którego opieką swoją przygodę z nauką rozpocząć. Niniejszy  tekst  stanowi  rozszerzoną  wersję  artykułu  Główne nurty badawcze w dorobku naukowym Profesora Waleriana Pańki opubliko­ wanego w „Kontroli Państwowej” 2016, nr 2. Katowice, luty 2016 Teresa Kurowska Spis treści Profesor Walerian Pańko (Teresa Kurowska) . . . . . . . VII Publikacje prac prof. dr. hab.Waleriana Pańki (Teresa Kurowska) XVII Wykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Słowo wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Zagadnienia wprowadzające . . . . . . . . . . . . 13 Własność jako kategoria ekonomiczna a prawo własności . . . 33 Spór o istotę i strukturę prawa własności . . . . . . . . 54 Miejsce własności w systemie prawa . . . . . . . . . 79 O dekompozycji prawa własności . . . . . . . . . . . 97 Prawo własności a wolność i autonomia . . . . . . . . 117 Prawo własności a proces produkcji . . . . . . . . . . 139 Państwo wobec prawa własności . . . . . . . . . . . 158 Drogi uspołecznienia własności . . . . . . . . . . . 177 Współczesne funkcje prawa własności. Uwagi końcowe . . . 198 Resumé . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214 Summary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215 Walerian Pańko — Ład przestrzenny i ekologiczny wsi i rolnictwa (tezy) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XXV Komentarz (Teresa Kurowska) . . . . . . . . . . . . XXXVII Redaktor: Magdalena Białek Projektant okładki: Aleksandra Gaździcka Redaktor techniczny: Barbara Arenhövel Łamanie: Edward Wilk Copyright © 2016 by Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego Wszelkie prawa zastrzeżone ISSN 0208-6336 ISBN 978-83-8012-876-7 (wersja drukowana) ISBN 978-83-8012-877-4 (wersja elektroniczna) Wydawca Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego ul. Bankowa 12B, 40-007 Katowice www.wydawnictwo.us.edu.pl e-mail: wydawus@us.edu.pl Wydanie I. Ark. druk. 17,25. Ark. wyd. 19,0. Papier Munken Pure 100 g, vol. 1.13 Cena 20 zł (+ VAT) Druk i oprawa: „TOTEM.COM.PL Sp. z o.o.” Sp.K. ul. Jacewska 89, 88-100 Inowrocław C M Y CM MY CY CMY K Walerian Pańko O prawie własności i jego współczesnych funkcjach W a l e r i a n P a ń k o O p r a w i e w ł a s n o ś c i 2 8012-877-4 6
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Walerian Pańko: O prawie własności i jego współczesnych funkcjach
Autor: ,
Sklep
Format
Cena
Ebookpoint.pl Ebookpoint.pl
ebook/pdf
16,75 zł
Idź do sklepu »

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: