Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
00225 011241 21735560 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Windows 7 PL. Optymalizacja - książka
Windows 7 PL. Optymalizacja - książka
Autor: Liczba stron: 232
Wydawca: Helion Język publikacji: polski
ISBN: 978-83-246-4143-7 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> komputery i informatyka >> systemy operacyjne >> windows 7
Porównaj ceny (książka, ebook, audiobook).
Czytaj online.
Komentuj

Wykorzystaj go do granic możliwości!

Systemowi Windows 7 udało się to, co wielu nie mieściło się w głowach - pokonał Windows XP! Jego popularność rośnie, udział w rynku gwałtownie się zwiększa, a użytkownicy wyrażają pochlebne opinie. Pora żegnać się z jego dziadkiem (nie zapomnijcie o Windows Vista) i zainwestować w jeden z najlepszych systemów operacyjnych na rynku!

Dzięki tej poręcznej książce poznasz najlepsze techniki optymalizacji Windows 7 i rozpoczniesz dostosowywanie systemu do własnych potrzeb. Zobaczysz, jak niewiele trzeba, aby wycisnąć z niego 110% normy! W trakcie lektury nauczysz się korzystać z wielu monitorów, dopasowywać pobór energii do warunków oraz korzystać z różnych konfiguracji startowych. Twoją szczególną ciekawość powinny wzbudzić profesjonalne sposoby na utrzymanie komputera w nienagannej kondycji - dzięki nim zapomnisz, co to znaczy reinstalacja systemu! Jeżeli jesteś użytkownikiem systemu Windows 7, wiedz, że inwestycja w tę książkę zwróci się z nawiązką!

Sprawdź, jak w Windows 7:

Popraw komfort pracy z Windows 7. Skorzystaj z gotowych i sprawdzonych rozwiązań!

Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

Tytuł oryginału: Optimizing Windows® 7 Pocket Consultant Tłumaczenie: Piotr Cieślak ISBN: 978-83-246-4143-7 © 2012 Grupa Wydawnicza HELION SA Authorized Polish translation of the English edition of Optimizing Windows® 7 Pocket Consultant ISBN 9780735661653 © 2011 William R. Stanek This translation is published and sold by permission of O’Reilly Media, Inc., which owns or controls all rights to publish and sell the same. All rights reserved. No part of this book may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopying, recording or by any information storage retrieval system, without permission from the Publisher. Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą kserograficzną, fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji. Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź towarowymi ich właścicieli. Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce informacje były kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor oraz Wydawnictwo HELION nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych w książce. Wydawnictwo HELION ul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICE tel. 32 231 22 19, 32 230 98 63 e-mail: helion@helion.pl WWW: http://helion.pl (księgarnia internetowa, katalog książek) Drogi Czytelniku! Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres http://helion.pl/user/opinie/win7op Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję. Printed in Poland. • Kup książkę • Poleć książkę • Oceń książkę • Księgarnia internetowa • Lubię to! » Nasza społeczność Spis treści Wstęp Rozdział 1. Konfigurowanie interfejsu Windows 7 Inteligentniejszy pulpit Optymalizacja płynności działania interfejsu Zapanuj nad pulpitem Powiększanie pulpitu Uprość pracę z menu Start Konfigurowanie listy programów Konfigurowanie listy ważnych folderów oraz listy narzędzi Taniec z paskami (zadań) Pasek zadań — tam gdzie go potrzebujesz Konfigurowanie wyglądu paska zadań Przypinanie programów do paska zadań Obsługa przełączania aplikacji oraz list szybkiego dostępu Rozdział 2. Zmienianie wyglądu systemu Windows 7 Konfigurowanie podstawowych elementów interfejsu Konfigurowanie menu Konfigurowanie Panelu sterowania Konfigurowanie komunikatów bezpieczeństwa Tworzenie niestandardowego widoku Panelu sterowania Wiersz poleceń z uprawnieniami administratora Konfigurowanie kompozycji, wygaszaczy ekranu, teł i innych właściwości pulpitu Wybieranie i konfigurowanie kompozycji pulpitu Zmiana kolorystyki kompozycji Aero Konfigurowanie i tworzenie niestandardowych obrazów tła Wybieranie i konfigurowanie wygaszacza ekranu Konfigurowanie dźwięków systemowych i tworzenie ich Zmienianie wyglądu kursorów Zapisywanie niestandardowych kompozycji i tworzenie pakietów kompozycji Konfigurowanie ekranów 7 11 11 12 14 17 20 21 23 24 24 25 26 27 31 31 32 33 34 37 38 39 40 41 42 45 49 51 52 53 Konfigurowanie i zabezpieczanie konta użytkownika Zmiana konta użytkownika Zmiana obrazu konta oraz tworzenie takich obrazów Zmiana rodzaju konta Tworzenie hasła do konta, przechowywanie go i odtwarzanie Rozdział 3. Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu oraz poboru energii Konfigurowanie firmware komputera Pierwsze kroki z firmware Twojego komputera Dostęp do firmware komputera i konfigurowanie jego ustawień Konfigurowanie ustawień inicjalizacji komputera oraz wznawiania systemu Konfigurowanie ustawień uruchamiania systemu Konfigurowanie ustawień uruchamiania systemu oraz wznawiania jego pracy Zmiana konfiguracji startowej komputera Uruchamianie systemu w trybie awaryjnym lub z zastosowaniem opcji zaawansowanych Konfigurowanie ustawień rozruchu przy użyciu edytora BCD Rozwiązywanie problemów z restartowaniem systemu bądź jego zamykaniem Odzyskiwanie systemu po nieudanym wznowieniu pracy Wymuszanie zamknięcia systemu Naprawianie systemu w celu umożliwienia normalnego uruchomienia Rozdział 4. Zarządzanie, wyszukiwanie, indeksowanie Nowe sposoby eksplorowania zasobów komputera Porady i wskazówki dotyczące obsługi paska adresu Porady i wskazówki dotyczące obsługi Eksploratora przy użyciu klawiatury Konfigurowanie Eksploratora Windows Dostrajanie sposobu wyświetlania folderów Konfigurowanie opcji folderów Przeszukiwanie komputera oraz indeksowanie zasobów Podstawowe informacje o wyszukiwaniu w Windows Wyszukiwanie lokalne Dostrajanie wyszukiwania w systemie Windows Konfigurowanie opcji wyszukiwania Zaawansowane wyszukiwanie przy użyciu filtrów Wyszukiwanie na podstawie rodzaju pliku lub jego typu Wyszukiwanie na podstawie dat Wyszukiwanie na podstawie rozmiarów Zapisywanie kryteriów wyszukiwania 56 57 57 58 59 63 63 64 65 68 72 72 74 79 81 84 85 85 86 89 89 90 92 95 95 97 101 101 102 103 104 106 109 111 114 116 4 SPIS TREŚCI Indeksowanie zawartości komputera Konfigurowanie miejsc przeznaczonych do indeksowania Dodawanie typów plików bądź wykluczanie ich Rozwiązywanie problemów z indeksowaniem Rozdział 5. Optymalizowanie zainstalowanego oprogramowania O procesie instalacji nieco dokładniej Funkcja kontroli konta użytkownika i jej konfiguracja Informacje o automatycznym uruchamianiu i odtwarzaniu Na czym polega działanie Instalatora Windows oraz mechanizmu zgodności programów Programy 64-bitowe Instalowanie i uruchamianie programów Spraw, by programy działały tak, jak tego oczekujesz Uruchamianie programów 16-bitowych oraz dla systemu MS-DOS Zmiana dostępności programów Zastosowanie trybu Windows XP Rozwiązywanie problemów ze zgodnością Zarządzanie zainstalowanymi programami Wybieranie domyślnych programów Zmiana konfiguracji, naprawianie i deinstalowanie oprogramowania Przeglądanie uruchomionych programów i zarządzanie nimi Rozdział 6. Monitorowanie wydajności systemu i jego stanu Analizowanie względnej wydajności systemu Znaczenie wskaźników wydajności systemu Poprawianie wyników wydajności komputera Sprawdzanie bieżącej wydajności systemu Śledzenie aplikacji i procesów Analizowanie wydajności i wykorzystania zasobów Rejestrowanie informacji o zdarzeniach i przeglądanie ich Analiza dzienników zdarzeń Rozwiązywanie problemów z wydajnością na podstawie dzienników zdarzeń Rozdział 7. Analizowanie i rejestrowanie wydajności Rozwiązywanie błędów i problemów ze stabilnością Identyfikowanie problemów zmniejszających wydajność systemu Analizowanie problemów ze stabilnością, zmniejszających wydajność systemu Analizowanie usterek i usuwanie ich przy użyciu narzędzi diagnostycznych Szczegółowa analiza zużycia zasobów systemowych 117 117 118 120 123 123 123 128 130 132 133 136 136 137 139 140 143 144 147 148 151 151 152 155 158 159 161 165 165 167 169 169 170 173 176 180 SPIS TREŚCI 5 Rejestrowanie i analizowanie danych o wydajności Rejestrowanie danych o wydajności Wybór liczników do monitorowania Wykrywanie wąskich gardeł wydajności Rozdział 8. Informacje i wskazówki dotyczące optymalizowania systemu 182 182 186 188 193 Optymalizowanie ustawień zarządzania energią na potrzeby wydajności 193 Wybieranie planów zasilania i posługiwanie się nimi ................................................ 193 Tworzenie i optymalizowanie planów zasilania ........................................................... 199 Rozwiązywanie problemów z zasilaniem, które mogą wpływać na wydajność systemu ............................................................. 200 Aktualizacje — sposób na zachowanie wysokiej wydajności ...........................202 Dostrajanie automatycznych aktualizacji ....................................................................... 203 Rozwiązywanie problemów z aktualizacjami ................................................................ 205 Optymalizowanie wydajności: ostatnie szlify ....................................................206 Wyłączanie zbędnych usług i funkcji systemu .............................................................. 206 Optymalizowanie pamięci wirtualnej ............................................................................... 207 Optymalizowanie mechanizmu DEP ................................................................................ 209 Zwiększanie wydajności za pomocą funkcji ReadyBoost........................................... 211 Porządkowanie dysków twardych ..................................................................................... 213 Weryfikowanie dysku pod kątem błędów ...................................................................... 215 Optymalizowanie wydajności dysku ................................................................................ 217 219 225 231 Dodatek. Opcje i ustawienia BIOS Skorowidz O autorze 6 SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 3. Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu oraz poboru energii A by zgłębić tajniki działania samochodu, trzeba zajrzeć pod maskę i przyjrzeć się funkcjonowaniu poszczególnych podzespołów. Nie inaczej jest z komputerem. Po otwarciu obudowy ujrzysz najważniejsze komponenty decydujące o jego działaniu: dyski twarde i ich kontrolery, procesor, kości pamięci i inne urządzenia podłączone za pośrednictwem różnych przewodów lub złącz do płyty głównej całego urządzenia. Samo podłączenie rozlicznych urządzeń do płyty głównej przy użyciu okablowania i gniazd nie sprawi jeszcze, że całość zacznie funkcjonować. Za zgodne działanie wszystkich podzespołów komputera odpowiada wbudowane oprogramowanie układowe, czyli firmware, które pełni rolę pośrednika między poszczególnymi podzespołami, protokołami komunikacyjnymi (jeśli zachodzi taka potrzeba) oraz procesami wyższego poziomu. Konfigurowanie firmware komputera Obsługa oprogramowania układowego oraz zakres wykonywanych przez nie zadań są uzależnione od rodzaju tego oprogramowania oraz typu procesora (CPU). Większość współczesnych komputerów jest wyposażona w procesory zgodne z 32-bitową architekturą x86 lub jej 64-bitowym rozszerzeniem, zwykle oznaczanym symbolem x64. Komputery zgodne z 32-bitową architekturą x86 są na ogół wyposażone w firmware o nazwie Basic Input Output System (BIOS), a komputery zgodne z architekturą x64 — w Unified Extensible Firmware Interface (UEFI), który może funkcjonować jako nakładka na tradycyjny BIOS bądź oprogramowanie EFI, czyli Extensible Firmware Interface. Na potrzeby dalszych rozważań załóżmy, że niezależnie od tego, czy komputer jest wyposażony w klasyczny BIOS, czy też BIOS z nakładką UEFI, będziemy go traktowali jak komputer ze zwykłym BIOS. UWAGA Przed przystąpieniem do wprowadzania zmian w ustawieniach oprogramowania układowego należy w pełni zrozumieć ich następstwa. Niewłaściwie skonfigurowane ustawienia BIOS mogą uniemożliwić poprawne uruchomienie komputera i zainicjowanie procedur startowych systemu operacyjnego. Każdą zmianę w firmware komputera warto zapisywać w notatniku. W przypadku poważniejszych tarapatów spróbuj przywrócić domyślne, fabryczne ustawienia przy użyciu odpowiedniej funkcji BIOS. Pamiętaj jednak, że fabryczne ustawienia BIOS nie muszą być tożsame z tymi, które zostały skonfigurowane przez producenta komputera. Pierwsze kroki z firmware Twojego komputera Oprogramowanie układowe nie ma dostępu do informacji o rodzaju systemu operacyjnego zainstalowanego na komputerze. W systemie Windows XP oraz starszych wersjach systemu Windows inicjalizacja środowiska startowego odbywała się na podstawie skryptu Boot.ini, za wczytywanie systemu odpowiadał zaś program rozruchowy Ntldr. Uruchamianie systemu Windows 7 następuje w nieco inny sposób — za pośrednictwem specjalnego środowiska, które pozwala na zweryfikowanie poprawności procesu uruchamiania, zanim jeszcze dojdzie do pełnej inicjalizacji systemu operacyjnego. Wspomniane środowisko pełni zarazem funkcję pośrednika (tak zwanej warstwy abstrakcji) między firmware a systemem operacyjnym. Dzięki takiemu pośrednikowi system Windows 7 może być uruchamiany w ten sam sposób na komputerach ze zwykłym BIOS, EFI czy innym oprogramowaniem układowym. W trakcie rozruchu systemu operacyjnego firmware komputera zarządza przepływem danych między poszczególnymi podzespołami a procedurami inicjalizacyjnymi systemu. Po uruchomieniu komputera firmware weryfikuje poprawność działania wszystkich urządzeń i aktywuje następujące podzespoły: „ podsystem graficzny oraz dźwiękowy, „ napędy oraz ich kontrolery, „ zainstalowane karty rozszerzeń, „ układy znajdujące się na płycie głównej, „ procesory oraz ich pamięć podręczną, „ pamięć operacyjną. Po zakończeniu tego procesu firmware przekazuje kontrolę nad komputerem systemowi operacyjnemu. Dalszy ciąg zdarzeń zależy od rodzaju oprogramowania układowego. W przypadku komputerów wyposażonych w BIOS z zainstalowanym systemem Windows Vista lub Windows 7 system jest uruchamiany za pośrednictwem menedżera rozruchu (ang. Windows Boot Manager) i programu rozruchowego, zwanego też modułem ładującym (ang. Windows Boot Loader). Menedżer rozruchu inicjalizuje moduł ładujący, ten zaś odpowiada za uruchomienie systemu operacyjnego na podstawie pliku danych konfiguracji rozruchu (ang. Boot Configuration Data, BCD). Informacje zawarte w pliku BCD decydują o wyborze określonego menedżera rozruchu oraz różnych wariantach uruchomienia systemu bądź niestandardowych programach, które można uruchomić. Za pośrednictwem tych informacji menedżer rozruchu przekazuje kontrolę nad uruchomieniem systemu modułowi ładującemu, ten zaś wczytuje konkretny system operacyjny lub jego wersję. Na przykład system Windows 7 jest uruchamiany za pośrednictwem modułu Windows Boot Loader (winload.exe). 64 ROZDZIAŁ 3 Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu Za pośrednictwem parametrów pliku BCD możesz skonfigurować dodatkowe opcje decydujące o sposobie uruchamiania systemu, wykorzystania niektórych komponentów oraz funkcji systemowych. UWAGA UEFI zapewnia dodatkową warstwę abstrakcji, stanowiącą nakładkę na zwykły BIOS lub EFI. Komputer wyposażony w zwykły BIOS używa procedur BIOS do inicjalizacji i rozruchu systemu. Komputer wyposażony w oprogramowanie EFI używa procedur EFI do inicjalizacji i rozruchu systemu. Dostęp do firmware komputera i konfigurowanie jego ustawień Po włączeniu większości komputerów na ekranie startowym jest wyświetlana informacja o klawiszu służącym do uruchomienia programu do konfiguracji oprogramowania układowego, czyli tak zwany setup. Może to być na przykład klawisz F2, który trzeba nacisnąć w ciągu kilku pierwszych sekund po włączeniu komputera. Programy do konfigurowania firmware umożliwiają dostęp do parametrów i narzędzi mających bezpośredni wpływ na sposób funkcjonowania podzespołów komputera. Za ich pomocą możesz wykonać podstawowe czynności związane z obsługą komputera, takie jak: „ przeglądanie dzienników zdarzeń w celu odszukania informacji o błędach, „ zmiana jasności wyświetlacza (w przypadku laptopów), „ zmiana akustyki dysku twardego, „ zmiana aktywnej liczby rdzeni procesora oraz ich szybkości taktowania, „ zmiana kolejności rozruchu urządzeń, „ konfigurowanie daty i czasu zapisanego w ustawieniach płyty głównej, „ wyświetlanie informacji o dostępnej pamięci, procesorach i innych podzespołach, „ przywracanie domyślnych (fabrycznych) ustawień firmware, „ włączanie i wyłączanie niektórych podsystemów i urządzeń. Przy okazji konfigurowania ustawień interfejsu możesz utworzyć hasła administratora oraz użytkownika całkowicie niezależne od haseł zdefiniowanych w ramach systemu operacyjnego. Jeśli zdefiniujesz hasło administratora (w większości firmware nosi ono nazwę supervisor password), to trzeba je będzie wpisać za każdym razem przed wprowadzeniem zmian w ustawieniach firmware. Po zdefiniowaniu hasła użytkownika (ang. user password) trzeba je będzie podać po włączeniu komputera, przed zainicjalizowaniem procedur uruchamiania systemu. W przypadku zapomnienia tych haseł możesz utracić możliwość pracy z komputerem lub zmieniania ustawień firmware do chwili, gdy hasła nie zostaną usunięte, co na ogół wymaga całkowitego wyzerowania wszystkich zmian dokonanych w parametrach oprogramowania układowego. Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu ROZDZIAŁ 3 65 Działanie programu do konfigurowania firmware jest uzależnione od typu komputera, rodzaju tego programu oraz jego wersji. Komputery stacjonarne na ogół oferują znacznie bogatsze możliwości konfigurowania oprogramowania układowego niż komputery przenośne. Od strony interfejsu większość programów do konfigurowania oprogramowania układowego jest podzielona na kilka ekranów z tematycznie powiązanymi informacjami i ustawieniami. Wśród najważniejszych ustawień dostępnych w firmware należy wymienić możliwość uruchomienia komputera za pośrednictwem sieci oraz kolejność sprawdzania urządzeń rozruchowych, czyli tak zwany boot order. Po włączeniu funkcji uruchamiania z sieci inicjalizacja systemu odbywa się przez sieć. Takie rozwiązania stosuje się niekiedy w środowisku biurowym; w warunkach domowych raczej się ich nie używa. Kolejność urządzeń rozruchowych decyduje o tym, w jakim porządku będą sprawdzane urządzenia, z których może nastąpić rozruch systemu. Firmware najpierw podejmie próbę uruchomienia systemu operacyjnego z pierwszego urządzenia w tej sekwencji, jeśli próba się nie powiedzie — z drugiego i tak dalej. Na ogół jako pierwsze urządzenie wybiera się główny napęd nośników wymiennych, w drugiej kolejności główny dysk twardy, a potem inne urządzenia. Ponieważ konfigurowanie ustawień uruchamiania systemu w firmware komputera nie zawsze przebiega intuicyjnie, opiszę dwa przykłady konfigurowania komputerów dwóch różnych producentów. Na moim komputerze stacjonarnym firmy Dell kolejność uruchamiania należy skonfigurować w menu Boot Sequence (sekwencja rozruchowa) na ekranie System (system). Kolejność sprawdzania urządzeń (zgodnie z konfiguracją sprzętową mojego komputera) wygląda następująco: 1. Onboard or USB CD-ROM Drive — napęd CD-ROM, wewnętrzny lub USB. 2. Onboard SATA Hard Drive — wewnętrzny dysk twardy SATA. 3. Onboard or USB Floppy Drive (not present) — stacja dyskietek, wbudowana lub USB (brak). 4. Onboard IDE Hard Drive (not present) — wewnętrzny dysk twardy IDE (brak). 5. Add-in Hard Drive (not present) — zewnętrzny dysk twardy (brak). 6. USB Device (not present) — urządzenie USB (brak). 7. Add-in Hard Drive (not present) — zewnętrzny dysk twardy (brak). Zauważ, że na przedstawionym tutaj przykładzie wszystkie urządzenia stanowiące integralną część jednostki centralnej są oznaczone jako wewnętrzne lub wbudowane (ang. onboard). Ponieważ na ogół warto skonfigurować komputer tak, by napęd CD lub DVD był weryfikowany jako pierwszy, a główny dysk twardy w drugiej kolejności, mój CD-ROM ma najwyższy priorytet uruchamiania, a dysk twardy jest wymieniony na drugiej pozycji. Lista urządzeń rozruchowych umożliwia wykonywanie kilku istotnych operacji. Przede wszystkim potrzebne urządzenie można zaznaczyć przy użyciu klawiszy strzałek w górę i w dół, a klawisze U oraz D służą do przesuwania zaznaczonego 66 ROZDZIAŁ 3 Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu urządzenia w dół lub w górę listy. Naciśnięcie spacji powoduje wykluczenie zaznaczonego urządzenia z listy bądź ponowne włączenie go. Jeśli chciałbyś trwale usunąć jakieś urządzenie, gdyż na przykład zostało fizycznie odłączone od komputera bądź nie chcesz go w ogóle uwzględniać przy rozruchu, naciśnij klawisz Delete. A oto garść innych ważnych ustawień w interfejsie firmware podanego komputera: „ W sekcji Drives (napędy) można włączać, wyłączać oraz konfigurować napędy zainstalowane w komputerze. Pozycja Diskette Drive (stacja dysków) umożliwia konfigurowanie stacji dyskietek. Pozycja Drive 0: SATA-0 umożliwia włączanie i wyłączanie konkretnego napędu, podobnie jak pozycja Drive 1: SATA-1 i tak dalej. Ustawienia w sekcji SATA Operation (zarządzanie SATA) umożliwiają skonfigurowanie macierzy RAID. „ W sekcji Onboard Devices (urządzenia wbudowane) możesz skonfigurować parametry kontrolera USB bądź włączyć i wyłączyć możliwość uruchamiania komputera z nośników pamięci USB. Dla porównania, w moim laptopie firmy HP ustawienia związane z uruchamianiem systemu znajdują się w menu Boot Order (kolejność uruchamiania) oraz Boot Options (opcje uruchamiania) w zakładce o nazwie System Configuration (konfiguracja systemu). Kolejność urządzeń w menu Boot Order (kolejność uruchamiania) przedstawia się u mnie następująco: 1. USB Floppy — stacja dyskietek USB. 2. ATAPI CD/DVD ROM Drive — napęd CD/DVD zgodny z ATAPI. 3. Notebook Hard Drive — wbudowany dysk twardy. 4. USB Diskette on Key — pamięć przenośna USB. 5. USB Hard Drive — dysk twardy USB. 6. Network Adapter — karta sieciowa. W przypadku tego komputera do wybierania urządzeń z listy służą klawisze strzałek w górę i w dół, do zmiany priorytetu bieżącego urządzenia należy zaś użyć klawiszy F5 lub F6. Jak widać, system odróżnia przenośne pamięci USB flash (które są tutaj nazwane dosłownie „dyskietkami USB”) od zewnętrznych dysków twardych („dysk twardy USB”), choć akurat w omawianym kontekście różnica między tymi urządzeniami jest nieistotna. W menu Boot Options (opcje uruchamiania) mamy do dyspozycji następujące ustawienia: „ F10 and F12 Delay (sec) (opóźnienie dla klawiszy F10 i F12) — określa ilość czasu (w sekundach), jaką będziesz miał na naciśnięcie klawisza F10 lub F12, zanim rozpocznie się uruchamianie systemu. „ CD-ROM Boot (uruchamianie z napędu CD-ROM) — decyduje o tym, czy komputer ma podjąć próbę uruchomienia systemu z napędu CD-ROM, czy też nie. Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu ROZDZIAŁ 3 67 „ Floppy Boot (uruchamianie ze stacji dyskietek) — decyduje o tym, czy komputer „ ma podjąć próbę uruchomienia systemu ze stacji dyskietek, czy też nie. Internal Network Adapter Boot (uruchamianie z wbudowanej karty sieciowej) — decyduje o tym, czy komputer ma podjąć próbę uruchomienia systemu z sieci, czy też nie. W tym przypadku listę opcji należy przeglądać przy użyciu klawiszy strzałek w górę i w dół, a po podświetleniu jednej z nich należy nacisnąć klawisz Enter, a potem wybrać jedno z dostępnych dla niej ustawień. Każdy program do konfigurowania oprogramowania układowego jest wyposażony w ekran Exit (wyjście), zawierający polecenia umożliwiające zakończenie konfigurowania firmware i zrestartowanie komputera. Warto zwrócić uwagę na nazwy poszczególnych poleceń. Z reguły jest wśród nich taka, która umożliwia zakończenie pracy z programem i anulowanie wszystkich wprowadzonych zmian, oraz taka, która powoduje zapisanie wszystkich poprawek i zrestartowanie komputera. Zmiany ustawień należy zapisać jedynie wówczas, gdy jesteś pewien, że są one poprawne. Błędy w konfiguracji firmware mogą uniemożliwić poprawne uruchomienie komputera. Firmware komputerów stacjonarnych z reguły oferują ogromną liczbę opcji i parametrów, a ponieważ każdy producent oprogramowania układowego stosuje własne rozwiązania i nazewnictwo, opcje o podobnym działaniu mogą nosić bardzo różne nazwy. W tabeli A.1 w załączniku A znajdziesz zestawienie nazw opcji i ustawień, z którymi się zetknąłem. Przypuszczam, że nie będziesz miał problemów, by na ich podstawie odgadnąć działanie ustawień dostępnych w firmware dowolnego komputera stacjonarnego. Warto się z nimi zapoznać, by skonfigurować parametry działania komputera zgodnie z oczekiwaniami. W PRAKTYCE Oprogramowanie układowe można aktualizować; czasami może to być wręcz niezbędne w celu rozwiązania napotkanych problemów lub zwiększenia wydajności komputera. Jeżeli jednak nie masz problemów sprzętowych z komputerem i nie potrzebujesz żadnych dodatkowych funkcji oprogramowania układowego, zrezygnuj z wykonywania aktualizacji, zwłaszcza że źle wykonana może doprowadzić do poważnego uszkodzenia komputera i uniemożliwi jego ponowne uruchomienie. Konfigurowanie ustawień inicjalizacji komputera oraz wznawiania systemu Znajomość procedur wykonywanych po włączeniu systemu lub po wznowieniu jego działania aż do chwili zalogowania się pomoże Ci zrozumieć tajniki funkcjonowania komputera. Po naciśnięciu włącznika niejako w tle procesu uruchamiania ma miejsce wiele ciekawych operacji. 1. Oprogramowanie układowe wykonuje test POST (ang. Power On Self Test), który ma na celu wstępne przygotowanie komputera do działania oraz weryfikację i inicjalizację poszczególnych podsystemów. 68 ROZDZIAŁ 3 Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu UWAGA Zwykłe włączenie komputera nosi nazwę tak zwanego zimnego startu. Czynności wykonywane po uruchomieniu komputera różnią się w zależności od tego, czy system jest przywracany ze stanu hibernacji, uśpienia, czy trybu oczekiwania (ang. standby). Pewne istotne różnice występują także w przypadku systemów operacyjnych innych niż Windows, a nawet w obrębie samej rodziny Windows — procedury startu w systemach Vista, Windows 7 czy Windows Server 2008 są inne niż w przypadku ich poprzedników. 2. Oprogramowanie układowe przekazuje kontrolę nad komputerem systemowi operacyjnemu, a w przypadku systemu Windows — menedżerowi rozruchu. Menedżer rozruchu inicjuje moduł ładujący, który we współpracy z oprogramowaniem układowym komputera uruchamia procedury kończące się wczytaniem systemu operacyjnego. 3. Następuje wczytanie systemu operacyjnego, co wymaga między innymi: a. Załadowania (lecz nie uruchomienia) jądra systemu, Ntoskrnl.exe. b. Załadowania (lecz nie uruchomienia) sprzętowej warstwy abstrakcji (HAL), Hal.dll. c. Załadowania gałęzi rejestru HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM do pamięci operacyjnej (z foldera SystemRoot \System32\ Config\System). d. Przeskanowania gałęzi rejestru HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\Services w poszukiwaniu sterowników urządzeń, a następnie wczytania (lecz nie zainicjalizowania) do pamięci operacyjnej sterowników, które są niezbędne do uruchomienia systemu. UWAGA Z tej perspektywy sterowniki urządzeń są pewnego rodzaju usługami. To oznacza, że na tym etapie uruchamiania systemu są inicjalizowane zarówno sterowniki, jak i usługi systemowe. e. Włączenia mechanizmu stronicowania pamięci. 4. Moduł ładujący przekazuje kontrolę do jądra systemu operacyjnego. Jądro oraz HAL inicjalizują środowisko wykonywalne Windows. Następuje przetworzenie informacji o konfiguracji systemu zapisanej w gałęzi rejestru HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet, uruchomienie sterowników urządzeń i usług systemowych. 5. Jądro systemu uruchamia menedżera sesji (Smss.exe). Menedżer sesji podejmuje następujące działania: a. Inicjalizuje środowisko systemowe poprzez odtworzenie zmiennych systemowych. b. Uruchamia podsystem Win32 (Csrss.exe). W tym momencie system Windows przełącza tryb tekstowy na graficzny. c. Uruchamia menedżera logowania systemu Windows (Winlogon.exe), który z kolei inicjalizuje menedżera usług (Services.exe) oraz proces autoryzacji (Lsass.exe) i oczekuje na zalogowanie użytkownika. d. Tworzy niezbędne pliki wymiany (stronicowania). Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu ROZDZIAŁ 3 69 e. W razie potrzeby wykonuje operacje na plikach, których aktualizacja została zainicjowana w trakcie poprzedniej sesji, lecz nie można było jej zakończyć, gdyż były zajęte. 6. Menedżer logowania systemu Windows czeka na zalogowanie użytkownika. Interfejs logowania oraz domyślny mechanizm uwierzytelniania przechwytują nazwę i hasło wprowadzone przez użytkownika i przekazują te informacje do procesu autoryzacji w celu ich sprawdzenia. 7. Menedżer logowania systemu Windows uruchamia proces Userinit.exe oraz powłokę Eksploratora Windows. Proces Userinit.exe inicjalizuje środowisko użytkownika (w tym między innymi zmienne zdefiniowane przez użytkownika), uruchamia programy startowe i wykonuje inne niezbędne czynności inicjalizacyjne. Znając tę sekwencję działań, możesz zidentyfikować przyczyny ewentualnych problemów z uruchomieniem systemu. Pamiętaj przy tym o następujących kwestiach: „ Jeśli komputer przestanie odpowiadać na etapie testu POST (Power On Self Test), to przyczyna problemu najprawdopodobniej tkwi w usterce sprzętowej lub brakującym urządzeniu. „ Jeśli komputer przestanie odpowiadać na etapie wstępnej inicjalizacji, to przyczyn tego stanu rzeczy należy szukać w konfiguracji oprogramowania układowego, podsystemu dyskowego lub systemu plików. „ Jeśli komputer przestanie odpowiadać na etapie rozruchu, to problem może tkwić w błędach w pliku BCD, wybraniu niepoprawnego systemu w menedżerze rozruchu bądź uszkodzeniu modułu ładującego. „ Jeśli komputer przestanie odpowiadać na etapie inicjalizowania jądra systemu i warstwy abstrakcji sprzętu (HAL), to problemem mogą być wadliwy sterownik, konfiguracja usług lub niepoprawne zależności między usługami. „ Jeśli komputer przestanie odpowiadać przed wyświetleniem ekranu logowania bądź w trakcie konfigurowania menedżera sesji, to problem może tkwić w zainicjalizowaniu trybu graficznego, środowiska systemowego lub konfiguracji sprzętowej. Zrozumienie procesu wznawiania systemu operacyjnego jest równie istotne jak poznanie procedur startowych. W trakcie przywracania systemu ze stanu uśpienia, oczekiwania lub hibernacji wznowienie funkcjonowania poszczególnych usług jest uzależnione od zaawansowanych ustawień zarządzania energią komputera. Aby komputer umożliwiał stosowanie takich ustawień, układy logiki płyty głównej (tak zwany chipset), jej firmware oraz system operacyjny muszą obsługiwać zaawansowane mechanizmy zarządzania energią (ACPI, z ang. Advanced Configuration and Power Interface). Dostosowanie działania poszczególnych podzespołów do stanu zasilania komputera również zależy od ich zgodności ze standardem ACPI. Z kolei system operacyjny zgodny z ACPI może wygenerować sygnał przełączenia komputera na 70 ROZDZIAŁ 3 Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu inny stan zasilania, oprogramowanie układowe zaś jest odpowiedzialne za włączenie żądanego stanu. Wyróżnia się sześć stanów zasilania, oznaczonych symbolami od S0 (normalne zasilanie, system w pełni funkcjonalny) do S5 (system całkowicie wyłączony). Stany pośrednie odpowiadają różnym wariantom uśpienia systemu. Stany S1, S2 oraz S3 wymagają do działania niewielkiej ilości energii, niezbędnej do podtrzymania zawartości pamięci operacyjnej, w której są przechowywane niezbędne dane systemowe. Stan S4 nosi nazwę hibernacji, praktycznie nie wymaga zasilania, a wszelkie dane niezbędne do wznowienia pracy są rejestrowane na dysku twardym komputera. Układy logiki płyty głównej nie muszą obsługiwać wszystkich stanów zasilania. Jedna płyta główna może pozwalać na przejście systemu w stan S0, S1, S4 oraz S5, a inna — w stan S0, S1, S3, S4 i S5. Szczegółowa wiedza na temat poszczególnych stanów nie jest niezbędna w praktyce, lecz kilka podstawowych informacji warto zapamiętać: „ Stan S0 oznacza, że komputer jest włączony. „ Stany S1, S2 oraz S3 oznaczają, że komputer jest w stanie uśpienia, lecz nadal pobiera pewną ilość energii. „ Stan S4 oznacza, że komputer jest w stanie hibernacji i nie pobiera energii. „ Stan S5 oznacza, że komputer jest wyłączony. W oprogramowaniu układowym komputera znajdziesz wszystkie niezbędne ustawienia zarządzania energią. Ustawienia takie jak After Power Failure (po awarii zasilania) czy AC Recovery (wznawianie po utracie zasilania) umożliwiają zdefiniowanie sposobu działania komputera po utracie zasilania. W zależności od tego, czy wolałbyś, aby komputer pozostał wyłączony po przywróceniu zasilania (ang. stay off), czy też chciałbyś przywrócić go do stanu sprzed awarii (ang. restore last state), wybierz stosowną opcję. Możesz też zażyczyć sobie zwykłego włączenia komputera bez przywracania poprzedniego stanu (ang. power on). Kolejne często spotykane opcje związane z oszczędzaniem energii noszą nazwy Wake On LAN From S5 (wznów działanie ze stanu S5 na sygnał z sieci) lub Auto Power On (automatycznie włącz ponownie). Decydują one o działaniach, które podejmie wyłączony komputer, jeśli nastąpi jedno ze zdarzeń rozpoznawanych przez funkcje zarządzania energią. Po uaktywnieniu tego typu opcji będziesz mógł zadecydować o tym, czy po wykryciu obsługiwanego zdarzenia komputer włączy się, czy zostanie wyłączony. Oprogramowanie układowe często umożliwia wybór między stanem S1 a S3 w przypadku uśpienia. Z punktu widzenia użytkownika wybór między S1 a S3 nie ma większego znaczenia. Z perspektywy komputera różnica jest o wiele bardziej istotna, więc zmiany tego ustawienia powinieneś dokonać wyłącznie wówczas, gdy zauważyłeś problemy ze wznawianiem działania systemu po przejściu w stan uśpienia. W takich przypadkach zmiana trybu uśpienia może być skutecznym panaceum. Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu ROZDZIAŁ 3 71 Jeśli napotkasz problemy z uruchomieniem komputera tuż przed wyświetleniem się ekranu logowania lub wkrótce po zalogowaniu, to przyczyną może być źle skonfigurowana usługa lub jedna z aplikacji uruchamianych przy starcie systemu. Aby tymczasowo rozwiązać ten problem i umożliwić sobie zalogowanie do systemu, możesz wyłączyć pewne usługi i aplikacje uruchamiane na starcie systemu w sposób opisany w dalszej części tego rozdziału. Konfigurowanie ustawień uruchamiania systemu Windows 7 jest wyposażony w specjalne narzędzia służące do modyfikowania procesu uruchamiania systemu oraz inicjalizowania jego środowiska, takie jak okno dialogowe Uruchamianie i odzyskiwanie, narzędzie Konfiguracja systemu oraz edytor pliku BCD. Okno dialogowe Uruchamianie i odzyskiwanie oraz narzędzie Konfiguracja systemu są bardzo proste w obsłudze, a choć zaawansowany użytkownik obyty z wierszem poleceń Windows zapewne będzie wolał skonfigurować wszystkie aspekty procesu uruchamiania za pomocą edytora BCD, to nic nie stoi na przeszkodzie, by uzyskać podobny efekt przy użyciu wymienionych narzędzi mniejszym nakładem pracy. W trakcie uruchamiania systemu operacyjnego możesz nacisnąć klawisze F8 lub F12, aby wyświetlić zaawansowane menu uruchamiania, z którego można wybrać jeden z kilku zaawansowanych trybów inicjalizacji systemu. Żaden z zaawansowanych trybów nie powoduje automatycznych, trwałych zmian w konfiguracji komputera, lecz możesz wykorzystać je w celu uruchomienia systemu i zalogowania się, jeśli nie jest to możliwe w zwykły sposób. Po zalogowaniu w trybie zaawansowanym możesz podjąć stosowne działania, aby przywrócić system do stanu pełnej używalności. Konfigurowanie ustawień uruchamiania systemu oraz wznawiania jego pracy Jeden z najprostszych sposobów na wprowadzenie zmian w procedurach uruchamiania systemu polega na skonfigurowaniu ustawień w oknie dialogowym Uruchamianie i odzyskiwanie. Wśród dostępnych opcji znajdziesz możliwość wybrania domyślnego systemu operacyjnego, zmiany czasu wyświetlania listy dostępnych systemów oraz czasu wyświetlania opcji odzyskiwania, jeśli zajdzie taka konieczność. Podane ustawienia należy skonfigurować w taki sposób, by skrócić oczekiwanie na uruchomienie systemu, a zarazem nie utrudniać dostępu do zaawansowanych ustawień, które w pewnych sytuacjach mogą być niezbędne do rozwiązania problemów i odzyskania kontroli nad systemem. W celu wyświetlenia ustawień uruchamiania systemu wykonaj następujące czynności: 1. Kliknij przycisk Start, wpisz zaawansowane ustawienia systemu w polu wyszukiwarki w menu Start i naciśnij klawisz Enter, aby wyświetlić okno dialogowe Właściwości systemu z aktywną zakładką Zaawansowane. 72 ROZDZIAŁ 3 Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu 2. Kliknij przycisk Ustawienia w sekcji Uruchamianie i odzyskiwanie, aby wyświetlić okno dialogowe Uruchamianie i odzyskiwanie, pokazane na rysunku 3.1. RYSUNEK 3.1. Konfigurowanie ustawień uruchamiania systemu oraz wznawiania jego pracy w razie awarii 3. Jeśli na komputerze jest zainstalowanych kilka systemów operacyjnych, wybierz domyślny system z listy Domyślny system operacyjny. 4. Określ czas wyświetlania listy systemów operacyjnych poprzez zaznaczenie opcji Czas wyświetlania listy systemów operacyjnych i wprowadzenie odpowiedniej wartości w sekundach. W celu skrócenia oczekiwania na uruchomienie systemu czas wyświetlania listy można zmniejszyć do 5 sekund. 5. Określ czas wyświetlania opcji odzyskiwania systemu poprzez zaznaczenie opcji Czas wyświetlania w razie potrzeby opcji odzyskiwania i wprowadzenie odpowiedniej wartości w sekundach. Podobnie jak poprzednio, w celu przyspieszenia procesu uruchamiania systemu wspomniany czas można skrócić do 5 sekund. 6. Zaznacz opcję Zapisz zdarzenie do dziennika systemu w sekcji Awaria systemu, jeśli zależy Ci na rejestrowaniu zdarzeń mogących mieć bezpośredni wpływ na awarię systemu. Jeżeli chciałbyś, aby komputer był automatycznie restartowany po awarii, zaznacz opcję Automatycznie uruchom ponownie. 7. Zapisz wybrane ustawienia przez kliknięcie dwóch kolejnych przycisków OK. Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu ROZDZIAŁ 3 73 Zmiana konfiguracji startowej komputera Przed chwilą zapoznałeś się z oknem dialogowym Uruchamianie i odzyskiwanie, które oferuje wygodny dostęp do podstawowych opcji związanych z uruchamianiem systemu. Teraz przyjrzymy się narzędziu Konfiguracja systemu (Msconfig.exe), które umożliwia konfigurowanie zaawansowanych ustawień i parametrów rozruchu. Choć na ogół używa się go do rozwiązywania problemów z działaniem systemu, z powodzeniem można je wykorzystać do wnikliwego przejrzenia zadań wykonywanych przy starcie i zmodyfikowania procesu uruchamiania. Okno dialogowe Konfiguracja systemu można otworzyć z poziomu menu Narzędzia administracyjne albo przy użyciu menu Start poprzez wpisanie polecenia msconfig.exe w polu wyszukiwarki i naciśnięcie klawisza Enter. Jak widać na rysunku 3.2, omawiane okno jest wyposażone w kilka zakładek: „ Ogólne. W tej zakładce możesz wybrać sposób uruchamiania systemu: normalny, diagnostyczny oraz selektywny. „ Rozruch. W tej zakładce możesz skonfigurować ustawienia tak zwanego bezpiecznego rozruchu oraz sposób działania pewnych procesów ściśle związanych z uruchamianiem systemu. „ Usługi. Tutaj możesz włączyć lub wyłączyć wybrane usługi systemowe. „ Uruchamianie. Tutaj możesz włączyć lub wyłączyć wybrane procesy uruchamiane na starcie systemu. „ Narzędzia. W tej zakładce znajdziesz podstawowe narzędzia administracyjne. RYSUNEK 3.2. Dostrajanie ustawień rozruchu systemu w oknie dialogowym Konfiguracja systemu 74 ROZDZIAŁ 3 Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu Jest kilka spraw, o których warto wiedzieć, jeśli chodzi o korzystanie z okna Konfiguracja systemu: „ Jeśli wprowadzisz jakieś zmiany w zakładkach Rozruch, Usługi lub Uruchamianie, to w zakładce Ogólne zostaną automatycznie zmienione odpowiednie opcje. „ Po rozwiązaniu problemu z działaniem systemu zazwyczaj należy wyłączyć opcje selektywnego uruchamiania oraz narzędzia diagnostyczne. Aby to zrobić, po udanym restarcie komputera i usunięciu błędów ponownie otwórz okno dialogowe Konfiguracja systemu, przywróć pierwotne ustawienia i kliknij przycisk OK. „ Jeśli zależy Ci na tym, by wprowadzone zmiany w konfiguracji uruchamiania zostały potraktowane jako trwałe, musisz o tym zadecydować przy użyciu specjalnej opcji (będzie o niej mowa w dalszej części rozdziału). W przeciwnym razie po przywróceniu normalnego sposobu uruchamiania systemu zmiany te zostaną utracone. Zastosowanie selektywnego oraz diagnostycznego trybu uruchamiania W zwykłych okolicznościach system jest uruchamiany w trybie normalnym. Normalny tryb uruchamiania gwarantuje, że system Windows 7 wczyta wszystkie pliki konfiguracyjne i sterowniki, uruchomi aplikacje startowe oraz aktywne usługi. Jeśli Twój komputer nie funkcjonuje poprawnie bądź wyświetla komunikaty błędów przy uruchamianiu, możesz skorzystać z selektywnego lub diagnostycznego trybu uruchamiania, aby wykryć przyczynę usterki. Tryb diagnostyczny służy do rozwiązywania najpoważniejszych problemów z uruchamianiem systemu operacyjnego. W tym trybie system wczytuje jedynie najważniejsze sterowniki i usługi niezbędne do działania. Po uruchomieniu systemu w trybie diagnostycznym możesz zmodyfikować ustawienia systemowe, by rozwiązać problemy z jego konfiguracją. Tryb selektywny służy do analizowania błędów w działaniu programów i usług uruchamianych przy starcie systemu. Koncepcja tego trybu polega na stopniowym wykluczaniu potencjalnych przyczyn usterki poprzez uruchamianie systemu z ograniczonym zestawem programów oraz usług. W ten sposób drogą eliminacji można zidentyfikować źródła problemów i wprowadzić niezbędne poprawki. W celu włączenia selektywnego bądź diagnostycznego trybu uruchamiania należy wykonać następujące czynności: 1. Kliknij przycisk Start, wpisz msconfig w polu wyszukiwania i naciśnij klawisz Enter, aby otworzyć okno dialogowe Konfiguracja systemu, pokazane na rysunku 3.2. 2. Zaznacz opcję Uruchamianie diagnostyczne lub Uruchamianie selektywne w zakładce Ogólne. Jeśli wybierzesz opcję Uruchamianie selektywne, określ elementy, które mają być uwzględnione w trakcie uruchamiania. Do wyboru masz następujące opcje: Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu ROZDZIAŁ 3 75 „ Załaduj usługi systemowe. Decyduje o tym, czy system załaduje niezbędne usługi Windows w trakcie uruchamiania. Po włączeniu tej opcji należy wybrać usługi do uruchomienia w zakładce Usługi. „ Załaduj elementy startowe. Decyduje o uruchomieniu programów włączanych automatycznie przy starcie systemu. Po włączeniu tej opcji włącz lub wyłącz odpowiednie aplikacje w zakładce Uruchamianie. „ Użyj oryginalnej konfiguracji rozruchu. Włącza oryginalną konfigurację usług i aplikacji zamiast utworzonej poprzez samodzielne zmodyfikowanie parametrów uruchamiania systemu w oknie Konfiguracja systemu. 3. Po skonfigurowaniu wszystkich ustawień kliknij przycisk OK, a następnie ponownie uruchom komputer. Jeśli będziesz miał problemy z ponownym uruchomieniem systemu, zrestartuj go w trybie awaryjnym i powtórz opisaną wyżej procedurę. Tryb awaryjny jest automatycznie wyświetlany jako jedna z opcji uruchomienia systemu po nieudanym rozruchu. Zmiana sposobu uruchamiania systemu System Windows 7 jest uruchamiany przy użyciu menedżera rozruchu Windows oraz modułu ładującego. W razie problemów możesz skorzystać z zakładki Rozruch w oknie dialogowym Konfiguracja systemu, aby wybrać partycję rozruchową, określić sposób uruchamiania i skonfigurować kilka innych opcji związanych z inicjalizacją systemu operacyjnego. Jeżeli na komputerze jest zainstalowanych kilka systemów operacyjnych, możesz wybrać jeden z nich w bardzo prosty sposób — poprzez kliknięcie odpowiedniej pozycji na liście. Przy konfigurowaniu dostępnych systemów skorzystaj z następujących ustawień: „ Ustaw jako domyślne. Kliknięcie tego przycisku powoduje ustawienie zaznaczonej partycji jako domyślnej. Jeśli po uruchamianiu komputera nie wybierzesz innej opcji przed upływem zadanego limitu czasu, domyślna partycja zostanie wybrana automatycznie. „ Limit czasu. Określa czas oczekiwania przed przystąpieniem do wczytywania systemu z domyślnej partycji. „ Usuń. Ten przycisk powoduje usunięcie pozycji odpowiadającej zaznaczonemu systemowi. Ponieważ takiej pozycji nie można łatwo odtworzyć, należy ją usuwać tylko wówczas, gdy jest to absolutnie konieczne. Oprócz wymienionych w zakładce Rozruch znajdują się następujące opcje i ustawienia: „ Opcje zaawansowane. Ten przycisk umożliwia skonfigurowanie parametrów takich jak liczba procesorów i maksymalny rozmiar pamięci, włączenie funkcji wykrywania błędów (tak zwanego debugowania) oraz blokady magistrali PCI. 76 ROZDZIAŁ 3 Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu „ Bezpieczny rozruch. Po zaznaczeniu tej opcji komputer zostanie uruchomiony w trybie awaryjnym. Możesz wybrać jeden z wariantów trybu awaryjnego, między innymi minimalny, z powłoką alternatywną oraz z dostępem do usług sieciowych. Po uruchomieniu komputera w trybie awaryjnym możesz wprowadzić poprawki i zmiany w konfiguracji mające na celu usunięcie zauważonych usterek. „ Rozruch bez interfejsu GUI. Po włączeniu tej opcji system zostanie uruchomiony w postaci wiersza poleceń, bez powłoki graficznej. Taki sposób uruchamiania przydaje się w sytuacji, gdy napotkasz problemy z wyświetlaniem obrazu lub komponentami podsystemu graficznego Windows 7. „ Dziennik rozruchu. Po włączeniu tej opcji najważniejsze zdarzenia zachodzące w trakcie rozruchu systemu będą rejestrowane w dzienniku. „ Podstawowy tryb wideo. Włączenie tej opcji wymusza zastosowanie podstawowych ustawień wyświetlania, zgodnych z trybem VGA. Z tego sposobu uruchamiania warto skorzystać przy rozwiązywaniu problemów z wyświetlaniem, polegających na przykład na przypadkowym wybraniu trybu wyświetlania nieobsługiwanego przez posiadany monitor. Informacje o rozruchu systemu operacyjnego. Ta opcja włącza wyświetlanie szczegółowych komunikatów i informacji o procedurach startowych przed zainicjalizowaniem powłoki graficznej systemu Windows. „ Wszystkie zmiany wprowadzone w oknie Konfiguracja systemu są zapisywane w postaci zmodyfikowanych ustawień uruchamiania. Po kliknięciu przycisku OK możesz zrestartować komputer, aby sprawdzić, czy zmiany odniosły zamierzony skutek. Aby przywrócić normalny sposób uruchamiania systemu po wprowadzeniu i zatwierdzeniu dowolnych zmian, musisz ponownie otworzyć okno Konfiguracja systemu, zaznaczyć opcję Uruchamianie normalne w zakładce Ogólne i kliknąć przycisk OK. Przywrócenie normalnych parametrów uruchamiania również wymaga zrestartowania komputera. Jeśli chciałbyś, aby wprowadzone zmiany w konfiguracji uruchamiania systemu — zarówno podstawowe, jak i zaawansowane — zostały potraktowane jako trwałe, musisz zaznaczyć opcję Wszystkie ustawienia rozruchu jako trwałe w zakładce Rozruch jeszcze przed kliknięciem przycisku OK. Zazwyczaj jednak zmiany mające na celu wykrycie błędów i usunięcie ich są wprowadzane jedynie chwilowo, na czas usunięcia usterki, więc włączanie tej opcji na ogół nie jest konieczne. Rozwiązywanie problemów poprzez wyłączanie programów i usług uruchamianych na starcie systemu Powolne uruchamianie lub błędy pojawiające się w jego trakcie mogą być spowodowane działaniem niektórych aplikacji i usług inicjalizowanych na starcie systemu. Jeśli masz wrażenie, że program wczytywany podczas uruchamiania systemu powoduje problemy z działaniem komputera, możesz zapobiec jego Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu ROZDZIAŁ 3 77 automatycznemu włączeniu i zrestartować komputer. Jeżeli problem rzeczywiście ustąpi, to znaczy, że najprawdopodobniej znalazłeś jego przyczynę i możesz na stałe dezaktywować pechową aplikację. Jeśli usterka pojawi się ponownie, spróbuj wyłączyć inne automatycznie uruchamiane programy, aby się przekonać, czy przypadkiem to nie one są przyczyną błędów. W celu wyłączenia automatycznego uruchamiania wybranych programów na starcie systemu wykonaj następujące czynności: 1. Otwórz okno dialogowe Konfiguracja systemu. Otwórz zakładkę Uruchamianie, aby zapoznać się z listą wszystkich programów, które są uruchamiane na starcie systemu, wraz z nazwami, ścieżkami dostępu i informacją o wpisie w rejestrze. 2. Usuń zaznaczenia obok nazw tych aplikacji, które nie powinny być automatycznie wczytywane na starcie. Zadbaj o to, aby były to wyłącznie te programy, które Twoim zdaniem mogą powodować potencjalne problemy, a zarazem takie, których rolę w systemie dobrze znasz. 3. Kliknij przycisk OK. Wprowadzone zmiany wymagają ponownego uruchomienia komputera, więc kliknij przycisk Tak w oknie dialogowym, które pojawi się na ekranie. Jeśli wolisz, możesz też zrestartować system ręcznie w dogodniejszym momencie. Opisaną procedurę należy powtarzać do chwili wyeliminowania programów mogących powodować błędy systemowe. Jeśli nie możesz zidentyfikować programu będącego przyczyną usterki, to być może wynika ona z niewłaściwego działania komponentów systemu Windows, usług lub sterowników. Jeżeli wyłączenie aplikacji okaże się skuteczne, to możesz dezaktywować ją na stałe lub sprawdzić, czy jest dostępna nowsza, zaktualizowana wersja pechowego programu. Problemy z funkcjonowaniem usług systemowych rozwiązuje się w bardzo podobny sposób: 1. Otwórz okno dialogowe Konfiguracja systemu. Otwórz zakładkę Usługi, aby zapoznać się z listą wszystkich zainstalowanych usług, ich źródeł oraz bieżącego stanu — na przykład Działa lub Zatrzymano. 2. Usuń zaznaczenia obok nazw tych usług, które nie powinny być automatycznie inicjowane na starcie. Zadbaj o to, aby były to wyłącznie te usługi, które Twoim zdaniem mogą powodować potencjalne problemy, a zarazem takie, których rolę w systemie dobrze znasz. 3. Kliknij przycisk OK. Wprowadzone zmiany wymagają ponownego uruchomienia komputera, więc kliknij przycisk Tak w oknie dialogowym, które pojawi się na ekranie. Jeśli wolisz, możesz zrestartować system ręcznie w dogodniejszym momencie. Opisaną procedurę należy powtarzać do chwili wyeliminowania usług mogących powodować błędy systemowe. Jeśli nie 78 ROZDZIAŁ 3 Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu możesz zidentyfikować usługi będącej przyczyną problemów, to być może są one spowodowane niewłaściwym działaniem komponentów systemu Windows, aplikacji uruchamianych na starcie systemu lub sterowników. Jeżeli wyłączenie usługi okaże się skuteczne, to możesz ją dezaktywować na stałe lub sprawdzić dostępność nowszej, zaktualizowanej wersji programu, który jej wymaga. Uruchamianie systemu w trybie awaryjnym lub z zastosowaniem opcji zaawansowanych Do poprawnego uruchomienia systemu Windows 7 są potrzebne ściśle określone pliki. Jeżeli nie są one dostępne lub uległy uszkodzeniu, to system nie uruchomi się, a w celu przywrócenia go do stanu używalności można użyć Narzędzia do naprawy systemu podczas uruchomienia. Większość problemów tego typu da się rozwiązać poprzez odtworzenie uszkodzonego lub brakującego pliku, lecz czasami przyczyny leżą znacznie głębiej i wymagają dokładniejszego zdiagnozowania. Problemy z uruchomieniem komputera wynikają najczęściej z wprowadzenia zmian, które „nie spodobały się” systemowi operacyjnemu. Przyczyną może być na przykład niechcący przerwana w połowie aktualizacja sterownika bądź sam sterownik, który wywołał konflikt systemowy. Może to być także nowy program, którego instalacja spowodowała zmiany w plikach i ustawieniach konfiguracyjnych, uniemożliwiające poprawne uruchomienie systemu. Niezależnie od rodzaju usterki możesz spróbować usunąć ją w trybie awaryjnym. W trybie awaryjnym system Windows 7 korzysta tylko z najpotrzebniejszych plików, usług i sterowników, w tym myszy, monitora, klawiatury, pamięci masowych oraz podstawowego sterownika wyświetlania. Na podstawie informacji zapisanych w sterowniku monitora ustalane są najprostsze dostępne tryby wyświetlania obsługiwane przez ten monitor, na podstawie sterownika karty grafiki zaś — najprostszy tryb działania podsystemu graficznego. Dzięki ograniczeniu składników systemu do minimum oraz uproszczeniu ich tryb awaryjny ułatwia rozwiązywanie problemów z systemem. Po zakończeniu pracy w tym trybie koniecznie zrestartuj komputer, aby móc się nim posługiwać w zwykły sposób. Istnieje kilka wariantów trybu awaryjnego. Wybór jednego z nich jest podyktowany rodzajem napotkanych problemów. Oto jego najważniejsze odmiany: „ Napraw komputer. W tym trybie system inicjuje Narzędzie do naprawy systemu podczas uruchomienia, służące do uzupełniania brakujących plików i naprawiania tych uszkodzonych, które uniemożliwiają poprawne uruchomienie systemu, a także do wykonywania innych zadań naprawczych. „ Tryb awaryjny. W tym trybie system inicjalizuje jedynie najpotrzebniejsze pliki, usługi i sterowniki: myszy, monitora, klawiatury, pamięci masowych, a także Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu ROZDZIAŁ 3 79 podstawowy sterownik wyświetlania. Sterowniki interfejsów sieciowych nie są inicjalizowane. „ Tryb awaryjny z obsługą sieci. W tym trybie system inicjalizuje najpotrzebniejsze pliki, usługi i sterowniki z uwzględnieniem sterowników i usług niezbędnych do pracy w sieci. „ Tryb awaryjny z wierszem polecenia. W tym trybie system inicjalizuje najpotrzebniejsze pliki, usługi i sterowniki, lecz nie aktywuje powłoki graficznej Windows 7. Zamiast niej wyświetlany jest terminal wiersza poleceń. Sterowniki i usługi sieciowe nie są inicjalizowane. W celu uruchomienia Eksploratora z poziomu wiersza poleceń naciśnij Ctrl+Shift+Esc, aby otworzyć Menedżer zadań, otwórz menu Plik, wybierz z niego polecenie Nowe zadanie (Uruchom…), wpisz explorer.exe w oknie dialogowym Tworzenie nowego zadania i kliknij przycisk OK. „ Włącz rejestrowanie rozruchu. Ta opcja powoduje rejestrowanie wszystkich procedur i zdarzeń zachodzących w trakcie uruchamiania systemu w specjalnym dzienniku. „ Włącz wideo w niskiej rozdzielczości. W tym trybie system wyświetla obraz w bardzo niskiej rozdzielczości (640×480 pikseli), co może się przydać w sytuacji, gdy domyślne parametry wyświetlania zostały skonfigurowane w sposób wykraczający poza możliwości podłączonego monitora. „ Ostatnia znana dobra konfiguracja. Po wybraniu tej opcji komputer jest uruchamiany w trybie awaryjnym, zgodnie z zawartością rejestru zapisaną w trakcie ostatniego pomyślnego zamknięcia systemu Windows 7. Wczytywana jest gałąź rejestru HKEY_CURRENT_CONFIG (HKCC), w której są przechowywane informacje o konfiguracji sprzętowej, przy której odbyło się ostatnie poprawne uruchomienie systemu. „ Wyłącz automatyczne ponowne uruchamianie komputera po błędzie systemu. Ta opcja zapobiega automatycznemu restartowaniu systemu po awarii. Jeśli zostanie wyłączona, w przypadku awarii Windows zrestartuje się automatycznie. „ Wyłącz wymuszanie podpisów sterowników. Po wybraniu tej opcji komputer jest uruchamiany w trybie awaryjnym, z wyłączonym mechanizmem wymuszania cyfrowych podpisów dla sterowników urządzeń. Ten tryb działania może czasowo pomóc w rozwiązaniu problemu wynikającego z błędnego lub brakującego podpisu cyfrowego jednego ze sterowników. Po uruchomieniu systemu możesz skutecznie pozbyć się takiego problemu poprzez zainstalowanie nowego sterownika lub trwałą zmianę ustawień cyfrowych podpisów dla sterowników. W celu uruchomienia komputera w trybie awaryjnym wykonaj następujące czynności: 80 ROZDZIAŁ 3 Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu 1. Jeśli system został uruchomiony, lecz wyświetla błędy, otwórz menu Start, a następnie kliknij kwadratowy przycisk obok przycisku Zamknij i wybierz polecenie Uruchom ponownie. 2. W trakcie uruchamiania systemu naciśnij klawisz F8, aby wyświetlić menu Zaawansowane opcje uruchamiania. UWAGA Jeśli komputer jest wyposażony w kilka systemów operacyjnych bądź jeśli zainstalowałeś Konsolę odzyskiwania, to na ekranie pojawi się ekran Menedżera rozruchu Windows. Wybierz system Windows 7 i naciśnij klawisz F8. 1. Podświetl żądany tryb uruchomienia systemu przy użyciu klawiszy strzałek i naciśnij Enter. 2. Jeśli problem, który zamierzasz rozwiązać, nie występuje w trybie awaryjnym, to raczej nie jest on spowodowany domyślną konfiguracją systemu bądź podstawowymi sterownikami urządzeń. Poszukaj przyczyn w nowych urządzeniach lub aktualizowanych ostatnio sterownikach. Usuń takie urządzenia z systemu w trybie awaryjnym, odinstaluj aktualizacje lub zainstaluj inną wersję sterowników. Uruchom ponownie komputer, aby sprawdzić, czy wprowadzone zmiany odniosły oczekiwane skutki. 3. Jeśli po normalnym uruchomieniu systemu problem nadal występuje i podejrzewasz, że może być spowodowany awarią sprzętu, oprogramowania lub źle skonfigurowanymi ustawieniami, ponownie uruchom system w trybie awaryjnym i użyj funkcji Przywracanie systemu, aby anulować wprowadzone poprzednio zmiany. Konfigurowanie ustawień rozruchu przy użyciu edytora BCD Plik BCD zawiera informacje niezbędne do zlokalizowania i uruchomienia systemu operacyjnego. Każdej kopii systemu Windows 7, Windows Vista lub nowszych wersji Windows zainstalowanych na danym komputerze w pliku BSD odpowiada jeden wpis dla menedżera rozruchu Windows i jeden dla modułu ładującego. W pliku BSD znajdują się też stosowne wpisy dla starszych systemów operacyjnych — na przykład Windows XP — jeśli są one zainstalowane na komputerze. Menedżer rozruchu Windows jest rodzajem programu rozruchowego. Oprócz niego istnieją inne programy tego typu, takie jak: „ Bootsector. Program do edycji sektora rozruchowego. „ Fwbootmgr. Menedżer rozruchu dla firmware. „ Ntldr. Moduł ładujący dla starszych wersji systemu Windows. „ Osloader. Moduł ładujący dla systemu Windows Vista lub nowszych. „ Resume. Program ładujący dla przywracania systemu. Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu ROZDZIAŁ 3 81 Do edytowania danych BCD służy program Bcdedit.exe. Jest to narzędzie uruchamiane z poziomu wiersza poleceń, a posługiwanie się nim wymaga praw administratora. W celu wyświetlenia bieżących wpisów w pliku BCD należy wykonać następujące czynności: 1. Kliknij przycisk Start, a potem kolejno kliknij pozycję Wszystkie programy i Akcesoria. 2. Kliknij program Wiersz polecenia prawym przyciskiem myszy i wydaj polecenie Uruchom jako administrator. 3. W celu wyświetlenia bieżących wpisów w pliku BSD wydaj polecenie bcdedit w wierszu poleceń. 4. Aby wyświetlić opcje edytora BCD, wydaj polecenie bcdetit /? w wierszu poleceń. W PRAKTYCE Edytor BCD jest zaawansowanym narzędziem obsługiwanym z poziomu wiersza poleceń, adresowanym do specjalistów informatyków. Błędy w obsłudze tego narzędzia mogą uniemożliwić poprawne uruchomienie komputera i będą wymagały przeprowadzenia procedur odzyskiwania systemu. Nie wprowadzaj zmian w strukturze pliku BCD, jeśli nie masz absolutnej pewności, że są niezbędne i poprawne. W trakcie pracy z edytorem BCD program za każdym razem odwołuje się do pliku BCD, zawierającego wpisy dotyczące dostępnych systemów operacyjnych oraz powiązanych z nimi ustawień. Odwołania w pliku BCD mogą być definiowane przy użyciu identyfikatorów globalnych (GUID), takich jak {1cafd2de-e035-11dd- bbf6-bdebeb67615f}, bądź identyfikatorów jawnych (tekstowych), takich jak {bootloadersettings}. Tabela 3.1 zawiera zestawienie identyfikatorów tekstowych wraz z ich funkcjami. Zarówno one, jak i identyfikatory GUID są zapisywane w nawiasach klamrowych. W ciągu znaków GUID stosuje się łączniki. Edytor BCD jest wyposażony w specjalne funkcje służące do tworzenia, kopiowania i usuwania wpisów w pliku BCD. Do tworzenia identyfikatorów, aplikacji i dziedziczenia wpisów w pliku BCD służy polecenie /create. Jego składnia jest następująca: bcdedit /create Identyfikator /d Opis Gdzie Identyfikator jest identyfikatorem tekstowym, odpowiadającym wpisowi, który zamierzasz utworzyć, na przykład: bcdedit /create {ntldr} /d Moduï ïadujÈcy starszÈ wersjÚ systemu Windows Istnieje możliwość tworzenia wpisów dla różnych modułów ładujących, takich jak: „ Bootsector. Definiuje sektor rozruchowy dla trybu rzeczywistego. „ OSLoader. Wczytuje system Windows Vista lub nowszy. „ Resume. Wznawia działanie systemu operacyjnego ze stanu hibernacji. „ Startup. Oznacza moduł trybu rzeczywistego. 82 ROZDZIAŁ 3 Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu TABELA 3.1. Lista identyfikatorów tekstowych IDENTYFIKATOR ZASTOSOWANIE {badmemory} Zawiera listĊ báĊdów pamiĊci RAM, która moĪe byü przekazana dowolnemu moduáowi áadującemu. {bootloadersettings} {bootmgr} {current} {dbgsettings} {default} {emssettings} {fwbootmgr} Zawiera zestaw ustawieĔ globalnych, który powinien byü przekazany wszystkim moduáom áadującym systemu Windows. Definiuje wpis dotyczący menedĪera rozruchu Windows. Wirtualny identyfikator odpowiadający wpisowi dla uruchomionego systemu operacyjnego. Zawiera globalne ustawienia debuggera, które mogą byü przekazane dowolnemu moduáowi áadującemu. Wirtualny identyfikator odpowiadający domyĞlnemu wpisowi dla moduáu áadującego w programie rozruchowym. Zawiera globalne ustawienia usáugi EMS (Emergency Management Services), które mogą byü przekazane dowolnemu moduáowi áadującemu. Definiuje wpis dotyczący menedĪera rozruchu oprogramowania ukáadowego (firmware). Dotyczy wyáącznie systemów z oprogramowaniem EFI. {globalsettings} Zawiera zestaw ustawieĔ globalnych, który powinien byü przekazany wszystkim moduáom áadującym. {hypervisorsettings} {legacy} {memdiag} {ntldr} Zawiera ustawienia narzĊdzia wirtualizacji (hypervisor), które mogą byü przekazane dowolnemu moduáowi áadującemu. Definiuje moduá áadujący Windows Legacy OS Loader (Ntldr), sáuĪący do uruchamiania systemów operacyjnych Windows starszych niĪ system Vista. Definiuje wpis dotyczący moduáu diagnostycznego pamiĊci. Wskazuje moduá áadujący Windows Legacy OS Loader (Ntldr), sáuĪący do uruchamiania systemów operacyjnych Windows starszych niĪ system Vista. {ramdiskoptions} Zawiera dodatkowe opcje wymagane przez menedĪera rozruchu w przypadku ramdysków. {resumeloadersettings} Zawiera zestaw ustawieĔ globalnych, które powinny byü przekazane wszystkim moduáom sáuĪącym do wznawiania systemu Windows ze stanu hibernacji. Składnia tworzenia wpisów dla modułów ładujących wygląda następująco: bcdedit /create /application TypModuïu /d Opis Konfigurowanie ustawień ładowania i rozruchu systemu ROZDZIAŁ 3 83 Gdzie TypModuïu jest jednym z wymienionych wcześniej modułów, na przykład: bcdedit /create /application osloader /d Windows Vista W celu usunięcia wpisu z pliku BCD należy użyć polecenia /delete. Jego składnia jest następująca: bcdedit /delete Identyfikator Jeśli chcesz skasować identyfikator tekstowy, musisz dodatkowo użyć opcji /f, aby wymusić jego usunięcie: bcdedit /delete {ntldr} /f Domyślnie przy każdym usunięciu wpisów z pliku BCD jest stosowana procedura /cleanup. Powoduje ona usunięcie wszystkich odwołań do skasowanego wpisu w celu uniknięcia błędów związanych z istnieniem takich pozostałości. Ponieważ w tym przypadku skasowany wpis jest usuwany także z listy wyświetlanych pozycji do uruchomienia, taka ingerencja może poskutkować zmianą domyślnie uruchamianej pozycj
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Windows 7 PL. Optymalizacja
Autor:
Sklep
Format
Cena
Helion.pl Helion.pl
książka
34,90 zł
Idź do sklepu »

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: