Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
00175 003750 21342761 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Włączenie cyfrowe droga do reintegracji społecznej - ebook/pdf
Włączenie cyfrowe droga do reintegracji społecznej - ebook/pdf
Autor: , Liczba stron:
Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego Język publikacji: polski
ISBN: 978-83-235-1263-9 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> naukowe i akademickie >> pedagogika
Porównaj ceny (książka, ebook, audiobook).
Czytaj online.
Komentuj

Praca prezentuje przykłady bieżących ogólnodostępnych krajowych inicjatyw międzyśrodowiskowych z zakresu aktywnej reintegracji z uwzględnieniem wymogów funkcjonowania obywateli w społeczeństwie informacyjnym XXI wieku. Istnieje wiele inspirujących przykładów dobrych praktyk o zasięgu ogólnopolskim, czerpiących z lokalnego potencjału społecznego. Determinantą ich sukcesu jest zazwyczaj partnerskie działanie wielosektorowe, konsolidujące kompetencje i moc sprawczą sektora obywatelskiego, organizacji oraz instytucji pomocowych i opiekuńczych, administracji centralnej i regionalnej, biznesu i świata nauki, a także wolontariuszy społeczeństwa informacyjnego. Pod parasolem programów obejmujących swoim zasięgiem cały kraj łączone są monitorowane i koordynowane inicjatywy lokalne, często animowane w małych miejscowościach i na obszarach wiejskich, wśród osób lub grup najbardziej narażonych na wykluczenie społeczne bądź już wykluczonych. Przedsięwzięcia te sprofilowane są zazwyczaj wielowątkowo z myślą o tym, by dotrzeć z ofertą do szerokiego kręgu beneficjentów. Książka jest adresowana do osób zaangażowanych w przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu, przedstawicieli trzeciego sektora zajmujących się cyfryzacją państwa i edukacji oraz społecznie zaangażowanego biznesu, organizacji administracji publicznej, studentów kierunków humanistycznych i społecznych.

Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

Rafał Lew-Starowicz Katarzyna Lorecka Włączenie cyfrowe Włączenie cyfrowe – droga do reintegracji społecznej Rafał Lew-Starowicz pracuje w Instytucie Badań Edukacyjnych, jest doktorantem Wydziału Nauk Pedagogicznych Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzego- rzewskiej w Warszawie. Członek Rady Ogólnoeuropejskiego Systemu Oznaczeń Gier Komputerowych i Wideo PEGI (Pan-European Game Information Council), Komitetu Wykonawczego (PEGI Enforcement Committee) oraz Komitetu Konsultacyjnego Pro- gramu „Safer Internet” w Polsce. Autor publikacji na temat bezpiecznego korzystania przez dzieci z komputera i internetu. W radiu Bajka prowadzi audycję pedagogiczną „Duże Dziecko” dotyczącą bezpieczeństwa najmłodszych w sieci. Katarzyna Lorecka jest kierownikiem ds. odpowiedzialności społecznej w Microsoft Sp. z o.o. W polskim oddziale Microsoft realizuje działania z zakresu odpowiedzial- ności społecznej firmy, zwłaszcza w obszarze dialogu z interesariuszami i bezpieczeń- stwa internetowego dzieci i młodzieży, oraz kieruje programem wolontariatu pracow- niczego. Członek Komitetu Kobiety i Nowe Technologie przy Polskiej Izbie Informatyki i Telekomunikacji oraz Grup Roboczych ds. CSR przy Forum Odpowiedzialnego Bizne- su. Autorka publikacji z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu i wolontariatu pracowniczego. Włączenie cyfrowe… prezentuje przykłady bieżących ogólnodostępnych krajowych inicjatyw międzyśrodowiskowych z zakresu aktywnej reintegracji z uwzględnieniem wymogów funkcjonowania obywateli w społeczeństwie informacyjnym XXI wieku. Istnieje wiele inspirujących przykładów dobrych praktyk o zasięgu ogólnopolskim, czerpiących z lokalnego potencjału społecznego. Determinantą ich sukcesu jest zazwy- czaj partnerskie działanie wielosektorowe, konsolidujące kompetencje i moc spraw- czą sektora obywatelskiego, organizacji oraz instytucji pomocowych i opiekuńczych, administracji centralnej i regionalnej, biznesu i świata nauki, a także wolontariuszy społeczeństwa informacyjnego. Pod parasolem programów obejmujących swoim zasięgiem cały kraj łączone są monitorowane i koordynowane inicjatywy lokalne, często animowane w małych miejscowościach i na obszarach wiejskich, wśród osób lub grup najbardziej narażonych na wykluczenie społeczne bądź już wykluczonych. Przedsię- wzięcia te sprofilowane są zazwyczaj wielowątkowo z myślą o tym, by dotrzeć z ofertą do szerokiego kręgu beneficjentów. Książka jest adresowana do osób zaangażowanych w przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu, do przedstawicieli trzeciego sektora zajmujących się cyfryzacją państwa i edukacji oraz społecznie zaangażowanego biznesu, organizacji administracji pub- licznej, studentów kierunków humanistycznych i społecznych. R a f a ł L e w - S t a r o w i c z K a t a r z y n a L o r e c k a ł ł W W ą ą c c z z e e n n i i e e c c y y f f r r o o w w e e www.wuw.pl/ksiegarnia cyfryzacja. 3 indd.indd 1 cyfryzacja. 3 indd.indd 1 ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== 2013-07-05 10:27:27 2013-07-05 10:27:27 Włączenie cyfrowe – droga do reintegracji społecznej ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== Rafał Lew-Starowicz Katarzyna Lorecka Włączenie cyfrowe – droga do reintegracji społecznej ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== Warszawa 2013 Recenzent prof. dr hab. Mirosław Grewiński Redaktor prowadzący Ewa Wyszyńska Redakcja Agata Wojtko Redakcja techniczna Beata Stelęgowska Korekta Bożena Gorlewska Projekt okładki i stron tytułowych Katarzyna A. Jarnuszkiewicz Ilustracja na okładce © Sebastian Kaulitzki/Dreamstime.com Skład i łamanie Grafini DTP ISBN 978-83-235-1140-3 ISBN 978-83-235-1263-9 PDF © Copyright by Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2013 Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 00-497 Warszawa, ul. Nowy Świat 4 www.wuw.pl; e-mail: wuw@uw.edu.pl Dział Handlowy WUW: tel. +48 22 55 31 333; e-mail: dz.handlowy@uw.edu.pl Księgarnia internetowa: www.wuw.pl/ksiegarnia Wydanie 1 ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== SpiS treści 7 I. DiagnoStyka Sytuacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1. Wykluczenie społeczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 2. Wykluczenie cyfrowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 3. Istotne obszary zaangażowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 3.1. Dostęp do informacji publicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 3.2. Edukacja osób niepełnosprawnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 3.3. E-learning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 3.4. E-kompetencje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 3.5. Uniwersytety Trzeciego Wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 3.6. Wolontariat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 3.7. Przedsiębiorstwa społeczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 II. technologie informacyjne w Szkole w kontekście rząDowego programu rozwijania kompetencji uczniów i nauczycieli w zakreSie StoSowania technologii informacyjno ­ ­komunikacyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 1. Problemy z dostępem do infrastruktury w szkołach . . . . . . . . . . . . 63 2. Dostępne oprogramowanie wspierające pracę z uczniem . . . . . . . . 66 3. Wpływ technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK) na uczniów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 4. Wpływ zastosowania TIK w niwelowaniu wykluczenia cyfrowego nauczycieli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 5. Nowe technologie informatyczne wspierające edukację osób niepełnosprawnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 6. Niepełnosprawni w polskiej oświacie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84 ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== 6 SpiS treści 7. Bezpieczeństwo w internecie: studium przypadku opracowania materiałów edukacyjnych dla dzieci niesłyszących i niedosłyszących (Microsoft Sp. z o.o.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 III. inicjatywy Społeczne z zakreSu przeciwDziałania wykluczeniu i Stymulowania proceSu integracji Dzięki nowoczeSnym technologiom informatycznym . . . . . . . . . . . . . . 91 1. Program Rozwoju Bibliotek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 1.1. Aktywizowanie grup osób niepełnosprawnych . . . . . . . . . . . . 103 1.2. Aktywizowanie seniorów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 1.3. Uniwersytety Trzeciego Wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 1.4. Biblioterapia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 1.5. Telepraca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 1.6. Wolontariat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 1.7. Przykłady projektów społecznych realizowanych w ramach Programu Rozwoju Bibliotek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 2. Program e-Centra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 2.1. e-Integracja osób niepełnosprawnych – projekty . . . . . . . . . . . 113 3. Polska Cyfrowa Równych Szans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 4. Wolontariat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127 4.1. Wolontariat seniorów w Muzeum Powstania Warszawskiego . . 130 5. Innowacje społeczne sektora biznesu w sferze e-integracji . . . . . . . 138 6. Technologie non-profit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145 7. Koalicja „Dojrz@łość w sieci” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147 IV. zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151 Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159 Spis rysunków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164 Spis tabel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165 ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== I DiagnoStyka Sytuacji ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== Współczesne państwo demokratyczne w dużej mierze opiera swoje funkcjonowanie na potencjale społeczeństwa obywatelskiego, którego wyrazem aktywności jest samodzielne prowadzenie działal- ności bez impulsu ze strony państwa. Wiedza płynąca z relacji i sto- sunków społecznych wspieranych poczuciem zaufania wzmacnia dobrą organizację społeczeństwa obywatelskiego, a współdziałaniu i wzajemnej komunikacji sprzyja dynamiczny rozwój nowoczesnych technologii informacyjnych i komunikacyjnych. Zarówno większość socjologów, jak i ekonomistów jest zdania, że kapitał społeczny sty- muluje rozwój ekonomiczny i poprawia efektywność gospodarki rynkowej. Pozytywne oddziaływanie kapitału społecznego na ogól- ną sprawność oraz produktywność społeczeństwa przekłada się w znacznym stopniu na możliwość niwelowania nierówności spo- łecznych poprzez włączanie jednostek oraz grup wykluczonych w inicjatywy obywatelskie sprzyjające lepszej integracji. Wspomnia- ne nierówności występujące w społeczeństwie tworzą jego podziały, bezpośrednio wywołując ryzyko marginalizacji społecznej i jej rady- kalnej formy – wykluczenia społecznego. Rozważając zjawisko wykluczenia społecznego, warto przyjrzeć się bliżej samemu pojęciu społeczeństwa i jego korelacji z innymi pojęciami określającymi procesy zachodzące w odstępie czasu w przestrzeni międzyludzkiej. Termin „społeczeństwo” odnosi się do pewnej zbiorowości ludzi powiązanych wzajemnymi zależno- ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== 10 i. DiagnoStyka Sytuacji ściami lub relacjami powodującymi m.in. wyodrębnienie tzw. grup społecznych. Socjologia rozróżnia siedem podstaw klasyfikacji społeczeń- stwa 1: • Demograficzna – odnosząca się do populacji, zbioru jednostek; • Grupowa – odnosząca się do spoistych zbiorowości złożonych z jednostek, zintegrowanych całości; • Systemowa – odnosząca się do powiązań statusów i ról społecz- nych; • Strukturalna – odnosząca się do sieci relacji międzyludzkich; • Aktywistyczna – odnosząca się do interakcji jednostek; • Kulturalistyczna – odnosząca się do ciągu podzielanych przez zbiorowość znaczeń czy reguł znajdujących odbicie w działaniach; • Zdarzeniowa – odnosząca się do zmienności, kierunków i dyna- miki transformacji społeczeństwa. Dynamika funkcjonowania i rozwoju społeczeństwa opiera się na działaniach, tj. aktywności obywateli. Prof. Piotr Sztompka z Uni- wersytetu Jagiellońskiego, członek rzeczywisty PAN, w publikacji So- cjologia. Analiza społeczeństwa z 2012 roku, definiuje pojęcie społeczeń- stwa m.in. jako „pole międzyludzkich relacji w nieustannym procesie stawania się”. Aktywność obywateli jest zarazem podstawą istnienia społeczeństwa, jak i katalizatorem jego transformacji. W uogólnie- niu, socjologia za działanie przyjmuje takie zachowanie człowieka, któremu podejmująca je jednostka może nadać (świadomie bądź podświadomie) określone znaczenie, sens, zamiar, intencję, genezę. Jednym z przejawów działania jest komunikowanie się jednostek (np. mowa, język ciała). Wraz z przemianami technologicznymi przybywa też obywatelom narzędzi komunikacji usprawniających przepływ informacji, intensywność interakcji, wymianę wiedzy, or- ganizowanie się i zacieśnianie relacji. Relacje łączące członków spo- 1 P. Sztompka, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Wydawnictwo ZNAK, Kraków 2012. ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== i. DiagnoStyka Sytuacji 11 łeczeństwa, zaufanie i sprawna komunikacja – we współczesnych czasach wspierana technologiami informacyjno-komunikacyjnymi – składają się na pojęcie kapitału społecznego. Zaufanie jest tutaj spo- iwem łączącym jednostki w wierze w rzetelność innych ludzi lub in- stytucji, urzędów, ról społecznych, towarów i marek, infrastruktury technologicznej, systemu społecznego, politycznego czy gospodarcze- go. Pojęcie relacji odnosi się z kolei do różnych form interakcji w prze- strzeni międzyludzkiej, stosunków i więzi społecznych oraz tożsamo- ści społecznej. Można zatem powiedzieć, że współczesny kapitał społeczny osa- dzony na fundamencie rozwoju technologicznego, relacji społecznych i zaufania dotyczy zasobów społeczeństwa wynikających ze wspo- mnianych powyżej komponentów ogólnie nazwanego fundamentu, zwiększających sprawność społeczeństwa w osiąganiu celów poprzez skoordynowane działania jednostek. Mocny kapitał społeczny skut- kujący sukcesami grupowymi przekłada się bezpośrednio na jednost- kę – oraz odwrotnie. Efekty takiej dwustronności oddziaływania w szerszym zakresie stymulują także rozwój gospodarczy państwa demokratycznego. Jednakże niski kapitał społeczny może utrudnić państwu i jego obywatelom (społeczeństwu) funkcjonowanie we współczesnym świecie gospodarek opartych na wiedzy. Kapitał społeczny jest elementarnym składnikiem społeczeń- stwa obywatelskiego, tj. charakteryzującego się dodatkowo zdolno- ścią do samoorganizacji, określania i osiągania zamierzonych celów samodzielnie, dzięki współpracy wzajemnej, bez dodatkowego bodź- ca ze strony państwa. Aktywni obywatele świadomie uczestniczą w życiu publicznym, m.in. formując organizacje obywatelskie. Jednakże poza tym, co łączy jednostki w obrębie społeczeństwa, występują także podziały i nierówności społeczne. Nierówności spo- łeczne według prof. Sztompki 2 dotyczą „cech pośrednich, które upo- 2 Piotr Sztompka, profesor zwyczajny socjologii na Uniwersytecie Jagielloń- skim, członek rzeczywisty PAN. Autor wielu książek i artykułów naukowych. ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== 12 i. DiagnoStyka Sytuacji dabniają do siebie pewne tylko zbiorowości – grupy społeczne, albo pewne tylko lokalizacje w społecznej strukturze – pozycje społeczne (statusy). Inaczej, nierówności społeczne dotyczą sytuacji, gdy lu- dzie są nierówni sobie nie z racji jakichkolwiek cech cielesnych czy psychicznych, lecz z powodu ich przynależności do różnych grup albo zajmowania różnych pozycji społecznych” 3. Analizując zjawi- sko podziałów społecznych, profesor wskazuje na trzy zasadnicze dobra generujące nierówności społeczne. Są nimi: • Bogactwo Pragnienie posiadania dóbr materialnych wiąże się nie tylko z po- trzebą zaspokojenia podstawowych wymogów funkcjonalnych, lecz także wynika z samej chęci posiadania, szczególnie odczuwalnej w czasach konsumpcjonizmu. Poziom ponadprzeciętnej zamożności jednostki definiuje jej dostęp do dóbr materialnych. Różnice zacho- dzące w tym aspekcie pomiędzy obywatelami generują nierówności społeczne i podziały odnoszące się do dystansu majątkowego dzielą- cego najbogatszych i najuboższych członków społeczeństwa. • Władza Podobnie jak posiadanie dóbr materialnych, posiadanie władzy jest cenionym stanem uznawanym za dobro rzadkie. Poza zwyczajowo wiązanymi z pojęciem władzy atrybutami, takimi jak np.: siła, moc, decyzyjność, autorytet, stanowi ona także narzędzie potencjalnego wykorzystywania przewagi nad innymi. Władza zazwyczaj przynosi korzyści ekonomiczne i daje dostęp do dóbr materialnych, mogąc w konsekwencji generować nierówności społeczne. • Prestiż Prestiż wymieniany jest jako trzecie dobro generujące nierówności społeczne. Łączy się on z pojęciem uznania, reputacji, poważania społecznego, akceptacji bądź sławy. To wyznacznik wysokiej pozycji 3 P. Sztompka, Socjologia, poz. cyt., s. 390. ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== i. DiagnoStyka Sytuacji 13 w hierarchii społecznej i podobnie jak władza jest dobrem wymie- nialnym, np. bezpośrednio na władzę bądź osiąganie korzyści mate- rialnych. Teoria akumulacji przewag nawiązuje do przywilejów oraz upo- śledzenia. Oznacza to, że osobom uprzywilejowanym życiowo i spo- łecznie łatwiej jest powiększać dobra, podczas gdy osoby w tym wzglę- dzie upośledzone ulegają pogłębiającej się pauperyzacji. Na przykład osoby zamożne mogą inwestować posiadane fundusze i w ten sposób je pomnażać lub też zaciągać kredyty na działalność gospodarczą przynoszącą zyski. Osobom już wykształconym łatwiej jest posiadaną wiedzę powiększać. Obywatele wyposażeni już na starcie życia w lep- szy kapitał (majątkowy, życiowy, kulturowy, społeczny) mają więcej możliwości życiowych, np. w obszarze opieki i rozwoju. Przykładowo, mieszkańcy dużych aglomeracji mają ułatwiony dostęp do placówek służby zdrowia, ośrodków edukacyjnych, kultury i rozrywki. Urodze- ni w tzw. dobrych domach, dobrze sytuowanych i wykształconych ro- dzinach, posiadają lepszy kapitał kulturowy i społeczny i mają więcej możliwości jego zwielokrotnienia, np. przez sieć znajomości, odpo- wiednio wysoko umocowanych kontaktów itp. Odwrotna sytuacja dotyczy osób upośledzonych w dostępie do dóbr. Ich niekorzystna sy- tuacja życiowa ma tendencję do intensyfikowania się. Gorszy punkt wyjścia utrudnia uzyskanie wsparcia, negatywne wzorce społeczne obowiązujące w danej grupie (np. osób z tzw. marginesu, rodzin dys- funkcyjnych, środowiska gangów młodzieżowych) hamują pozytyw- ny rozwój osobowości, brak pracy wymusza pożyczanie środków nie- zbędnych do życia, zaś długi, których nie można spłacić, powiększają się, napędzając w ten sposób spiralę negatywnych zdarzeń. Podział społeczny czy też zróżnicowanie polskiego społeczeństwa na klasy i warstwy wywodzi się głównie z nierówności ekonomicz- nych, choć teorie niektórych socjologów mówią dodatkowo o nie- równościach społecznych i politycznych. Konsekwencją nierówności i podziałów społecznych jest wykluczenie społeczne jednostek lub grup obywateli. Wiąże się ono z warunkami uczestniczenia obywateli ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== 14 i. DiagnoStyka Sytuacji w życiu publicznym m.in. pod względem politycznym, kulturalnym lub gospodarczym. Osoby wykluczone mogą mieć utrudniony dostęp do instytucji państwowych, pracy zawodowej i godnej płacy, rozwoju, kształcenia się, dostępu do nowoczesnych mediów, rozrywki itp. Zjawisko wykluczenia społecznego dotyczyć może m.in.: • osób niepełnosprawnych, • osób nie w pełni sprawnych, np. seniorów, • osób długotrwale bezrobotnych, • osób ciężko i przewlekle chorych, • osób bezdomnych, • osób uzależnionych, • osób opuszczających zakłady karne po odbyciu kary, • młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze typu socjalizacyjnego i rodzinnego, • samotnych matek, • ofiar patologii rodzinnych, • osób samotnych, • osób o niskich lub nieadekwatnych do wymogów rynkowych kwalifikacjach zawodowych, • imigrantów, mniejszości narodowych, • mieszkańców terenów wiejskich, • mniejszości seksualnych. Czynnikami wpływu na możliwość wystąpienia wykluczenia społecznego mogą być m.in. następujące źródła: • kapitał życiowy, • wykształcenie, • zdrowie, • pochodzenie etniczne, • pochodzenie geograficzne, • płeć, • stereotypy kulturowe. Wiele instytucji oraz podmiotów życia społecznego współpra- cujących z grupami i osobami wymagającymi wsparcia świadczy ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== i. DiagnoStyka Sytuacji 15 pomoc w formie inicjowania działań społecznych nakierowanych na lepsze usamodzielnienie się i integrację społeczną beneficjentów. Ustawa o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 roku definiu- je ją jako „instytucję polityki społecznej państwa, której celem jest umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenia trudnych sytu- acji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości”. Zadaniem ośrodków wy- konawczych pomocy społecznej jest nie tylko świadczenie usług na rzecz zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych grup docelo- wych, lecz także w dużej mierze rozbudzanie potencjału podopiecz- nych na drodze ku niwelowaniu skutków negatywnych zjawisk społecznych 4. Istnieje w tym obszarze wiele inspirujących dobrych praktyk działań o zasięgu ogólnopolskim, czerpiących z predyspo- zycji lokalnego potencjału społecznego, realizowanych przez sektor obywatelski samodzielnie lub na styku z administracją państwową bądź biznesem. Pod parasolem programów obejmujących swoim za- sięgiem cały kraj są łączone, monitorowane i koordynowane lokalne inicjatywy, często animowane, w małych miejscowościach i na ob- szarach wiejskich, wśród osób lub grup najbardziej narażonych na wykluczenie społeczne bądź już wykluczonych. Bieżący rozwój nowoczesnych technologii informatycznych i sieci telekomunikacyjnej o szerokim zasięgu, wzrost dostępności i znaczenia zasobów informacyjnych sprawiły, że ukształtował się nowy typ społeczeństwa tzw. informacyjnego, dla którego prze- twarzanie informacji z wykorzystaniem technologii informacyj- nych i komunikacyjnych stanowi wartość ekonomiczną, społeczną i kulturową 5. We współczesnym świecie transformacji technolo- gicznych i społecznych zjawiskiem rzutującym na stan sprawiedli- 4 K. Lorecka, Wolontariat pracowniczy w praktyce, Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej, Warszawa 2011. 5 Strategia Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego do roku 2013, Minister- stwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, grudzień 2008, http://www.msw.gov.pl/ portal/SZS/495/6271/. ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== 16 i. DiagnoStyka Sytuacji wości społecznej jest tzw. wykluczenie cyfrowe, tj. różnice w dostę- pie i świadomym korzystaniu z nowoczesnych technologii pomiędzy osobami lub grupami społecznymi zróżnicowanymi pod względem wieku, płci, pochodzenia, miejsca zamieszkania, wykształcenia czy poziomu zamożności. Podział społeczeństwa na osoby z dostę- pem do technologii oraz bez takich możliwości, a także na świado- mie korzystające z potencjału współczesnej myśli technologicznej i innowacji oraz nieuświadomionych obywateli, pogłębia zjawisko wykluczenia społecznego, rodząc negatywne skutki zarówno dla gospodarki kraju, jak i jakości życia społecznego, ekonomicznego, politycznego, kulturalnego i osobistego osób i grup wykluczonych. Alternatywą dla zjawiska wykluczenia społecznego mogą być dzia- łania mające na celu włączenie cyfrowe obywateli (tzw. integracja cyfrowa lub e-integracja). W procesie integracyjnym technologie informacyjno-komunikacyjne powinny być katalizatorem zmian, a umiejętności cyfrowe środkiem do wyzwolenia energii społecz- nej obywateli. 1. wykluczenie Społeczne Narodowa Strategia Integracji Społecznej dla Polski definiuje wykluczenie jako „brak lub ograniczenie możliwości uczestnictwa, wpływania i korzystania z podstawowych instytucji publicznych i rynków, które powinny być dostępne dla wszystkich, a w szczegól- ności dla osób ubogich”. Marginalizacja społeczna i jej radykalna forma – wykluczenie społeczne, dotyczyć mogą jednostek lub grup dotkniętych nieko- rzystnymi zmianami ekonomicznymi lub procesami społecznymi – dyskryminowanych, przewlekle chorych, pozbawionych dostępu do dóbr publicznych i infrastruktury, doświadczających utrudnionego funkcjonowania w społeczeństwie bądź utraty możliwości odgry- wania zwyczajowej roli społecznej (np. praca, założenie rodziny, do- stęp do nauki, kultury etc.). Narodowa Strategia Integracji Społecz- ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== 1. wykluczenie Społeczne 17 Definicja wykluczenia społecznego przyjęta w dokumencie powołującym Zespół Zadaniowy ds. Reintegracji Społecznej Wykluczenie społeczne to brak lub ograniczenie możliwości uczestnictwa, wpływania i korzystania z podstawowych instytucji publicznych i rynków, które powinny być dostępne dla wszyst- kich, a w szczególności dla osób ubogich. Rys. 1. Definicja wykluczenia społecznego przyjęta w dokumencie powołującym Ze- spół Zadaniowy ds. Reintegracji Społecznej, Narodowa Strategia Integracji Społecz- nej (NSIS) Źródło: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, http://www.mpips.gov.pl/gfx/mpips/userfiles/ File/mps/NSIS.pdf nej dla Polski 6 wskazuje na wiele akcentów dotyczących definiowania zjawiska wykluczenia społecznego. Są to m.in.: • ograniczenia prawne (prawa człowieka, prawa socjalne), • znaczenie instytucji i efektywności ich działania, • warunki materialne, • wyposażenie w kapitał życiowy, • oddziaływanie środowiska społecznego, • rodzaje grup zagrożonych wykluczeniem, • obszary, z których nastąpiło wykluczenie, • procesy i przejawy wykluczania, • skutki dla osób wykluczonych i społeczeństwa. W aspekcie formalnoprawnym istotne jest istnienie i respektowa- nie regulacji dotyczących praw człowieka i obywatela. W tym obsza- rze, jak również w zakresie przeciwdziałania zjawisku wykluczenia, ważna wydaje się rola instytucji pomocowych i opiekuńczych oraz ich efektywność działania, kompetencje i dobra organizacja systemo- wych przedsięwzięć. Od 2012 roku uległa modyfikacjom systemowa pomoc świadczona dzieciom osamotnionym i zagrożonym wyklucze- 6 Narodowa Strategia Integracji Społecznej dla Polski, www.mpips.gov.pl. ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw==
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Włączenie cyfrowe droga do reintegracji społecznej
Autor: ,
Sklep
Format
Cena

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: