Darmowy fragment publikacji:
KRÓTKIE KOMENTARZE BECKA
Zasady bezpieczeñstwa w ruchu drogowym
Polecamy nasze publikacje z tego zakresu:
P. Hofmañski, E. Sadzik, K. Zgryzek
KODEKS POSTÊPOWANIA KARNEGO. KOMENTARZ,
TOM I–III WYD. 2
Du¿e Komentarze Becka
K. T. Boratyñska, A. Górski, A. Sakowicz, A. Wa¿ny
KODEKS POSTÊPOWANIA KARNEGO. KOMENTARZ
Komentarze Becka
M. Bojarski, W. Radecki
KODEKS WYKROCZEÑ. KOMENTARZ WYD. 2
Komentarze Becka
A. Marek
PRAWO WYKROCZEÑ (MATERIALNE I PROCESOWE)
WYD. 4
Podrêczniki Prawnicze
KODEKS KARNY, KODEKS POSTÊPOWANIA KARNEGO
WYD. 4
Edycja Prokuratorska
T. Grzegorczyk
KODEKS WYKROCZEÑ Z WPROWADZENIEM WYD. 10
Teksty Ustaw Becka
www.sklep.beck.pl
Zasady bezpieczeñstwa
w ruchu drogowym
Komentarz
Wojciech Kotowski
Zasady bezpieczeñstwa w ruchu drogowym
Stan prawny: maj 2005
Redakcja: Magdalena Blachowicz
© Wydawnictwo C.H. Beck 2005
Wydawnictwo C.H. Beck Sp. z o.o.
ul. Gen. Zaj¹czka 9, 01–518 Warszawa
Sk³ad i ³amanie:
Krzysztof Biesaga
Druk i oprawa: WDG Drukarnia w Gdyni Sp. z o.o.
ISBN 83-7387-803-3
Spis treœci
Od autora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VII
Spis treœci
Spis treœci
Wykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
XI
Literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XIII
A. Tekst ustawy
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu
drogowym (tekst jedn. Dz.U. z 2003 r. Nr 58, poz. 515
ze zm.)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
B. Komentarz
Ustawa – Prawo o ruchu drogowym . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdzia³ 1. Instytucje bezpieczeñstwa ruchu drogowego . . . .
Rozdzia³ 2. Ostro¿noœæ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdzia³ 3. Szczególna ostro¿noœæ. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdzia³ 4. Ruch pojazdu przewo¿¹cego materia³y
niebezpieczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdzia³ 5. Zasada „ograniczonego zaufania” . . . . . . . . . . .
C. Wzory pism procesowych
S³owo wstêpne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wzór 1. Zawiadomienie o odmowie sformu³owania
3
143
143
152
155
239
240
247
wniosku o ukaranie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
253
Wzór 2. Zawiadomienie s¹du o nieprzyst¹pieniu do
postêpowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wzór 3. Wniosek o ukaranie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wzór 4. Protokó³ oglêdzin miejsca wypadku drogowego . . .
Wzór 5. Protokó³ oglêdzin pojazdu . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wzór 6. Protokó³ przes³uchania œwiadka . . . . . . . . . . . . . .
Wzór 7. Zarz¹dzenie o wszczêciu postêpowania . . . . . . . . .
Wzór 8. Wniosek o umorzenie postêpowania s¹dowego . . . . .
Wzór 9. Wniosek dowodowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wzór 10. Wyrok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wzór 11. Apelacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
255
256
258
264
268
271
272
275
277
279
V
Spis treœci
Wzór 12. Wniosek kasacyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wzór 13. Skarga do Europejskiego Trybuna³u Praw
Cz³owieka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wzór 14. Postanowienie o powo³aniu bieg³ego . . . . . . . . . .
Wzór 15. Oœwiadczenie sprawcy wypadku . . . . . . . . . . . . .
282
285
290
292
Indeks rzeczowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
295
VI
Od autora
Od autora
Od autora
Ustawa z 20.6.1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn. Dz.U.
z 2003 r. Nr 58, poz. 515 ze zm.) potocznie zwana Kodeksem drogowym
opiera siê na trzech instytucjach maj¹cych kluczowe znaczenie dla obrotu
prawnego. Chodzi o podstawowe zasady „ostro¿noœci” i „szczególnej
ostro¿noœci” (art. 3 PrRDrog) oraz „ograniczonego zaufania” (art. 4
PrRDrog), które w warunkach ich pe³nej realizacji, zgodnie z intencj¹ usta-
wodawcy, mog¹ z powodzeniem, a zatem skutecznie, zagwarantowaæ bez-
pieczeñstwo w ruchu drogowym. Nie ma najmniejszej w¹tpliwoœci, ¿e gwa-
rancja bezpieczeñstwa ugruntuje siê i nieporównywalnie umocni przez
nale¿yte zrozumienie relacji zachodz¹cych w kodeksowej
triadzie:
„cz³owiek – pojazd – droga”, w której cz³owiek ma nieporównywalnie do-
minuj¹ce znaczenie dla istnienia szeroko rozumianego bezpieczeñstwa.
Wy³¹cznie od cz³owieka zale¿y poziom bezpieczeñstwa w ruchu drogo-
wym i to niezale¿nie od stanu technicznego pojazdu i stanu drogi.
Zacznijmy od ukszta³towania modelowego u¿ytkownika drogi, którym
jest uczestnik ruchu drogowego oraz osoba wykonuj¹ca na drodze czynno-
œci s³u¿bowe. Do pierwszej kategorii zaliczyæ nale¿y kieruj¹cego i pasa¿era
oraz pieszego. Kieruj¹cym, w myœl definicji zawartej w art. 2 pkt 20
PrRDrog, jest osoba, która kieruje pojazdem lub zespo³em pojazdów, pro-
wadzi kolumnê pieszych, jedzie wierzchem albo pêdzi zwierzêta pojedyn-
czo lub w stadzie. Nie mo¿na natomiast uznaæ – wbrew prezentowanym
pogl¹dom – za kieruj¹cego osoby, która spaceruje po drodze publicznej
z czworono¿nym przyjacielem. Pasa¿erem jest (art. 2 pkt 17 PrRDrog) oso-
ba przebywaj¹ca w pojeŸdzie lub na pojeŸdzie znajduj¹cym siê na drodze,
niezale¿nie od tego czy pojazd jest w ruchu czy w trakcie postoju. Do dru-
giej grupy u¿ytkowników drogi, niebêd¹cych uczestnikami ruchu, ustawo-
dawca zaliczy³, zgodnie z dyspozycj¹ art. 6 PrRDrog, policjanta, ¿o³nierza
¯andarmerii Wojskowej lub wojskowego organu porz¹dkowego, funkcjo-
nariusza Stra¿y Granicznej, inspektora Inspekcji Transportu Drogowego,
umundurowanego inspektora kontroli skarbowej lub funkcjonariusza cel-
nego, stra¿nika gminnego (miejskiego), pracownika kolejowego na przejeŸ-
dzie kolejowym, pracownika zarz¹du drogi lub inn¹ osobê wykonuj¹c¹
uprawnione roboty drogowe, nadzoruj¹cego bezpieczne przejœcie dzieci
przez jezdniê, kieruj¹cego autobusem szkolnym, a tak¿e podmioty, o któ-
rych mowa w rozporz¹dzeniu Ministra Spraw Wewnêtrznych i Administra-
cji z 17.9.2003 r. w sprawie kierowania ruchem drogowym (Dz.U. Nr 182,
poz. 1784 ze zm.). Do podmiotów tych zaliczyæ nale¿y, choæ nie zosta³y wy-
VII
Od autora
mienione w tym przepisie, osoby prowadz¹ce akcjê ratownicz¹, a zatem
stra¿aka Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej oraz cz³onka zespo³u medycznego
Pogotowia Ratunkowego.
Z podmiotowej prezentacji wynika, ¿e wy³¹cznie od znajduj¹cego siê na
drodze cz³owieka, niezale¿nie od sprawowanej funkcji, zale¿y bezpieczeñ-
stwo w ruchu drogowym minimalizuj¹ce skutkowe zdarzenia drogowe. To,
co ³¹czy jedn¹ wspóln¹ cech¹ wszystkie podmioty, zosta³o zapisane w dy-
rektywie art. 3 PrRDrog. Wynika z niej, ¿e wystarczy „unikaæ wszelkiego
dzia³ania, które mog³oby spowodowaæ zagro¿enie bezpieczeñstwa lub po-
rz¹dku ruchu drogowego, ruch ten utrudniæ albo w zwi¹zku z ruchem
zak³óciæ spokój lub porz¹dek publiczny oraz naraziæ kogokolwiek na szko-
dê”. Co za tym idzie, pe³na realizacja dyspozycji bez w¹tpienia kszta³tuje
model „doskona³ego u¿ytkownika drogi”, to znaczy takiego, który nie tylko
zna i przestrzega zasady ruchu drogowego i który dobrze czuje siê w ka¿dej
sytuacji, zarówno jako kieruj¹cy, jak i pieszy, ale równoczeœnie jest roz-
s¹dny i rozwa¿ny, a tak¿e który nieustannie i do tego z najwy¿sz¹ staranno-
œci¹ doskonali swoje umiejêtnoœci w zakresie nale¿ytej wspó³pracy z inny-
mi uczestnikami tego ruchu, co w konsekwencji sprawia, ¿e nie stanowi dla
niego znacznego wysi³ku bycie taktownym, kulturalnym, uczynnym i ser-
decznym w ka¿dej sytuacji. Podmiot taki – niezale¿nie od roli spe³nianej na
drodze – bêdzie zawsze skoncentrowany na pe³nej obserwacji drogi, bêdzie
zawsze prowadzi³ w pe³nej kondycji psychofizycznej i z bezpieczn¹ prêd-
koœci¹ pe³nosprawny technicznie, nale¿ycie oznakowany i oœwietlony po-
jazd, bêdzie te¿ przechodzi³ przez jezdniê w miejscach wyznaczonych, na-
le¿ycie oznakowanych i w warunkach pe³nej widocznoœci obustronnej
w relacji: pieszy – pojazd, a tak¿e widoczny i nale¿ycie rozpoznawalny pod-
czas wykonywania czynnoœci s³u¿bowych.
rolê we wspomnianej
Znacznie mniejsz¹, choæ istotn¹,
triadzie:
„cz³owiek – pojazd – droga” odgrywa fakt uzyskania miana bezpiecznego
pojazdu, choæ w istocie takiego nie ma. Sprawnie dzia³aj¹ce najnowocze-
œniejsze systemy hamulcowe, poduszki powietrzne etc. nie stanowi¹ nale-
¿ytej gwarancji zapobiegniêcia wypadkowi, je¿eli pojazd bêdzie prowadzo-
ny przez niedoœwiadczonego kierowcê, który ponadto jedzie z nadmiern¹
prêdkoœci¹ i nienale¿ycie obserwuje drogê. W takiej sytuacji, znacznie bez-
pieczniejszym bêdzie pojazd z kierownic¹ wyposa¿on¹ – w miejsce po-
duszki powietrznej – w bagnety skierowane ostrzem w kierunku kie-
ruj¹cego, który wprawdzie nie z rozs¹dku, lecz ze strachu bêdzie kierowa³
ostro¿nie i bezpiecznie. Równie¿ z³y stan drogi, chocia¿ wp³ynie ujemnie na
stan techniczny pojazdu, jednak w przypadku nale¿ytego jej oznakowania
nie odegra decyduj¹co negatywnego skutku, je¿eli pojazd bêdzie prowa-
dzony rozs¹dnie i rozwa¿nie. WyobraŸmy sobie, abstrakcyjnie rzecz jasna,
VIII
Od autora
¿e asfaltowa jezdnia jest usiana w kilkumetrowych odstêpach kilkudziesiê-
ciocentymetrowymi lejami (dziurami). Jestem przekonany, i¿ na takiej dro-
dze nie zdarzy siê ani jeden wypadek albo bêdzie takich zdarzeñ znacznie
mniej ni¿ na wysokiej jakoœci autostradzie, czy drodze szybkiego ruchu, po-
niewa¿ kierowcy bêd¹ ze strachu przed uszkodzeniem pojazdu prowadziæ
ostro¿nie, w przeciwieñstwie do tej luksusowej drogi, na której z regu³y po-
zwalaj¹ sobie na maksymaln¹ prêdkoœæ bardziej zwi¹zan¹ z mo¿liwoœciami
technicznymi pojazdu ni¿ umiejêtnoœciami, a wiêc na brawurê.
Tego rodzaju analiza powinna przekonaæ, ¿e czynnikiem decyduj¹cym
o bezpieczeñstwie w ruchu drogowym jest cz³owiek.
Zadaniem publikacji jest zarówno wyjaœnienie istoty szeroko rozumia-
nego bezpieczeñstwa w ruchu drogowym, jak i pobudzenie wyobraŸni
w kierunku ukszta³towania modelowego, a wiêc bezpiecznego u¿ytkowni-
ka drogi, to znaczy takiego, który nie tylko nie spowoduje zagro¿enia bez-
pieczeñstwa i nawet siê do niego nie przyczyni, ale równie¿ swoim pozy-
tywnym oddzia³ywaniem zapobiegnie zdarzeniu o negatywnych skutkach.
Warszawa, 2005 r.
W. Kotowski
IX
Wykaz skrótów
Wykaz skrótów
Wykaz skrótów
ADR . . . . . . . . . . . . . . umowa europejska dotycz¹ca miêdzynarodowego
przewozu drogowego towarów niebezpiecznych,
sporz¹dzona w Genewie 30.9.1957 r. (tekst jedn.
Dz.U. z 2002 r. Nr 194, poz. 1629 ze zm. – za³.)
. . . . . . . . . . . . . . . artyku³
art.
CzPKiNP. . . . . . . . . . . Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych
Dz.U. .. . . . . . . . . . . . . Dziennik Ustaw
KK . . . . . . . . . . . . . . . ustawa z 6.6.1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. Nr 88,
poz. 553 ze zm.)
KPK . . . . . . . . . . . . . . ustawa z 6.6.1997 r. – Kodeks postêpowania kar-
nego (Dz.U. Nr 89, poz. 555 ze zm.)
KPW . . . . . . . . . . . . . . ustawa z 24.8.2001 r. – Kodeks postêpowania
w sprawach o wykroczenia (Dz.U. Nr 106,
poz. 1148 ze zm.)
KW . . . . . . . . . . . . . . . ustawa z 20.5.1971 r. – Kodeks wykroczeñ (Dz.U.
Nr 12, poz. 114 ze zm.)
MoP . . . . . . . . . . . . . . Monitor Prawniczy
OSNKW . . . . . . . . . . . Orzecznictwo S¹du Najwy¿szego Izba Karna
i Wojskowa
OSP . . . . . . . . . . . . . . . Orzecznictwo S¹dów Polskich
OSNPG . . . . . . . . . . . . Orzecznictwo S¹du Najwy¿szego Prokuratura
Generalna
OSNPK . . . . . . . . . . . . Orzecznictwo S¹du Najwy¿szego Prokuratura
Krajowa
Pal. . . . . . . . . . . . . . . . Palestra
PD . . . . . . . . . . . . . . . . Paragraf na Drodze
PiP. . . . . . . . . . . . . . . . Pañstwo i Prawo
Prok. i Pr. . . . . . . . . . . Prokuratura i Prawo
PrRDrog . . . . . . . . . . . ustawa z 20.6.1997 r. – Prawo o ruchu drogowym
(tekst jedn. Dz.U. z 2003 r. Nr 58, poz. 515 ze zm.)
PS . . . . . . . . . . . . . . . . Przegl¹d S¹dowy
Rzeczp.
. . . . . . . . . . . Rzeczpospolita
SN . . . . . . . . . . . . . . . . S¹d Najwy¿szy
SN (7) . . . . . . . . . . . . . S¹d Najwy¿szy w sk³adzie siedmiu sêdziów
tj.
. . . . . . . . . . . . . . . .
to jest
XI
Wykaz skrótów
. . . . . . . . . . . . . . . ustêp
tekst jednolity
to znaczy
tekst jedn. . . . . . . . . . .
tzn. . . . . . . . . . . . . . . .
ust.
WPP . . . . . . . . . . . . . . Wojskowy Przegl¹d Prawniczy
ZnSygDR . . . . . . . . . . rozporz¹dzenie Ministrów Infrastruktury
oraz
Spraw Wewnêtrznych i Administracji z 31.7.2002 r.
w sprawie znaków i sygna³ów drogowych (Dz.U.
Nr 170, poz. 1393)
XII
Literatura
Boñczak St., Glosa do uchwa³y SN z 18.11.1998 r., I KZP 16/98, PS 1999,
Literatura
Literatura
Nr 5, s. 113
Bucha³a K., Niektóre problemy wyk³adni znamion przestêpstw przeciwko
bezpieczeñstwu w komunikacji, Prok. i Pr. 1998, Nr 11–12, s. 7
D¹browska-Kardas M., Kardas P., Odpowiedzialnoœæ za spowodowanie
wypadku komunikacyjnego w œwietle regulacji nowego Kodeksu kar-
nego z 1997 r., Pal. 1999, Nr 1–2, cz. I, Nr 3–4, cz. II
Giezek J., Glosa do wyroku SN z 8.3.2000 r., III KKN 231/98, PiP 2001,
Nr 6, s. 109
Godyñ R., Wnikliwoœæ kluczem do trafnej decyzji, PD 2001, Nr 5
Gronowska B., Zasada ne bis in idem w procesie karnym, Prok. i Pr. 1999,
Nr 11–12, s. 149
Herzog A., Brak znaku drogowego a przeszkoda w ruchu drogowym, PD
2002, Nr 7
Herzog A., Lekki wypadek komunikacyjny. Teoria i praktyka, PD 2002,
Nr 3
Herzog A., Niektóre problemy kwalifikacji prawnej przestêpstw przeciw-
ko bezpieczeñstwu w komunikacji, Prok. i Pr. 2002, Nr 2, s. 153
Iwaniec J. M., Glosa do uchwa³y SN z 16.3.1999 r., I KZP 4/99, WPP
2002, Nr 2, s. 128
Jasiñski A., Problem powypadkowego zabezpieczenia pojazdu, na niety-
powym przyk³adzie, PD 2001, Nr 4
Klimacki W., Obszar skrzy¿owania, PD 2004, Nr 12
Korni³owicz M., Glosa do uchwa³y SN z 18.11.1998 r., I KZP 16/98, PiP
1999, Nr 6, s. 108
Kotowski W., VIII Konferencja „Problemy rekonstrukcji wypadków dro-
gowych” (Kraków, 18–19.10.2002 r.), Prok. i Pr. 2002, Nr 12, s. 154
Kotowski W., Czy stan nietrzeŸwoœci mo¿e automatycznie przes¹dzaæ
o winie?, PD 2000, Nr 3
Kotowski W., Dowody osobowe a eksperyment procesowy, PD 2000, Nr 6
Kotowski W., Instytucja swobodnej oceny dowodów – na pewnym przy-
k³adzie, PD 2000, Nr 10
Kotowski W., Kodeks wykroczeñ. Komentarz, Kraków 2004
Kotowski W., Prawo dostêpu do dowodów, PD 2005, Nr 3
Kotowski W., Przestêpstwa i wykroczenia drogowe. Analiza zdarzeñ,
Warszawa 2001
XIII
Literatura
Kotowski W., Samochód jako przedmiot niebezpieczny w rozumieniu
art. 280 § 2 k.k., PD 2005, Nr 3
Kotowski W., Ustawa – Prawo o ruchu drogowym. Komentarz praktyczny,
Warszawa 2004
Kotowski W., Ust¹pienie pierwszeñstwa w praktyce organów œcigania
i wymiaru sprawiedliwoœci, PD 2004, Nr 10
Krawczyk T., Niektóre konsekwencje teoretyczno-prawne art. 178 Kodek-
su karnego, Prok. i Pr. 2001, Nr 11, s. 36
Marcinkowski W., Koncepcja odpowiedzialnoœci zredukowanej w œwietle
art. 177 § 3 k.k., PiP 1999, Nr 6, s. 36
Marcinkowski W., Zakresy ustawowych znamion niektórych przestêpstw
i wykroczeñ komunikacyjnych, WPP 2002, Nr 1, s. 39
Marek A., Odpowiedzialnoœæ karna za spowodowanie „lekkich” uszko-
dzeñ cia³a przez sprawcê wypadku w komunikacji, Prok. i Pr. 1999,
Nr 3, s. 7
Marek A., Prawo wykroczeñ (materialne i procesowe), Warszawa 2002
Michalska-Warias A., Glosa do postanowienia SN z 28.3.2002 r., I KZP
4/02, Prok. i Pr. 2003, Nr 4, s. 139
Mik B., Glosa do uchwa³y SN z 15.9.1999 r., I KZP 26/99, WPP 2000,
Nr 2, s. 164
Paprzycki L. K., Dziecko – szczególny uczestnik ruchu drogowego, PD
2000, Nr 5
Paprzycki L. K., Najwy¿sza starannoœæ i wyobraŸnia konieczna w ka¿dej
sprawie, PD 2001, Nr 6
Paprzycki L. K., Nigdy doœæ ostro¿noœci wobec dziecka na drodze, PD
2003, Nr 5
Paprzycki L. K., Prawid³owe u¿ywanie œwiate³ drogowych a zasada ogra-
niczonego zaufania, PD 2001, Nr 12
Paprzycki L. K., Szczególna ostro¿noœæ przed i na przejœciu dla pieszych,
PD 2004, Nr 12
Paprzycki L. K., Wyprzedzanie w rejonie skrzy¿owania, PD 2001, Nr 7
Paprzycki L. K., Za co i kiedy odpowiada sprawca, Rzeczp. 1999, Nr 3,
s. 26
Paprzycki L. K., Zmiana pasa ruchu przyczyn¹ kolizji, PD 2001, Nr 9
Pawelec K. J., Glosa do wyroku SN z 13.6.1997 r., III KKN 242/96, MoP
1999, Nr 2, s. 35
Pawelec K. J., Glosa do wyroku SN z 4.11.1998 r., V KKN 303/97, MoP
1999, Nr 5, s. 43
Pawlik R., Odpowiedzialnoœæ osoby prowadz¹cej holowany pojazd me-
chaniczny, Prok. i Pr. 2004, Nr 7–8, s. 187
Paw³owski A., Omijanie przed przejœciem dla pieszych, PD 1999, Nr 7
XIV
Literatura
Satko J., Glosa do wyroku SN z 15.3.2001 r., III KKN 492/99, OSP 2001,
Nr 12, s. 185
Skowron A., Zasady bezpieczeñstwa ruchu (art. 177 k.k.) a nale¿yta
ostro¿noœæ i zagro¿enie bezpieczeñstwa ruchu jako znamiona wykro-
czenia z art. 86 § 1 k.w., PD 2004, Nr 5
Stefañski R. A., Glosa do postanowienia SN z 12.1.2001 r., III KKN
504/98, OSP 2001, Nr 9, s. 126
Stefañski R. A., Glosa do postanowienia SN z 11.3.2003 r., III KKN 94/01,
WPP 2003, Nr 3, s. 134
Stefañski R. A., Glosa do wyroku SN z 17.6.1999 r., IV KKN 740/98, PiP
2000, Nr 2, s. 110
Stefañski R. A., Glosa do wyroku SN z 8.1.2003 r., III KK 421/02, Prok.
i Pr. 2004, Nr 9, s. 111
Stefañski R. A., Jazda w warunkach zmniejszonej przejrzystoœci powie-
trza, PD 2000, Nr 12
Stefañski R. A., Odpowiedzialnoœæ za spowodowanie lekkiego wypadku
drogowego, Prok. i Pr. 1998, Nr 11–12, s. 129
Stefañski R. A., Podmiot zakazu prowadzenia pojazdów, Prok. i Pr. 1999,
Nr 7–8, s. 113
Stefañski R. A., Prawnokarna ocena stanów zwi¹zanych z u¿ywaniem
œrodka odurzaj¹cego w ruchu drogowym, Prok. i Pr. 1999, Nr 4, s. 18
Stefañski R. A., Prawnokarna ocena stanu nietrzeŸwoœci w ruchu drogo-
wym, Prok. i Pr. 1999, Nr 3, s. 34
Stefañski R. A., Przestêpstwa przeciwko bezpieczeñstwu w komunikacji,
[w:] Nowa kodyfikacja karna. Kodeks karny, z. 24, Warszawa 1999
Stefañski R. A., Realistyczne rozumienie zasady ograniczonego zaufania,
PD 2000, Nr 5
Stefañski R. A., Ustawa prawo o ruchu drogowym. Komentarz, Warsza-
wa 2003
Stefañski R. A., W³¹czenie siê do ruchu autobusu lub trolejbusu, PD 2000,
Nr 8
Stefañski R. A., Wypadek w komunikacji jako przestêpstwo w nowym Ko-
deksie karnym, Prok. i Pr. 1998, Nr 10, s. 47
Stefañski R. A., Zakres przedmiotowy zakazu prowadzenia pojazdów,
Prok. i Pr. 1999, Nr 11–12, s. 141
Stelina J., Kwalifikacja prawna wypadków drogowych z punktu widzenia
przepisów o wypadkach przy pracy, PD 2005, Nr 3
Szmidt K., Glosa do postanowienia SN z 28.3.2002 r., I KZP 4/02,
Prok. i Pr. 2003, Nr 4, s. 131
Szmidt K., Glosa do uchwa³y SN z 16.3.1999 r., I KZP 4/99, Prok. i Pr.
2001, Nr 3, s. 115
XV
Literatura
Szmidt K., Wielkoœæ wymagañ oraz granica obowi¹zku ostro¿noœci w ru-
chu drogowym w teorii i praktyce prawa karnego, CzPKiNP 2002,
Nr 1, s. 33
Szmidt K., Zbieg przestêpstwa prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeŸwo-
œci z niektórymi typami wykroczeñ, Prok. i Pr. 2001, Nr 11, s. 16
Teresiñski G., M¹dro R., Mo¿liwoœci okreœlenia rodzaju pojazdu, który
potr¹ci³ pieszego, na podstawie obra¿eñ uk³adu ruchu, PD 2005, Nr 3
Zahorski R., Rekonstrukcja wypadku drogowego, Prok. i Pr. 2001, Nr 3,
s. 97
XVI
A. Tekst ustawy
Prawo o ruchu drogowym
z dnia 20 czerwca 1997 r. (Dz.U. Nr 98, poz. 602)
Tekst jednolity z dnia 7 marca 2003 r. (Dz.U. Nr 58, poz. 515)
(zm.: Dz.U. z 2003 r. Nr 124, poz. 1152, Nr 130, poz. 1190, Nr 137, poz. 1302,
Nr 149, poz. 1451 i 1452, Nr 162, poz. 1568, Nr 200, poz. 1953, Nr 210,
poz. 2036; z 2004 r. Nr 29, poz. 257, Nr 54, poz. 535, Nr 92, poz. 884, Nr 121,
poz. 1264, Nr 173, poz. 1808, Nr 273, poz. 2703; z 2005 r. Nr 25, poz. 202)
Spis treœci
Dzia³ I. Przepisy ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dzia³ II. Ruch drogowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdzia³ 1. Zasady ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdzia³ 2. Ruch pieszych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdzia³ 3. Ruch pojazdów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddzia³ 1. Zasady ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddzia³ 2. W³¹czanie siê do ruchu . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddzia³ 3. Prêdkoœæ i hamowanie . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddzia³ 4. Zmiana kierunku jazdy lub pasa ruchu . . . . . . .
Oddzia³ 5. Wymijanie, omijanie i cofanie . . . . . . . . . . . .
Oddzia³ 6. Wyprzedzanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddzia³ 7. Przecinanie siê kierunków ruchu . . . . . . . . . . .
Oddzia³ 8. Ostrzeganie oraz jazda w warunkach zmniejszonej
przejrzystoœci powietrza. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddzia³ 9. Holowanie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddzia³ 10. Ruch pojazdów w kolumnie . . . . . . . . . . . . .
Oddzia³ 11. Przepisy dodatkowe o ruchu rowerów, motoro-
werów oraz pojazdów zaprzêgowych . . . . . . . . . . . . .
Rozdzia³ 4. Ruch zwierz¹t
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdzia³ 5. Porz¹dek i bezpieczeñstwo ruchu na drogach . . . .
Oddzia³ 1. Przepisy porz¹dkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddzia³ 2. Zatrzymanie i postój
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oddzia³ 3. U¿ywanie œwiate³ zewnêtrznych . . . . . . . . . . .
Oddzia³ 4. Warunki u¿ywania pojazdów w ruchu drogowym
Oddzia³ 5. Wykorzystanie dróg w sposób szczególny . . . . .
Dzia³ III. Pojazdy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdzia³ 1. Warunki techniczne pojazdów . . . . . . . . . . . . .
Art.
1–2
3–65i
3–10
11–15
16–34
16
17–18a
19–21
22
23
24
25–28
29–30
31
32
33–34
35–37
38–65i
38–45
46–50a
51–52
53–64
65–65i
66–86
66–70
3
Pobierz darmowy fragment (pdf)