Darmowy fragment publikacji:
Zmiany w postępowaniu
egzekucyjnym po 8 września 2016 r.
Co się zmieniło w prawach i obowiązkach
dłużnika, wierzyciela oraz komornika
Od 8 września 2016 r. zmieniły się niektóre zasady postępowania eg-
zekucyjnego. Nakładają one na uczestników tego postępowania nowe
obowiązki. Warto się z nimi zapoznać, aby odnaleźć się w zmienio-
nym postępowaniu egzekucyjnym, zarówno po stronie wierzyciela,
jak i dłużnika. Część obowiązków dotyczy podmiotów tylko pośrednio
związanych z egzekucją, jak na przykład banki.
Niniejsza książka ma na celu omówienie zmian w przepisach dotyczą-
cych egzekucji komorniczej po 8 września 2016 r. Z publikacji dowiesz
się:
•
•
•
•
•
czy zawsze trzeba wskazać sposób przeprowadzenia egzekucji,
czy komornik musi wezwać do wyjawienia majątku,
jak wnieść skargę na czynności komornika,
jaka jest nowa procedura rozpatrywania skargi na ukaranie grzywną,
jakie są dodatkowe obowiązki stron postępowania egzekucyjnego.
(cid:44)(cid:54)(cid:37)(cid:49)(cid:3)(cid:28)(cid:26)(cid:27)(cid:16)(cid:27)(cid:22)(cid:16)(cid:21)(cid:25)(cid:28)(cid:16)(cid:24)(cid:28)(cid:19)(cid:19)(cid:16)(cid:23)
(cid:28) (cid:26) (cid:27) (cid:27) (cid:22) (cid:21) (cid:25) (cid:28) (cid:24) (cid:28) (cid:19) (cid:19) (cid:23)
49 zł
0
5
1
B
O
U
i
Z
m
i
a
n
y
w
p
o
s
t
ę
p
o
w
a
n
u
e
g
z
e
k
u
c
y
j
n
y
m
p
o
8
w
r
z
e
ś
n
i
a
2
0
1
6
r
.
UOB150-Okladka.indd 1
UOB150-Okladka.indd 1
21.12.2016 13:53:30
21.12.2016 13:53:30
UOB150-Okladka.indd 2
UOB150-Okladka.indd 2
21.12.2016 13:53:35
21.12.2016 13:53:35
Zmiany w postępowaniu
egzekucyjnym
po 8 września 2016 r.
Co się zmieniło w prawach i obowiązkach
dłużnika, wierzyciela oraz komornika
ɿʙuɡ
ustawa z 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy
Kodeks cywilny,
ustawy Kodeks postępowania cywilnego
oraz niektórych innych ustaw
(wyciąg)
oraz
od dłużnika
poradnik: Sprawdź, jak skutecznie dochodzić zapłaty
UOB150-Srodki.indb 1
UOB150-Srodki.indb 1
22.12.2016 09:03:42
22.12.2016 09:03:42
Zmiany w postępowaniu egzekucyjnym po 8 września 2016 r.
(cid:70)(cid:82)(cid:3)(cid:93)(cid:80)(cid:76)(cid:72)(cid:81)(cid:76)(cid:68)(cid:3)(cid:86)(cid:76)(cid:280)(cid:3)(cid:90)(cid:3)(cid:83)(cid:85)(cid:68)(cid:90)(cid:76)(cid:72)(cid:3)(cid:83)(cid:85)(cid:68)(cid:70)(cid:92)(cid:34)(cid:3)
Zobacz nasze fachowe (cid:83)(cid:88)(cid:69)(cid:79)(cid:76)(cid:78)(cid:68)(cid:70)(cid:77)(cid:72)(cid:3)(cid:81)(cid:68)(cid:29)
(cid:58)(cid:3)(cid:70)(cid:72)(cid:79)(cid:88)(cid:3)(cid:93)(cid:68)(cid:78)(cid:88)(cid:83)(cid:88)(cid:3)(cid:78)(cid:86)(cid:76)(cid:199)(cid:318)(cid:78)(cid:76)(cid:3)(cid:93)(cid:68)(cid:83)(cid:85)(cid:68)(cid:86)(cid:93)(cid:68)(cid:80)(cid:92)(cid:3)(cid:71)(cid:82)(cid:3)(cid:78)(cid:82)(cid:81)(cid:87)(cid:68)(cid:78)(cid:87)(cid:88)(cid:3)(cid:93)(cid:3)(cid:81)(cid:68)(cid:86)(cid:93)(cid:92)(cid:80)(cid:3)(cid:38)(cid:72)(cid:81)(cid:87)(cid:85)(cid:88)(cid:80)(cid:3)(cid:50)(cid:69)(cid:86)(cid:260)(cid:88)(cid:74)(cid:76)(cid:3)(cid:46)(cid:79)(cid:76)(cid:72)(cid:81)(cid:87)(cid:68)(cid:29)
@
22 518 29 29
22 617 60 10
cok@wip.pl
(cid:58)(cid:918)(cid:218)(cid:38)(cid:40)(cid:45)(cid:3)(cid:49)(cid:36)(cid:29) FABRYKAWIEDZY.com (cid:50)(cid:53)(cid:36)(cid:61)(cid:3)(cid:3)(cid:3)(cid:3)(cid:3)(cid:3)(cid:3)(cid:3)(cid:3)(cid:3)(cid:3) (cid:41)(cid:36)(cid:38)(cid:40)(cid:37)(cid:50)(cid:50)(cid:46)(cid:17)(cid:38)(cid:50)(cid:48)(cid:18)WIEDZAIPRAKTYKA
UOB150-Srodki.indb 2
UOB150-Srodki.indb 2
22.12.2016 09:03:44
22.12.2016 09:03:44
Spis treści
Spis treści
Wstęp ............................................................................................................. 5
Przyczyny zmian legislacyjnych ................................................................. 7
Podstawowe zmiany ...................................................................................... 8
Zawężenie kręgu podmiotów uprawnionych do nabycia ......................... 8
Definicja rolnika indywidualnego ............................................................... 9
Obowiązek prowadzenia gospodarstwa rolnego ....................................... 9
Rozszerzenie uprawnień prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych ...... 10
Prawo pierwokupu nieruchomości ........................................................... 11
Nieważność czynności prawnej ................................................................. 12
Wstrzymanie sprzedaży nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej
Skarbu Państwa ........................................................................................... 12
Wyłączenie spod stosowania nowych przepisów ..................................... 13
Podsumowanie ............................................................................................ 14
Ustawa z 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny,
ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych
innych ustaw (wyciąg) ............................................................................... 33
Sprawdź, jak skutecznie dochodzić zapłaty od dłużnika ....................... 65
3
UOB150-Srodki.indb 3
UOB150-Srodki.indb 3
22.12.2016 09:03:45
22.12.2016 09:03:45
UOB150-Srodki.indb 4
UOB150-Srodki.indb 4
22.12.2016 09:03:46
22.12.2016 09:03:46
Wstęp
Wstęp
Dnia 8 września 2016 r. weszła w życie znaczna część przepisów nowe-
lizacji prawa cywilnego z 10 lipca 2015 r. Wśród zmienianych ustaw
znaczna część zmian objęła postępowanie cywilne, w tym również
postępowanie egzekucyjne uregulowane w Kodeksie postępowania
cywilnego (dalej jako kpc). Zasadniczym zamiarem i intencją usta-
wodawcy było przyspieszenie postępowania i dostosowanie go do
zmieniających się realiów życia codziennego. Z pewnością wpływ na
niektóre z regulacji miały odnotowane nieprawidłowości w dotychcza-
sowej procedurze, które nie przeciwdziałały w dostatecznym stopniu
nadużyciom, w tym dokonywanym przez strony postępowania egze-
kucyjnego (czyli wierzycieli i dłużników), jak i samych komorników.
Wprowadzone zmiany mają również na celu zwiększenie skuteczności
egzekucji, między innymi poprzez nałożenie dodatkowej odpowiedzial-
ności na dłużników. Ważne jest także ograniczenie kompetencji i roli
sądów w postępowaniu, co zapewne pozytywnie wpłynie na szybkość
postępowania. Jak wskazano wprost w projekcie ustawy nowelizującej,
„projektowane regulacje służą przyspieszeniu postępowań sądowych
przez ograniczenie kognicji sądów, rozszerzenie kompetencji referen-
darzy sądowych i komorników sądowych, uproszczenie niektórych
czynności procesowych oraz zmodyfikowanie tych instytucji, które są
wykorzystywane przez uczestników postępowań w celu przedłużania
postępowań sądowych. Celem projektowanych regulacji jest również
zwiększenie efektywności egzekucji”.
W niniejszym opracowaniu przedstawiamy Państwu najważniejsze ze
zmian wprowadzonych w postępowaniu egzekucyjnym, które weszły
w życie 8 września 2016 r. Warto się z nimi zapoznać, aby odnaleźć
się w zmienionym postępowaniu egzekucyjnym, zarówno po stronie
wierzyciela, jak i dłużnika. Niektóre z obowiązków zostały również
nałożone na podmioty jedynie pośrednio związane z egzekucją, jak
na przykład pracodawców czy banki.
5
UOB150-Srodki.indb 5
UOB150-Srodki.indb 5
22.12.2016 09:03:46
22.12.2016 09:03:46
UOB150-Srodki.indb 6
UOB150-Srodki.indb 6
22.12.2016 09:03:46
22.12.2016 09:03:46
Zmiany związane z wszczęciem egzekucji
Zmiany związane z(cid:4)wszczęciem egzekucji
Aby komornik mógł wszcząć egzekucję, to oprócz wniosku o wszczęcie
egzekucji, musi otrzymać również tytuł wykonawczy. W tym zakresie
od 8 września 2016 r. zaszły pewne zmiany, które omawiamy poniżej.
Co więcej, komornikom przybył nowy obowiązek, mianowicie wezwa-
nie dłużnika do wyjawienia majątku. Ważne jest także to, że obecnie
dłużnik musi złożyć komornikowi wykaz majątku; jeśli poda fałszywe
dane dotyczące tego majątku – grozi mu kara.
Nadanie klauzuli wykonalności
Do wszczęcia egzekucji konieczne jest dysponowanie tytułem wykonaw-
czym, czyli na przykład prawomocnym wyrokiem z nadaną klauzulą
wykonalności. Nadawanie klauzuli wykonalności tytułom egzekucyj-
nym zasadniczo następuje na wniosek wierzyciela, jednak kpc regu-
luje szczególne przypadki nadawania jej z urzędu. Do tej pory klauzulę
z urzędu nadawał sąd w sprawach, w których postępowanie zostało lub
mogło być wszczęte z urzędu.
Na mocy omawianej nowelizacji krąg szczególnych przypadków
nadawania klauzuli z urzędu poszerzono o przypadki nadania klau-
zuli wykonalności:
• grzywnom lub karom pieniężnym orzeczonym w postępowaniu
• kosztom sądowym w sprawach cywilnych przysługujących Skar-
cywilnym lub
bowi Państwa.
Nie zawsze trzeba wskazać sposób przeprowadzenia egzekucji
Praktyczną zmianą jest zniesienie obowiązku wskazywania we wniosku
o wszczęcie egzekucji sposobu jej przeprowadzenia (art. 797 § 1 kpc).
Do 8 września 2016 r. podobna regulacja obowiązywała przy wszczyna-
niu postępowania egzekucyjnego dotyczącego alimentów. Dotychczas,
aby wszcząć egzekucję (poza szczególnymi przypadkami wszczyna-
nia jej z urzędu przez sąd), wierzyciel musiał we wniosku o wszczęcie
7
UOB150-Srodki.indb 7
UOB150-Srodki.indb 7
22.12.2016 09:03:46
22.12.2016 09:03:46
Zmiany w postępowaniu egzekucyjnym po 8 września 2016 r.
egzekucji lub żądaniu o przeprowadzenie egzekucji z urzędu wskazać:
• świadczenie, które ma być spełnione, załączając tytuł wykonawczy
(czyli np. zobowiązanie do zapłaty 10.000 zł, wraz z wyrokiem sądu
opatrzonym klauzulą wykonalności), a także
• sposób przeprowadzenia tej egzekucji (czyli np. poprzez egzekucję
z rachunku bankowego, ruchomości poprzez ich zajęcie i sprzedaż,
zajęcie wynagrodzenia za pracę czy egzekucję z nieruchomości nale-
żącej do dłużnika).
Obecnie obowiązek wskazywania sposobu i przedmiotu egzekucji obo-
wiązuje tylko w odniesieniu do egzekucji z nieruchomości. Zazwyczaj
jednak konieczność i możliwość sięgnięcia po egzekucję z nierucho-
mości pojawi się dopiero w toku postępowania, ponieważ egzekucja
powinna być prowadzona w sposób najmniej dotkliwy dla dłużnika.
Jak wskazali twórcy projektu ustawy w jego uzasadnieniu, w praktyce
zdarza się, że komornikowi są znane składniki majątku dłużnika, ale
z uwagi na zawartą we wniosku dyspozycję wierzyciela co do sposobu
egzekucji nie może on skierować do nich egzekucji. Z drugiej strony
wierzyciele nie ujmują wielu składników majątku dłużnika w swoich
wnioskach egzekucyjnych głównie dlatego, że nie posiadają o nich
wiedzy. W takich przypadkach dochodzi więc do wymiany kore-
spondencji między organem egzekucyjnym a wierzycielem, w której
komornik informuje inicjatora postępowania egzekucyjnego o konkret-
nym majątku dłużnika, pouczając go o konieczności wskazania ade-
kwatnego sposobu egzekucji. Czynności te prowadzą do wydłużenia
postępowania. Zmiana art. 797 kpc polega na tym, że wierzyciel we
wniosku nie będzie musiał wskazywać sposobu egzekucji. Zgodnie
z projektowanym art. 799 § 1 kpc wniosek wierzyciela będzie umożli-
wiał prowadzenie egzekucji według wszystkich możliwych sposobów,
z wyjątkiem egzekucji z nieruchomości oraz tych składników mająt-
kowych, do których stosuje się przepisy o egzekucji z nieruchomości.
Egzekucja z nieruchomości to sposób czasochłonny oraz wiążący się ze
znacznymi kosztami, dlatego też jego zastosowanie będzie wymagało
8
UOB150-Srodki.indb 8
UOB150-Srodki.indb 8
22.12.2016 09:03:46
22.12.2016 09:03:46
Zmiany związane z wszczęciem egzekucji
wyraźnego wniosku wierzyciela. Wierzyciel będzie też uprawniony
do tego, aby we wniosku wybrać jeden lub niektóre sposoby egzeku-
cji, czyli ograniczyć dopuszczalne sposoby egzekucji. Takie ogranicze-
nie wniosku będzie wiążące dla komornika. W razie dopuszczalności
zastosowania dwóch lub więcej sposobów egzekucji komornik powi-
nien zastosować najmniej uciążliwy dla dłużnika.
Komornik musi wezwać do wyjawienia majątku
Związana z powyższą zmianą jest również modyfikacja art. 801 kpc.
Dotychczas na podstawie tego przepisu komornik miał „jedynie” moż-
liwość wezwania dłużnika do złożenia wyjaśnień. Obecnie, jeżeli wie-
rzyciel albo sąd zarządzający z urzędu przeprowadzenie egzekucji nie
wskaże majątku pozwalającego na zaspokojenie świadczenia, komor-
nik ma obowiązek wezwać dłużnika do złożenia wykazu majątku lub
innych wyjaśnień niezbędnych do przeprowadzenia egzekucji. Przed
8 września 2016 r., jeżeli w wyniku dochodzenia komorniczego nie
zostały ustalone dochody dłużnika ani jego majątek, to sąd, na wniosek
komornika, nakazywał dłużnikowi ujawnienie majątku; obecnie pro-
cedura ta, poprzez pominięcie w niej sądu, została znacznie uprosz-
czona i przyspieszona.
Dłużnik zostanie ukarany za fałszywe oświadczenia
Nowością jest także przepis zastrzegający, że dłużnik składa wykaz
majątku przed komornikiem pod rygorem odpowiedzialności kar-
nej za złożenie fałszywego oświadczenia. Na marginesie warto dodać,
że za złożenie fałszywego oświadczenia zgodnie z art. 233 § 1 Kodeksu
karnego grozi kara pozbawienia wolności do lat trzech. Natomiast jako
środek przymusu wobec dłużnika komornik (a nie sąd) może nałożyć
na niego grzywnę (jeśli uchylałby się od złożenia stosownego oświad-
czenia o stanie swojego majątku). Dopiero wtedy, gdy wykaz majątku
i wyjaśnienia dłużnika nie pozwolą na ustalenie majątku wystarczają-
cego do zaspokojenia świadczenia, wierzyciel będzie mógł wystąpić do
komornika z wnioskiem o poszukiwanie majątku. Do tej pory wierzyciel
9
UOB150-Srodki.indb 9
UOB150-Srodki.indb 9
22.12.2016 09:03:46
22.12.2016 09:03:46
Pobierz darmowy fragment (pdf)