„Prawdziwa historia Internetu w Polsce” to rozszerzenie popularnej książki naszego wydawnictwa o tej samej nazwie, lecz opisującej wydarzenia związane z rozwojem Internetu na całym świecie. Jest unikatową, obszerną na skalę kraju pozycją książkową, będącą źródłem wiedzy o najważniejszych wydarzeniach i postaciach, które wpłynęły na rozwój sieci w naszym kraju.
Książka opisuje rozwój rodzimego rynku dostawców internetowych, omawia w jaki sposób pobierało się pierwsze programy komputerowe wprost z radia, jak i gdzie włamywali się pierwsi polscy hakerzy, na czym polegała wojna polsko-turecka, oraz jakie znaczenie w sieci miał polski hydraulik we Francji.
Czytając książkę rozdział po rozdziale, dowiemy się jak zmieniły się z biegiem czasu oczekiwania polskich internautów, jak ewoluowały pierwsze serwisy aukcyjne, kiedy i z jakiego powodu pękły pierwsze bańki internetowe. To tylko fragment, tego co czytelnik znajdzie w całej treści. Pozycja ta skierowana jest do ludzi, którym nie wystarcza samo surfowanie po Internecie, lecz pociąga ich wiedza i ciekawość. Jest to książka popularnonaukowa, w której autor postawił sobie bardzo trudne zadanie: w jasny i przejrzysty sposób pokazać pełną historię Internetu w naszym kraju.
Autorem książki jest Marek Pudełko, urodzony w 1974 roku, w czasach, gdy działały już pierwsze sieci, ale w naszym kraju, zwykli ludzie o komputerach wiedzieli niewiele. Zafascynowany tymi urządzeniami zdecydował się studiować informatykę na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, gdzie szczególnie zaciekawił go Internet i jego szybki rozwój. Obecnie jest nauczycielem informatyki w Zespole Szkół Łączności w Krakowie. Oprócz tej publikacji, jest autorem bliźniaczej pozycji: „Prawdziwa historia Internetu w Polsce” oraz „Zbioru zadań z Pascala”. Prowadzi również stronę zelota.netshock.pl z materiałami o budowie komputerów.
Znajdź podobne książki
Ostatnio czytane w tej kategorii
Darmowy fragment publikacji:
Pierwsze połączenie z Internetem
9 Pierwsze połączenie z Internetem
9.1 Geneza Polski w Internecie
Początki polskiego Internetu datować należy na styczeń 1991 roku. W trakcie spotkania
kilku osób zaangażowanych w zapewnienie Polsce dostępu do zagranicznych sieci. Byli
to Rafał Pietrak, Krzysztof Heller, Jurand Czermiński, Bogumiła Rykaczewska-
Wiórogórska, Andrzej Zienkiewicz, Maciej Kozłowski, Tadeusz Węgrzynowski.
Panowie Pietrak i Heller zaproponowali, żeby uruchomić w Polsce protokół IP.
Używane multipleksery dzieliły pasmo na 4 kanały, z których używane były 3:
DECNET, BSC (BITNET), X.25. Czwarty wolny chciano obsadzić właśnie protokołem
IP.
O grant w tej sprawie zwrócono się do KBN (Komitet Badań Naukowych). Celem
projektu miało być połączenie istniejących w kraju na razie rozłącznych sieci IP w jedną
całość, a także stworzenie struktury organizacyjnej i działanie w kierunku dalszego
rozwoju sieci. W tym celu zamierzano zainstalować w głównych węzłach miejskich
urządzenia kierujące pakiety (routery) i umożliwić połączenia poszczególnych LAN. Nie
chciano też izolować Internetu. W planach było podjęcie współpracy z polskim
oddziałem EARN, zmierzającej do wspólnego wykorzystania łączy międzynarodowych
i krajowych.
Wreszcie ostatni celem było podjęcie starań o uzyskanie zezwolenia na podłączenie sieci
POLIP do międzynarodowej sieci. Komitet wyraził zgodę i przyznał 435 milionów
starych złotych (dziś to 43,5 tysiąca nowych złotych), za które w ramach POLIP (Polish
IP) zakupiono router CISCO AGS+ i Sun GSStation, zrealizowano połączenia CIUW
z Kopenhagą, FUW, CAMK i MIMUW w Warszawie oraz z Krakowem i Poznaniem.
Wykonawcy wniosku byli Antoni Kreczmar, Stanisław Kurpiewski, dr Rafał Pietrak,
dr Krzysztof Heller, dr Jurand Czermiński, dr Bogumiła Rykaczewska-Wiórogórska.
117
Pierwsze połączenie z Internetem
Rysunek 9.1 - Router CISCO AGS+ (źródło: www.rcsri.org)
W kwietniu Polsce zostaje przydzielona pierwsza pula adresów IP. To 148.81.0.0, więc
mieliśmy do dyspozycji 65 536 adresów klasy B.
Debiutem protokołu IP było połączenie Warszawy z Krakowem (jeszcze bez
podłączenia do Internetu). Pierwsze lokalne sieci IP (LAN) powstały w Warszawie, w
Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego i na AGH, na przełomie czerwca/lipca 91
roku. Doświadczenie uzyskane w tej dziedzinie zaowocowało połączeniem naszego
kraju z zagranicą.
9.2 Pierwsze połączenie z Internetem
Ten dzień nadszedł 17 sierpnia 1991 roku (była to sobota). Tego dnia Polska połączyła
się z zagranicą poprzez protokół TCP/IP. Z naszej strony połączenia dokonał Rafał
Pietrak. Skończył kilka lat wcześniej studia i był pracownikiem Instytutu Fizyki
Uniwersytetu Warszawskiego. Zainteresował się przy okazji komputerami i chętnie brał
udział w pracach nad usieciowieniem Uniwersytetu Warszawskiego.
118
Pierwsze połączenie z Internetem
Rysunek 9.2 - Budynek Wydziału Fizyki UW (Hoża 69) (źródło: chor.fuw.edu.pl)
Protokołem TCP/IP zostały połączone Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego
(a dokładniej pawilon przed budynkiem wydziału Fizyki) i Ośrodek Komputerowy
Uniwersytetu Kopenhaskiego. Pierwsze łącze nie było imponujące – 9600 bps.
Połączenie umożliwił popularny wówczas program KA9Q. W zespole, który nadzorował
prace, byli wówczas: Wojciech Bogusz, Jacek Gajewski, Marcin Gromisz, Michał
Jankowski, Roman Szwed, Jerzy Tarasiuk.
W literaturze często się mówi, że wtedy wysłano pierwszego e-maila. Nie jest to prawda.
Rafał Pietrak próbował zestawić połączenie telnetem na SUNa w Kopenhadze. Niestety,
to pierwsze połączenie się nie udało. Łącze (9600 b/s, dzielone jeszcze z BITNET-em)
było zapchane pocztą EARN i login przekroczył dopuszczalny limit czasowy. Ale samo
połączenie było zestawione i po stronie polskiej pojawił się login powitalny z tamtego
Suna!
Tak więc pierwsza transmisja nie była zbyt imponująca. Polacy wymienili więc
z Duńczykami jedynie pakiety IP. Pozwoliły zestawić połączenie (tzw. Three way
handshake), które trwało tylko minutę i ... zostało zakończone.
Nie był to też pierwszy e-mail. Pocztę elektroniczną wymieniano już wcześniej, choć
sam proces połączenia był bardzo skomplikowany. Połączenia dokonywano poprzez
łącza telefoniczne, dokonując prawdziwie intelektualnej ekwilibrystyki. Wcześniej też
istniał już BITNET i FIDONET, które umożliwiały wysyłanie e-maili.
119
Pierwsze połączenie z Internetem
Waga tego wydarzenia polega na prostocie połączenia. Użytkownik chce się połączyć
z odległym serwerem, a całą resztę realizuje oprogramowanie, które dba o nawiązanie,
utrzymanie i zakończenie połączenia. Pilnuje też transmisji danych, jej poprawności.
Cały proces jest prosty i łatwy – nawet dla całkowitego laika.
Rafał Pietrak
Fizyki
łączność w
Rafał Jan Pietrak był pracownikiem
Wydziału
uniwersytetu
Warszawskiego. 17 sierpnia 1991 roku
oparciu
nawiązał
o protokół
pracownikiem
Uniwersytetu Kopenhaskiego Janem
Sorensenem. Data ta uznawana jest
za
narodzin
polskiego Internetu.
symboliczny
dzień
IP
z
Rysunek 9.3 Rafał Pietrak (źródło:
pl.linkedin.com)
Pracował później w firmie PolCard,
zajmującej się autoryzacją transakcji
elektronicznych.
14 września 2001 roku minister Barbara Labuda wręczyła mu Brązowy
Krzyż Zasługi, jako zasłużonemu w wprowadzeniu i upowszechnianiu
Internetu w Polsce, „za zasługi we wdrażaniu nowych technologii
informatycznych”.
Było to ważne wydarzenie. Niestety przeszło bez większego echa. Poza relacjami osób
uczestniczących w tym wiekopomnym wydarzeniu, nie mamy żadnej dokumentacji.
Wynikało to z tego, że Internet traktowano wówczas jako ciekawostka akademicka.
To było coś dla hobbystów. Dominowały duże scentralizowane sieci, którymi rządziły
wielkie korporacje (IBM, DEC). Jednak bardzo szybko sytuacja się zmieniła i Internet
okazał się zwycięzcą.
9.3 KA9Q
Ten tajemniczy skrót to nazwa wczesnej implementacji stosu protokołów TCP/IP. Było
pomyślane do komunikacji przez krótkofalarską transmisję „120packet radio”. Chodziło
pod CP/M, a później pod MS-DOSem. Był to również często stosowany program do
przerabiania IBM AT (wystarczał nawet taki z procesorem 286) na routery. Dzięki temu
możliwa była komunikacja telefoniczna poprzez port szeregowy RS-232. Jeśli
prześledzimy specyfikacje ówczesnych sieci uniwersyteckich, to program ten często
pojawiał się w tej roli.
120
Pierwsze połączenie z Internetem
Ułatwieniem był fakt rozpowszechniania
programu na licencji Open-Source (z kodem
źródłowym). Program był dobrze napisany.
Nawet
jeden z brytyjskich providerów
(Demon Internet) uznał go za standardowe
oprogramowanie dostępowe.
Autorem był Phil Karn, który zajmował się
też
znak
wywoławczy to właśnie KA9Q i tak nazwał
swój program.
krótkofalarstwem.
Jego
www.tapr.org)
Rysunek 9.4 Phil Karn (źródło:
9.4 Dalsze kroki Polaków
w Internecie
Łączność w Polsce i z zagranicą zapewniał
router zainstalowany w pokoju nr 3
w CIUW. W tym samym pomieszczeniu
stały multipleksery NASK, więc bez kozery można powiedzieć, że to miejsce stało się
kolebką polskiego Internetu. Routerem był zwykły IBM PC 386 z zainstalowanym
programem KA9Q. Miał
tylko dwa porty szeregowe RS-232 ustawione na
przepustowość 9600b/s, które pełniły rolę portów WAN (dostęp do sieci rozległej).
Jeden był wykorzystany do łączności z Wydziałem Fizyki UW (Warszawa ul. Hoża 69),
drugi łączył CIUW z Kopenhagą.
121
Pierwsze połączenie z Internetem
Rysunek 9.5 - Tu mieściło się CIUW (Centrum Informatyki Uniwersytetu
Warszawskiego – źródło: Wikipedia)
Należało jeszcze skonfigurować oprogramowanie pocztowe. Był to program Sendmail.
Pierwsza poczta ruszyła kilka dni później, bo praktycznie wszystko było gotowe.
Jedynie czego było trzeba to dostępu do sieci światowej. Dokładniej potrzebna była
komunikacja z globalnym DNS-em, który tłumaczył nazwy adresowe na adresy
liczbowe używane w sieci TCP/IP. Włączenie linii do Kopenhagi nie dało tego w pełni,
na routing sieci do Stanów Zjednoczonych Polacy czekali jeszcze parę miesięcy, ale
przekazywanie ruchu DNS już działało i Sendmail mógł już pracować.
Połączenie to dało miejsce regularnej wymianie poczty elektronicznej z zagranicą.
23 sierpnia przychodzi z Hamburga pierwsza odpowiedź na pocztę elektroniczną
wysłaną z Polski. Jest to najstarszy znany i zachowany email wysłany zestawiony
łączem IP (wcześniejsze nie dotrwały).
Kolejnym krokiem była budowa sieci szkieletowej IP. Jeszcze w tym samym miesiącu
dostęp do Internetu uzyskały ośrodki akademickie z Gdańska i Krakowa. Łączność
z Krakowem była już zestawiona i przećwiczona wcześniej, więc doświadczenie zdobyte
w tej dziedzinie zaowocowało szybkim podpięciem kolejnych ośrodków. Następnym
krokiem popularyzującym było sympozjum TCP/IP. Odbyło się ono w Toruniu, na
Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w dniach 11-12 września (środa – czwartek). Wzięło
w nim udział 44 uczestników z wiodących sieciowo ośrodków naukowych.
122
Pierwsze połączenie z Internetem
Wywołało to duże zainteresowanie akademików. Przez jakiś czas jedyną polską siecią
podłączoną do Internetu była sieć Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Inne
ośrodki nie miały jeszcze zainstalowanej obsługi TCP/IP. Jednak sporo osób chciało
skorzystać z dobrodziejstw nowego protokołu i dzielili się pomysłami, wiedzą
i poparciem na szczeblu organizacyjnym. Internet raz dostarczony do Polski okazał się
siłą, która pokonywała wszelkie przeszkody.
W trakcie prac udało się we wrześniu ustabilizować połączenia IP z Europą, co sprzyjało
stałości połączeń i przemawiało za dalszymi pracami w tej dziedzinie. Niestety jak na
razie nie był możliwy pełny dostęp do całego Internetu. Blokadę utrzymywali
Amerykanie, którzy dopiero w grudniu umożliwili maszynom z polskim IP dostęp do
swoich zasobów. Od 15 grudnia 1991 roku cały Internet stanął dla nas otworem.
i Jana Olszewskiego. Czas
9.5 Znaczenie dla Polski
Rok 1991 rok to drugi pełny rok demokracji w naszym kraju. To czas premierów Jana
Krzysztofa Bieleckiego
tworzenia wielu ustaw,
porządkujących życie w naszym kraju. W kwietniu ruszyła też Giełda Papierów
Wartościowych.
Pomiędzy tymi wydarzeniami zostało przesłanych trochę zer i jedynek z Polski do Danii.
Zdarzenie to zostało niezauważone w ówczesnej Polsce. Ale wywarło i wywiera do dziś
wpływa na życie wielu Polaków, którzy nie mogą już się obejść bez Internetu.
Sieci BITNET i DECNET mimo, że wówczas większe i szybsze miały zasadniczą wadę:
były uzależnione od jednego producenta sprzętu komputerowego i okablowania. Poza
tym było to dość drogie wyposażenie sieci. W Internecie mogły pracować komputery
różnych producentów,
typów, pracujących pod kontrolą rozmaitych systemów
operacyjnych. Mogły to być maszyny nowe i stare, drogie i tanie. To była zaleta
przemawiająca za tą siecią.
123
Pobierz darmowy fragment (pdf)
Gdzie kupić całą publikację:
Opinie na temat publikacji:
Inne popularne pozycje z tej kategorii:
Czytaj również:
Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką :