Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
00081 003551 24071111 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Dieta antyreumatyczna - ebook/pdf
Dieta antyreumatyczna - ebook/pdf
Autor: Liczba stron: 169
Wydawca: Astrum Media Język publikacji: polski
ISBN: 978-83-64786-03-7 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> poradniki >> kulinaria
Porównaj ceny (książka, ebook, audiobook).
Czytaj online.
Komentuj

Jak się pozbyć uciążliwych bólów stawów, mięśni i kręgosłupa? Co robić, by sprawnie się poruszać do późnej starości? Reumatyzm, bo o nim mowa, to bardzo ogólne, potoczne pojęcie, które dotyczy wielu zmian i przewlekłych chorób układu ruchu. Schorzenia reumatyczne są najczęstszą przyczyną ciągłego, ostrego bólu i niepełnosprawności. Nieleczone powodują bardzo niebezpieczne powikłania, a także mogą doprowadzić do chorób serca i nerek. Dotykają zarówno dzieci, jak i dorosłych. Jak zapobiegać dolegliwościom reumatycznym i łagodzić ich objawy? Oprócz leczenia farmakologicznego i rehabilitacji ważne miejsce zajmuje odpowiednio skomponowana dieta ? podpowiada Barbara Jakimowicz-Klein. W swoim poradniku przedstawia podstawową wiedzę na temat schorzeń wchodzących w zakres chorób reumatycznych i sposobów ich leczenia, a przede wszystkim skupia się na zaleceniach dietetycznych w wypadku ich wystąpienia. Wskazuje na produkty żywnościowe, które powinny być eliminowane z jadłospisu oraz te będące nieodłącznym elementem diety przeciwreumatycznej ? wszystko to w przepisach nie tylko na smaczne, ale i zdrowe potrawy! Z pewnością warto zajrzeć do tej książki!

Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

Dieta antyreumatyczna Barbara Jakimowicz-Klein Dieta antyreumatyczna e-book ASTRUM M E A www.astrummedia.pl W R O C Ł A W D I © Copyright by Wydawnictwo ASTRUM Sp. z o.o. Wszelkie prawa zastrzeżone Redakcja Zespół WydaWnictWa Redakcja techniczna elżbieta bursZtynoWicZ Zdjęcia na wklejce anna WojtoWicZ Projekt okładki natalia KoWalsKa Żadna część tej pracy nie może być powielana i rozpowszechniana, w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób, włącznie z fotokopiowaniem, nagrywaniem na taśmy lub przy użyciu innych systemów, bez pisemnej zgody wydawcy (art. 116, 117 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dn. 4.02.1994 r.) Zamówienia na książki można składać na kartach pocztowych lub przez Internetową Księgarnię Wysyłkową www.wydawnictwo-astrum.pl Zapraszamy do zakupu naszych książek, multimediów, słuchowisk, poezji śpiewanej w formie e-booków i e-audiobooków na platformach cyfrowych Wydawnictwo ASTRUM Sp. z o.o. 50-374 Wrocław, ul. Norwida 19/6 e-mail: handlowy@astrum.wroc.pl ISBN 978-83-64786-03-7 Spis treści Wstęp. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Czym jest reumatyzm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 9 Rodzaje chorób reumatycznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Reumatoidalne zapalenie stawów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Choroba zwyrodnieniowa stawów i kręgosłupa . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Reumatyzm tkanek miękkich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Fibromialgia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Dna (skaza) moczanowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Wpływ diety na choroby reumatyczne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Dieta zalecana w leczeniu artretyzmu (dny moczanowej) . . . . . . . . . 22 Dieta zalecana w innych schorzeniach reumatycznych. . . . . . . . . . . . 27 Terapia chorób reumatycznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 PRZEPISY Dieta w artretyzmie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Zupy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Potrawy z ryb. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Surówki i sałatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Potrawy jarskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Potrawy mięsne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 Desery i napoje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 Herbaty i napary ziołowe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 • 5 • Dieta w innych schorzeniach reumatycznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 Zupy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 Potrawy z ryb i owoców morza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 Surówki i sałatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125 Potrawy jarskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134 Potrawy mięsne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146 Desery i napoje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156 Napary i herbaty ziołowe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164 Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166 • 6 • Wstęp Choroby reumatyczne są najczęstszą przyczyną przewlekłego bólu, niepełnosprawności i kalectwa. Dotykają 19 procent ogółu populacji Polski, zarówno dzieci, jak i dorosłych. Nieleczone i za- niedbane choroby reumatyczne powodują bardzo niebezpieczne powikłania i mogą być przyczyną wielu chorób serca i nerek. Ważne jest zatem, by jak najwcześniej rozpocząć terapię. Stałym elementem efektywnej, nowoczesnej terapii powin- na być oprócz leczenia farmakologicznego rehabilitacja. Ruch poprawia „odżywianie” stawów i zapobiega ich usztywnieniu. Sprawia, że stawy stają się bardziej ruchome. Jednocześnie wzmac- nia i uelastycznia ścięgna oraz więzadła otaczające stawy. Dzięki temu maleje też ryzyko doznania kontuzji. W zapobieganiu i łagodzeniu objawów chorób reumatycz- nych ważne miejsce zajmuje także odżywianie. Dieta jednostaj- na dostarcza organizmowi za mało pierwiastków śladowych oraz substancji mineralnych, stwarza tym samym podatny grunt dla reumatyzmu. Właściwa dieta działa osłaniająco i leczniczo, zła może pogorszyć stan chorego, a u osób skłonnych do tego rodza- ju schorzeń przyspieszyć dolegliwości. Odpowiednia dieta powin- na być nieodłącznym elementem kuracji głównie osób chorych na artretyzm, gdyż niewłaściwa dieta może wywołać ataki dny, przyspieszać rozwój choroby i niweczyć efekty leczenia. Ogromną rolę w leczeniu schorzeń reumatycznych odgrywa kontrolowanie przyrostu masy ciała. Nadwaga stanowi bowiem czynnik ryzyka mogący wywołać reumatyzm, a zwłaszcza cho- robę zwyrodnieniową stawów. Dieta powinna być zatem tak skomponowana, by przeciwdziałała nadwadze. • 7 • W książce Dieta antyreumatyczna przedstawiam podstawo- wą wiedzę na temat schorzeń wchodzących w zakres chorób reu- matycznych i sposobów ich leczenia. Przede wszystkim jednak znajdą w niej Państwo zalecenia dietetyczne dotyczące chorób reumatycznych. Wskazuję na produkty żywnościowe, które po- winny być eliminowane z diety oraz te będące nieodłącznym ele- mentem diety przeciwreumatycznej. Zasadniczą część poradnika stanowią przepisy na smaczne i zdrowe potrawy. Życzę Państwu dużo zdrowia i smacznego! Barbara Jakimowicz-Klein • 8 • Czym jest reumatyzm Reumatyzm to bardzo ogólne pojęcie, które dotyczy wielu zmian i przewlekłych chorób układu kostno-stawowo-mięśniowego. Schorzenia reumatyczne obejmują dolegliwości stawów, torebek stawowych, ścięgien i mięśni. Wyróżnia się dolegliwości stawo- we na tle zapalnym, degeneracyjnym oraz mięśniowe, czyli reu- matyzm części miękkich. Obrzęki, ból i pogarszająca się ruchomość stawów to jedna z niewielu cech wspólnych wszystkich chorób reumatycznych. Znacznie więcej jest między nimi różnic, na przykład niektóre schorzenia przebiegają łagodnie, inne prowadzą do znacznego upośledzenia sprawności fizycznej. Są takie, które dotykają czę- ściej kobiet, i takie, które „wybierają” głównie mężczyzn. Cho- roby reumatyczne dotyczą osób w różnym wieku. Jedne ujaw- niają się dopiero w starszym wieku, np. choroba zwyrodnieniowa stawów czy dna moczanowa, inne ujawniają się u młodych osób, a nawet u dzieci, np. gorączka reumatyczna, młodzieńcze idiopa- tyczne zapalenie stawów i wiele układowych chorób tkanki łącz- nej, z którymi wkraczają w dorosłe życie. Różne są także przyczyny chorób reumatycznych. Należą do nich m.in. zaburzenia przemiany materii, otyłość i związany z nią brak ruchu, nadmierne obciążenie układu ruchu czy przeby- te urazy. Istnieją podstawy, by twierdzić, że znaczną rolę odgry- wają skłonności dziedziczne. Schorzenia reumatyczne dotykają jednak również osób, w których rodzinach od pokoleń choroby te nie występowały. Ponadto niektóre schorzenia reumatyczne wy- stępują stosunkowo rzadko, inne występują bardzo często. • 9 • Wszystkie te jednostki chorobowe mają precyzyjnie okre- ślone kryteria diagnostyczne, a badania konieczne do zdiagnozo- wania wykonywane są w poradniach i oddziałach szpitalnych reumatologicznych i ortopedycznych. • 10 • Rodzaje chorób reumatycznych Przez wiele wieków w medycynie europejskiej i chińskiej choro- by reumatyczne traktowano w sposób uproszczony, jako jedną jednostkę chorobową. Począwszy od drugiej połowy XVII wieku zaczęto wyróżniać ich różne postacie kliniczne i pojawiły się pierwsze opisy chorób reumatycznych. Obecnie do schorzeń reu- matycznych zalicza się wiele jednostek chorobowych. Zgodnie z obowiązującą klasyfikacją ACR (American Col- lege of Rheumatology) wyróżnia się około 130 reumatoidalnych jednostek chorobowych. Różnią się one przyczynami, objawami, rokowaniem i sposobem leczenia. Podzielono je na dwie grupy1: • Układowe schorzenia tkanki łącznej i zapalenia stawów typu reumatoidalnego, np. toczeń trzewny układowy, twardzina układowa, zapalenie skórno-mięśniowe, guzkowe zapalenie tętnic, reumatoidalne zapalenie stawów, łuszczycowe zapale- nie stawów i inne. • Choroby, w przebiegu których zapalenie jest objawem wtórnym. Zalicza się do nich najczęstszą postać dolegliwości reumatycz- nych, czyli chorobę zwyrodnieniową stawów (osteoartrozę). Traktowanie reumatyzmu jako jednej, wspólnej choroby powo- duje, że nastawienie społeczne jest ukierunkowane na postępo- wanie objawowe, które sprowadza się do przyjmowania leków przeciwbólowych, bez ustalenia rozpoznania. Sprzyja temu rów- nież reklama leków w środkach masowego przekazu. Szkody spo- 1 A. Romaszkan, Co mówi reumatolog?, cz. 1, ,,Żyjmy Dłużej” 2005, nr 7, s. 33. • 11 • łeczne wynikające z takiego przeświadczenia są ogromne i nie- stety często nieodwracalne. Do najczęstszych schorzeń reuma - tycznych należą: Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) – gościec stawowy Przyczyny powstawania i warunki występowania tej choroby, jak większości chorób reumatycznych, nie są jeszcze jednoznacznie wyjaśnione. Prawdopodobnie u podłoża leżą predyspozycje ge- netyczne. RZS ma podłoże autoimmunologiczne. Oznacza to, że organizm produkuje przeciwciała, które niszczą własną tkankę, w tym chrząstkę stawową. Schorzenie może być wywołane wiru- sami, bakteriami lub innymi, nie zawsze znanymi, czynnikami zewnętrznymi czy wewnętrznymi. Choroba najczęściej ujawnia się po 40. roku życia, trzykrotnie częściej u kobiet niż u mężczyzn. Ale może pojawiać się także u dzieci i u bardzo młodych osób. W tym wypadku schorzenie to jest etiologicznie związane z paciorkowcami, które zwykle wywo- łują anginę. We krwi i w płynie stawowym stwierdza się obecność nieprawidłowych białek, tzw. czynnika reumatologicznego. Typo- we objawy choroby to: • uczucie rozbicia, nadmierne pocenie się, wahania temperatu- ry ciała (niekiedy początek choroby połączony jest z wysoką gorączką), • choroba zaczyna się z reguły od zaatakowania drobnych sta- wów, najczęściej rąk, chociaż niekiedy umiejscawia się pierwot- nie w dużych stawach, zarówno kończyn dolnych, jak i kończyn górnych, • symetryczne zmiany w stawach: ból, obrzęk, sztywność (wy- stępująca zwłaszcza w godzinach rannych), • wysięki do stawów, • zniekształcenia stawów, • guzki reumatoidalne, np. na łokciach i kolanach, • zaburzenia czucia w kończynach, ograniczenie możliwości po- ruszania się. • 12 • Proces chorobowy toczy się nie tylko w stawach, ale także w sąsiadujących z nimi więzadłach, ścięgnach i powięziach mię- śni. Rozwój tego procesu zwiększają różne urazy w zakresie ukła- du ruchu, przewlekłe zakażenia, praca w chłodzie, wilgoci itd. Bywają okresy, w których dolegliwości nieco słabną i takie, gdy się zaostrzają. RZS należy do chorób przewlekłych, rozwija- jących się powoli, w ciągu miesięcy, a nawet lat. Dlatego zdarza się, że choroba, która swoje początki miała w młodości (później przebiegała bezobjawowo), ze wzmożoną siłą uderzyła w starości. Leczenie polega na zażywaniu leków łagodzących ból i dzia- łających przeciwzapalnie oraz stosowaniu zleconych przez spe- cjalistę zabiegów rehabilitacyjnych (np. specjalistyczna gimna- styka, masaże, leczenie zimnem). Uzyskaniu trwalszych efektów leczenia sprzyja leczenie balneo-uzdrowiskowe. Nieleczone RZS prowadzi nie tylko do deformacji stawów i kalectwa, ale także do uszkodzenia serca, płuc, oczu czy układu nerwowego. Choroba zwyrodnieniowa stawów i kręgosłupa (ChZS) – degeneracyjne zapalenie stawów (osteoartroza) Mianem tym obejmuje się grupę chorób narządu ruchu, których wspólną cechą są nie tyle zmiany zapalno-wysiękowe, co zwy- rodnieniowe określonych stawów. Najczęściej rozwija się po 50. roku życia, ale może również wystąpić u ludzi młodych, głównie po urazach, np. sportowych. W Polsce na chorobę zwyrodnieniową różnych stawów cier- pi 20 procent osób, czyli około 8 milionów2. • Stawy biodrowe. 8 procent kobiet i 4 procent mężczyzn (po 45. roku życia), • Stawy kręgosłupa. 50 procent (powyżej 50. roku życia) 100 pro- cent (powyżej 65. roku życia), • Stawy kolanowe. 15 procent osób powyżej 35. roku życia. 2 M. Dobrowolska, E. Borkowska, Aby stawy nie dały ci w kość, Magazyn o Zdrowiu ,,VITA” 2004, nr 10, s. 90. • 13 • Niestety, nie do końca są poznane przyczyny tego typu scho- rzenia. W pewnym sensie zmiany zwyrodnieniowe stawów są nieuniknione. Powstają one bowiem w wyniku naturalnego, po- stępującego z wiekiem procesu zużywania się chrząstek. Praw- dopodobieństwo wcześniejszego rozwoju choroby zwyrodnie- niowej zwiększają takie czynniki, jak: • otyłość i związany z nią brak ruchu (duża masa ciała zwięk- sza nacisk na stawy, pogłębia krzywizny kręgosłupa), • nadmierne obciążanie stawów (ciężka praca fizyczna, wyczy- nowe uprawianie sportu), • wady w budowie stawów lub ich schorzenia (np. reumatoidal- ne zapalenie stawów, skaza moczanowa), • częste urazy stawów (np. zwichnięcie, skręcenie), a także zła- manie kości, • choroby metaboliczne, np. cukrzyca, • wrodzone i genetyczne uwarunkowania. Dla choroby zwyrodnieniowej stawów charakterystyczne jest to, że: • początek jest dyskretny i stopniowy; zazwyczaj dotyczy jed- nego lub kilku stawów, • najczęściej atakuje stawy narażone na największe obciąże - nia – stawy kręgosłupa, kolanowe, biodrowe, kciuka czy du- żego palca u nogi, • ból, będący najwcześniejszym objawem, zwykle występuje podczas ruchu; jedynie w zaawansowanym stadium choroby jest on odczuwany także w czasie spoczynku, • po nocy lub dłuższym odpoczynku pojawia się sztywność cho- rego stawu, która mija po rozruszaniu go (po około 30 mi- nutach), • w miarę postępu choroby zmniejsza się ruchomość stawów; pojawiają się przykurcze zgięciowe, tkliwość, a także trzesz- czenia lub tarcie w czasie ruchu stawu, • chory staw powiększa się, co jest to spowodowane rozrasta- niem się komórek chrząstki, kości, więzadeł, ścięgien i tore- • 14 • bek stawowych, a także przewlekłym stanem zapalnym błony maziowej. Początkowo zmiany zwyrodnieniowe dotyczą wyłącznie chrzą- stek stawowych, które ulegają stopniowemu złuszczaniu lub de- fragmentacji. Następnie dochodzi do uszkodzenia stawowych powierzchni kości, a to z kolei może prowadzić do ich kruszenia się. Niekiedy na krawędziach stawów tworzą się tzw. ostrogi, czyli wypustki kostne, mogące powodować uszkodzenie nerwów i mięśni, ograniczenie ruchu, a w konsekwencji kalectwo. Zwyrodnienie kręgosłupa objawia się wyroślami kostnymi i uszkodzeniem krążków międzykręgowych (dysków). Z kolei wypadnięcie lub przerwanie włókien pierścienia i przesunięcie galaretowatej masy wnętrza dysku wywołuje ucisk na nerwy wy- chodzące z rdzenia kręgowego w odcinku lędźwiowym kręgo- słupa, powodując tym samym rwę kulszową lub przewlekłe bóle lędźwiowe. W wypadku, gdy proces zwyrodnieniowy dotyczy odcinka szyjnego kręgosłupa, chory może odczuwać bóle i za- wroty głowy, bóle szyi oraz przewlekłe bóle barku3. Leczenie polega przede wszystkim na stosowaniu leków prze- ciwbólowych i przeciwzapalnych oraz rehabilitacji (ćwiczenia wykonywane pod okiem specjalisty, masaże). Wyniki takiego po- stępowania korzystnie wspiera i utrwala okresowe leczenie balne- ologiczno-uzdrowiskowe. Kurację można wspomagać, stosując preparaty zawierające glukozaminę. Jest to substancja, która pobu- dza regenerację chrząstki stawowej. Gdy zawiodą wszelkie meto- dy leczenia, rozważa się wykonanie operacji (osteotomii) – znisz- czony staw kolanowy i biodrowy można zastąpić endoprotezą. Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK), zwane też chorobą Bechterowa Podobnie jak RZS jest to schorzenie, którego przyczyny nie zo- stały jeszcze poznane. Dotyczy głównie młodych mężczyzn (w wieku około 20-30 lat) i polega na stopniowo narastającej 3 M. Marszałek, Zapalenie stawów, ,,Zdrowa Medycyna” 2005, nr 10, s. 45. • 15 • utracie ruchomości kręgosłupa. W początkowym okresie choro- by pojawiają się bóle w stawach krzyżowo-biodrowych oraz tzw. poranna sztywność kręgosłupa i stawów biodrowych. Pierwszym objawem choroby jest często zapalenie tęczówki. Nieleczone schorzenie prowadzi do znacznego wygięcia kręgosłupa w od- cinku piersiowo-lędźwiowym. Reumatyzm tkanek miękkich (RTM) – reumatyzm pozasta- wowy Ta postać reumatyzmu obejmuje nie stawy, lecz mięśnie, ścięgna, kaletki maziowe, więzadła, nerwy lub podskórną tkankę łączną. Jego podstawową przyczyną są regularne, długotrwałe przecią- żenia poszczególnych części miękkich i urazy. Występujące przy tym bóle organizm próbuje eliminować, przyjmując pozycje ochron- ne, które stopniowo przechodzą w nadmierne napięcie i mogą stać się chroniczne. Typowym przykładem jest tu łokieć tenisi- sty. Schorzeniu sprzyja nadwaga, wady postawy (np. skrzywie- nie kręgosłupa, płaskostopie), a w mniejszym stopniu także zim- no, wilgoć i wahania temperatury. Zmiany zapalne i zwyrod nie - niowe mogą rozwijać się np. w ścięgnach, na których powstają bolesne, utrudniające ruch guzki. Typowe objawy reumatyzmu po zastawowego to: • objęte chorobą mięśnie są lekko obrzmiałe, twarde, bolesne przy ucisku (np. zespół bolesnego barku, lumbago), tam, gdzie ścięgna mięśni stykają się z wrażliwą okostną, bóle mogą być bardzo dotkliwe. • Ta postać reumatyzmu występuje bardzo często, choć nie ma on tak ostrego przebiegu ani nie daje tak poważnych następstw jak in- ne choroby reumatyczne – nie powoduje zniekształceń stawowych ani nie towarzyszą mu odczyny zapalne (gorączka, spadek wagi). Fibromialgia (FMS) – reumatyzm mięśniowy Na schorzenie to cierpią przede wszystkim kobiety, głównie w okresie menopauzy. Charakteryzuje się ono bólami stawowo- -mięśniowymi, które chorzy określają jako rozlane. W większym • 16 • stopniu dolegliwości dotyczą mięśni, w mniejszym – stawów. Wiadomo, że istnieje skłonność rodzinna do występowania tej choroby. Naukowcy przypuszczają, że fibromialgia może mieć związek z zaburzeniem wydzielania substancji odpowiedzial- nych za przewodzenie bodźców bólu i regulację nastroju. Roz- wojowi choroby sprzyjają zranienia, nadmierny wysiłek fizycz- ny, stres. Schorzenie to może występować samodzielnie, niekiedy towarzyszy innym chorobom. Typowe objawy to: • poranna sztywność mięśni, więzadeł i ścięgien, szczególnie w okolicach dużych stawów i kręgosłupa na odcinku lędź- wiowym, • występowanie licznych punktów tkliwych, w których pod wpły wem ucisku wyzwala się ból; zlokalizowane są one na karku, barkach, łokciach i kolanach, • zespół jelita drażliwego, • przewlekłe zmęczenie, wyczerpanie, uniemożliwiające nor- malne funkcjonowanie chorego, • problemy ze snem, polegające na tym, że chory nie może do- brze wypocząć, • zaburzenia cyklu miesiączkowego, • zaburzenia pamięci i koncentracji, niepokój, depresja. Przy reumatyzmie mięśniowym bóle promieniują na całe ciało, chorego bolą także stawy. Leczenie polega jedynie na łagodzeniu objawów choroby. Tera- pia obejmuje m.in. fizykoterapię, masaż, akupunkturę, leczenie ciepłem i zimnem, psychoterapię. Farmakoterapia natomiast to zażywanie leków zmniejszających napięcie mięśni, uśmierzają- cych ból i poprawiających krążenie. Dna (skaza) moczanowa, czyli podagra lub artretyzm Jest to schorzenie wywoływane przez zaburzenia przemiany pu- ryn, których wynikiem jest wzrost stężenia kwasu moczowego • 17 •
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Dieta antyreumatyczna
Autor:
Sklep
Format
Cena

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: