Cyfroteka.pl

klikaj i czytaj online

Cyfro
Czytomierz
00168 003373 22432916 na godz. na dobę w sumie
wyszukaj dokładnie | pobierz wtyczkę
Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego - ebook/pdf
Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego - ebook/pdf
Autor: Liczba stron: 104
Wydawca: Impuls Język publikacji: polski
ISBN: 978-83-7850-006-3 Data wydania:
Lektor:
Kategoria: ebooki >> naukowe i akademickie >> pedagogika
Porównaj ceny (książka, ebook (-8%), audiobook).
Czytaj online.
Komentuj

„Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego”  to publikacja napisana przez nauczyciela praktyka, dla innych nauczycieli. Zawarte w przewodniku informacje umożliwią każdemu nauczycielowi realizację zadań edukacyjnych metodą projektów. Przepisy prawa oświatowego wprowadzają obowiązek realizacji metody projektów przez uczniów gimnazjum, ale także w szkole podstawowej i ponadgimnazjalnej warto realizować zadania tą metodą.

Metoda projektów jest najbardziej twórcza i jednocześnie najpełniej kształcąca  kompetencje kluczowe. Każdy współczesny nauczyciel powinien włączyć ją do swojego warsztatu pracy. Także nauczyciele wychowania fizycznego powinni realizować zadania dydaktyczne z wykorzystaniem metody projektów.

W pierwszej części przewodnika znajdują się  podstawowe  wiadomości teoretyczne dotyczące metody projektów. W zwięzły i prosty sposób zostały przedstawione informacje o tym, czym jest projekt edukacyjny i na czym polega metoda projektów.

W drugiej części przewodnika opisane są przykłady zrealizowanych projektów edukacyjnych. Publikacja zawiera wzory wszystkich dokumentów, które powinny powstać w czasie realizacji projektu. Opisane projekty są źródłem pomysłów i inspiracji, mogą być realizowane nie tylko przez nauczycieli wychowania fizycznego, ale także przez innych przedmiotowców.
Największe zalety przewodnika to jego przejrzystość, materiał teoretyczny opisany językiem prostym i czytelnym, przykłady praktycznych rozwiązań zawierają treści spójne z nową podstawą programową.

Opisane przykłady projektów, wraz z dokumentacją, pozwolą  każdemu nauczycielowi na sprawne i łatwe zrealizowanie swoich pierwszych projektów.

Znajdź podobne książki Ostatnio czytane w tej kategorii

Darmowy fragment publikacji:

Urszula Kierczak Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego Praktyczny przewodnik © Copyright by Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2012 Recenzenci: mgr Sabina Krzych dr Antoni Nawrat Redakcja wydawnicza: Zespół Opracowanie typograficzne: Andrzej Augustyński Projekt okładki: Ewa Beniak-Haremska ISBN 978-83-7850-006-3 Oficyna Wydawnicza „Impuls” 30-619 Kraków, ul. Turniejowa 59/5 tel. (12) 422-41-80, fax (12) 422-59-47 www.impulsoficyna.com.pl, e-mail: impuls@impulsoficyna.com.pl Wydanie I, Kraków 2012 U. Kierczak, Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego, Kraków 2012 ISBN: 978-83-7850-006-3, © by Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012 Spis treści Zamiast wstępu ........................................................................................................ 7 Czym jest projekt edukacyjny? .............................................................................. 11 Na czym polega metoda projektów? ..................................................................... 13 Zalety i wady metody projektów ........................................................................... 15 Jak pracować metodą projektów? ......................................................................... 19 Zanim cokolwiek rozpoczniesz ..................................................................... 19 Diagnoza i prognoza, poszukiwanie tematu ............................................... 19 Przygotowanie projektu ................................................................................. 21 Ewaluacja ......................................................................................................... 23 Podsumowanie ................................................................................................ 24 Kiedy może się nie udać? ........................................................................................ 25 Na zakończenie teoretycznych rozważań ............................................................ 27 Szkolnych Igrzysk Olimpijskich ........................................................... 33 Opracowanie ścieżki dydaktycznej w formie folderu wraz z konspektami zajęć i kartami pracy dla uczniów .................... 69 Przykłady projektów ............................................................................................... 31 Projekt 1. „Na olimpiadzie w starożytnej Grecji”. Organizacja Projekt 2. „Znane – nieznane. Dzień Nauki bez Szkoły” Projekt 3. „I ty możesz zostać sędzią”. Zdobycie tytułu młodzieżowego Projekt 4. „Cudze chwalicie, swego nie znacie”. Organizacja Projekt 5. „Ćwicz i rozwijaj swoje ciało”. Opracowanie Projekt 6. „Dobre jedzenie – zdrowe jedzenie. Good food – i wykonanie ścieżki zdrowia na terenie przyszkolnym ..................... 105 healthy food”. Opracowanie i wykonanie polsko-angielskiej książki kucharskiej ................................................................................. 109 sędziego sportowego w wybranej dyscyplinie .................................... 97 ogólnoszkolnego rajdu turystyczno-krajoznawczego ....................... 101 Bibliografia ............................................................................................................... 113 U. Kierczak, Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego, Kraków 2012 ISBN: 978-83-7850-006-3, © by Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012 Zamiast wstępu „Współczesna szkoła powinna uczyć, jak uczeń ma się nauczyć tego, czego w szkole się nie nauczył”. Skomplikowane? A może jednak nie? To zawiłe z pozoru stwierdzenie oddaje istotę zmian edukacji. Głównym zadaniem szkoły staje się kształcenie umiejętności poszukiwania i zdobywania wiedzy. Źródłem sukcesu w dorosłym życiu jest obecnie umiejętność przyswaja- nia informacji i wyciągania wniosków oraz kierowania procesem samoedukacji. Dynamiczny rozwój techniki, tempo i szybkość następujących po sobie zmian powodują, że współczesna edukacja nie przystaje do uczniów, których kształtuje Internet i technologia. Młodzi ludzie mają swobodny dostęp do wiedzy w cieka- wych i atrakcyjniejszych formach niż oferuje to szkoła. Dlatego nauczyciele z po- zycji wszechwiedzących mentorów powinni się stać przewodnikami na drodze samodzielnej i permanentnej edukacji uczniów. Obowiązujący model edukacji w porównaniu z postępem technologii jest bardzo przestarzały. Szkoła obarcza uczniów nadmiarem wiedzy faktograficznej, która jest zbędna w dobie, w której wszechobecny jest prosty i błyskawiczny dostęp do każdej informacji. Kształtuje się nowe pokolenie „klików” – nie trzeba zapamiętywać, przyswajać wiedzy, in- formacja jest dostępna po „kliknięciu”. Jacy są nasi dzisiejsi uczniowie? Don Tapscott w książce Cyfrowa dorosłość. Jak pokolenie sieci zmienia świat przytacza mocne strony współczesnej młodzieży. Przede wszystkim wolność, rozumianą jako mobilność, gotowość do zmian, wolność od przyzwyczajeń i ste- reotypów. Szybkość i duża skuteczność działania, szybkie tempo pracy, a także umiejętność dostosowania rzeczywistości do własnych potrzeb, sprawiają, że w podejmowanych działaniach, w sposobie rozwiązywania problemów młodzi lu- dzie są kreatywni i innowacyjni. Są pragmatyczni – to, czego się uczą, musi być im przydatne – są w stanie przyswoić nowe wiadomości i umiejętności bardzo szybko, ale tylko w zakresie, który uznają za użyteczny i praktyczny. Są bacznymi obser- watorami, jednakże często postrzegają otaczający świat przez pryzmat wirtualnej rzeczywistości. Poszukują rozrywki, chętnie podejmują wysiłek, jeżeli jego rezul- tatem ma być konkretna korzyść, przyjemność lub zaspokojenie potrzeby zabawy. 7 U. Kierczak, Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego, Kraków 2012 ISBN: 978-83-7850-006-3, © by Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012 Globalizacja oznacza także wykorzystanie wszelkiej wiedzy, brak barier w dostępie do informacji – młodzież swobodnie czerpie wzorce z różnych kultur. Negatywne strony młodego pokolenia to przede wszystkim brak umiejętno- ści skupienia uwagi. Uczniów cechuje deficyt koncentracji – ciekawa lekcja po- winna być jak film przerywany reklamami. Dłuższe skupienie uwagi na jednym temacie dla większości nastolatków jest wręcz fizycznie niemożliwe. Dzisiejsi uczniowie są bardzo niecierpliwi, oczekują natychmiastowych rezultatów swo- ich działań. Wykonywana praca powinna być krótka i przynieść jednoznaczny, czytelny i konkretny skutek. Współczesna młodzież raczej nie szanuje pracy, nie rozumie potrzeby wysiłku w nią wkładanego. Coraz wyraźniej widać brak kultury uczenia się. Brak zaangażowania i wszechobecne postawy roszczeniowe, a jed- nocześnie bardzo wąski zakres zainteresowań lub w ogóle ich brak przejawiają się w praktyce szkolnej niechęcią do udziału w nieobowiązkowych działaniach pozalekcyjnych. Powszechne jest kwestionowanie autorytetów, w tym także au- torytetu rodziny. Prestiż przynosi posiadanie gadżetów technicznych oraz obec- ność w wirtualnym świecie na różnorodnych portalach społecznościowych. Brak umiejętności współpracy, indywidualizm w połączeniu z brakami komunikacji interpersonalnej są przyczyną coraz większej alienacji, wycofywania się młodych ludzi z udziału w realnym życiu, co skutkuje zanikiem kompetencji społecznych. Współczesna edukacja odbywa się w trzech wymiarach: wirtualnym, pub- licznym i szkolnym. Wymiar wirtualny – to szybki i łatwy sposób na zdobycie informacji. Jest to obszar najbardziej dynamiczny, najbogatszy i najłatwiej dostępny. W tej przestrze- ni uczniowie poruszają się samodzielnie, często sprawniej i pewniej niż ich na- uczyciele. Dlatego w tym wymiarze nauczyciel powinien przyjąć rolę weryfikatora, który nauczy krytycznej oceny uzyskanych informacji, ich selekcji i weryfikacji. Wymiar publiczny – to dom, rodzina, rówieśnicy, ale także muzea, galerie (niekoniecznie handlowe), kino, teatr lub biblioteka. Płaszczyzna ta coraz bar- dziej się kurczy. Im bardziej człowiek poszerza swoją przestrzeń wirtualną, tym mniejsza staje się jego przestrzeń publiczna. W obszarze tym nauczyciel powinien stać się agitatorem i inspiratorem, zachęcać do uczestnictwa, wskazywać korzyści i atrakcyjność takich form nauki. Wymiar szkolny – formalnie najbardziej rozbudowany, prawnie nakazany. Jednocześnie najbardziej archaiczny, często nieciekawy i nieatrakcyjny. To prze- strzeń, w której uczestnictwo dla wielu uczniów staje się jedynie bezsensowym obowiązkiem. Dlatego szkoła musi się zmienić. Jej domeną powinno być kształto- wanie umiejętności społecznych, wskazywanie możliwych źródeł wiedzy, uczenia ich selekcji, krytycznej oceny oraz sposobów wykorzystania. Dla prawidłowego rozwoju konieczne jest zachowanie równowagi pomiędzy siłą oddziaływania trzech przestrzeni edukacji. Galopujący rozwój technologii sprawia, że nauczycielom, ale także instytu- cjom kształcącym ich trudno jest nadążyć za postępującymi zmianami. W 2006 r. 8 U. Kierczak, Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego, Kraków 2012 ISBN: 978-83-7850-006-3, © by Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012 Parlament Europejski przyjął dokument określający europejskie ramy umiejętno- ści podstawowych uzyskiwanych w procesie uczenia się, czyli wykaz kompetencji kluczowych, które mają przygotować młodych ludzi do uczenia się przez całe życie oraz do życia w globalnym społeczeństwie informacyjnym i technologicz- nym1. Jego lektura powinna wskazać każdemu nauczycielowi kierunki własnego rozwoju oraz wytyczyć kierunek celów pracy dydaktyczno-wychowawczej. Meto- da projektów jest najbardziej wszechstronna i celowa w kształceniu kompetencji kluczowych. Jednakże duża grupa nauczycieli nie jest przygotowana do pracy tą metodą. Kolejny raz decydenci oświaty odgórnymi nakazami wprowadzili do szkolnej praktyki, skądinąd słuszne i potrzebne, zmiany. Uczący obarczeni zostali obowiązkiem, do którego realizacji nie są właściwie przygotowani. Przedstawione w niniejszej publikacji materiały powinny ułatwić nauczycielom pierwsze pró- by w realizacji szkolnych projektów edukacyjnych. W pierwszej części znalazło się niezbędne minimum wiedzy teoretycznej, w drugiej przykłady praktycznych rozwiązań w postaci materiałów powstałych podczas realizacji projektów. Propo- nowane rozwiązania należy traktować jako wskazówki do budowania własnego warsztatu pracy metodą projektów. 1 Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (2006/962/WE). Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z dnia 30.12.2006 r. L394/10 PL, http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ. do?uri=OJ:L:2006:394:0010:0018:pl:PDF [data dostępu: 1.03.2012]. U. Kierczak, Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego, Kraków 2012 ISBN: 978-83-7850-006-3, © by Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012 Czym jest projekt edukacyjny? Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 sierpnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfi- kowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzia- nów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz.U. Nr 156, poz. 1046) nakłada na każdego ucznia gimnazjum obowiązek uczestniczenia w realizacji przynajmniej jednego projektu edukacyjnego. Według przywołanego powyżej dokumentu: 2. Projekt edukacyjny jest zespołowym, planowym działaniem uczniów, mającym na celu rozwiązanie konkretnego problemu z zastosowaniem różnorodnych metod. 3. Zakres tematyczny projektu edukacyjnego może dotyczyć treści na- uczania określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla gimnazjów lub wykraczać poza te treści. 4. Projekt edukacyjny jest realizowany przez zespół uczniów pod opieką nauczyciela i obejmuje następujące działania: 1) wybranie tematu projektu edukacyjnego; 2) określenie celów projektu edukacyjnego i zaplanowanie etapów jego realizacji; 3) wykonanie zaplanowanych działań; 4) publiczne przedstawienie rezultatów projektu edukacyjnego. 5. Szczegółowe warunki realizacji projektu edukacyjnego określa dyrek- tor gimnazjum w porozumieniu z radą pedagogiczną. 6. Kryteria oceny zachowania ucznia gimnazjum zawarte w ocenianiu wewnątrzszkolnym uwzględniają udział ucznia w realizacji projektu eduka- cyjnego. 7. Wychowawca klasy na początku roku szkolnego, w którym ucznio- wie będą realizować projekt edukacyjny, informuje wychowanków i ich rodziców (prawnych opiekunów) o warunkach realizacji projektu. 8. Informacje o udziale ucznia w realizacji projektu edukacyjnego oraz temat projektu edukacyjnego wpisuje się na świadectwie ukończenia gim- nazjum. 11 U. Kierczak, Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego, Kraków 2012 ISBN: 978-83-7850-006-3, © by Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012 9. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, uniemożliwiających udział ucznia w realizacji projektu edukacyjnego, dyrektor gimnazjum może zwolnić ucznia z realizacji projektu edukacyjnego2. 2 Rozporządzenie MEN z dnia 20 sierpnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warun- ków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadza- nia sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz.U. Nr 156, poz. 1046). U. Kierczak, Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego, Kraków 2012 ISBN: 978-83-7850-006-3, © by Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012 Na czym polega metoda projektów? Metoda projektów została opracowana przez Williama Hearda Kilpatricka na początku XX w. Według niego „projekt to odważne, planowe działanie, wy- konywane całym sercem w środowisku społecznym”3. Istotą tej metody jest nau- czanie przez działanie (learning by doing – koncepcja edukacji Johna Deweya). Jej podstawowym założeniem jest nawiązywanie do własnych doświadczeń oraz do najnowszych osiągnięć nauki i techniki. Głównym celem jest rozwijanie zaintere- sowań oraz samodzielności w myśleniu i rozwiązywaniu problemów, kształtowa- nie aktywnej postawy wobec rzeczywistości. Projekt polega na realizacji, indywidualnie lub w grupie, określonego za- dania zgodnie z ustalonymi ramowymi założeniami. Metoda projektu jest więc sposobem rozwiązania problemu w wyniku samodzielnej pracy uczniów. W me- todzie projektów nauczyciel pełni rolę koordynatora, inspiratora i konsultanta oraz dyskretnego kontrolera. Do jego zadań należy zapewnienie warunków do realizacji zadań projektu, czuwanie nad bezpieczeństwem i skutecznością działań. Każdy projekt ma jasno określone cele i odpowiednio do nich dobrane, mie- rzalne rezultaty. Składa się z zaplanowanych, rozłożonych w czasie zadań. Najważ- niejszymi cechami projektu są jego interdyscyplinarny i interaktywny charakter oraz samodzielne podejmowanie decyzji przez uczniów. Metoda projektów łączy różne metody i techniki uczenia się, wymaga wykorzystania wiedzy i umiejętności z wielu dziedzin. Istotą tej metody jest bardzo duże, osobiste zaangażowanie uczestników. Praca metodą projektów charakteryzuje się aktywnością, samodzielnością, przed- siębiorczością, kreatywnością i współpracą oraz odpowiedzialnością wszystkich uczestników. Realizacja projektu ma dostarczać wiedzy, nauczyć sposobu jej wykorzystania, rozwijać umiejętności i kształtować postawy w relacji z rzeczywi- stością. Podstawowe cechy metody projektów to: 1. Szczegółowo określone cele i formy pracy. 2. Dobrowolny udział uczniów w realizacji zadań. 3 M.S. Szymański, O metodzie projektów: z historii, teorii i praktyki pewnej metody kształcenia, Żak, Warszawa 2000, s. 16. 13 U. Kierczak, Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego, Kraków 2012 ISBN: 978-83-7850-006-3, © by Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012 3. Określenie terminów realizacji zarówno całości przedsięwzięcia, jak i po- szczególnych jego etapów. 4. Podział zadań i wyznaczenie osób odpowiedzialnych za ich realizację. 5. Precyzyjne określenie kryteriów ocen za uzyskane rezultaty. 6. Przewaga wykonywania zadań w grupach. 7. Rezultaty pracy w formie konkretnych wyników są przedstawiane pub- licznie, np. film, prezentacja, makieta, sesja naukowa, przedstawienie. Realizacja projektów występuje współcześnie właściwie w każdej sferze działalności człowieka – technicznej, społecznej, kulturalnej, oświatowej – i jest najbardziej powszechnym, nowoczesnym sposobem organizacji pracy. U. Kierczak, Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego, Kraków 2012 ISBN: 978-83-7850-006-3, © by Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012 Zalety i wady metody projektów Metoda projektów to sposób zdobywania wiedzy, ale przede wszystkim roz- wój zainteresowań, kształtowanie postaw, nabywanie kompetencji społecznych i obywatelskich, a także stymulowanie motywacji do uczenia się. Metoda projek- tów jest efektywnym sposobem kształtowania kompetencji kluczowych, takich jak: – porozumiewanie się w języku ojczystym, – porozumiewanie się w językach obcych, – kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne, – kompetencje informatyczne, – umiejętność uczenia się, – kompetencje społeczne i obywatelskie, – inicjatywność i przedsiębiorczość, – świadomość i ekspresja kulturalna. Samodzielna praca uczniów, opierająca się głównie na działaniu grupowym, umożliwia nabywanie i rozwój umiejętności społecznych związanych z pracą w grupie – takich jak: – podejmowanie wspólnych decyzji, – wyrażanie własnych opinii i słuchanie opinii innych osób, – komunikacja, wyrażanie własnego zdania, dyskutowanie, – rozwiązywanie konfliktów, poszukiwanie kompromisu, osiąganie kon- sensusu, – organizowanie pracy, dzielenie się w grupie zadaniami, – dokonywanie oceny pracy własnej i grupy, – zbieranie, opracowywanie i selekcjonowanie informacji, korzystanie z róż- nych źródeł wiedzy, teriałów, – ćwiczenie różnych sposobów zapisywania i przedstawiania zebranych ma- – przygotowywanie i wygłaszanie prezentacji. Podczas realizacji projektu uczniowie mają okazję do nabywania i rozwijania umiejętności koniecznych w nowoczesnym zarządzaniu i organizacji pracy – ta- kich jak: 15 U. Kierczak, Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego, Kraków 2012 ISBN: 978-83-7850-006-3, © by Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012 – określanie celów działania, – wyznaczanie i podział zadań, – planowanie i układanie harmonogramów działań, – poszukiwanie sojuszników, partnerów do realizacji zadań, – przewidywanie trudności i radzenie sobie z nimi, – ocena skuteczności działań. Praca metodą projektów to samodzielne poszukiwanie rozwiązań konkret- nych problemów. Osobiste zaangażowanie uczniów w działania gwarantuje sku- teczność i pozytywny rezultat pracy całego zespołu. Projekt uczy samodzielności i odpowiedzialności za podejmowane decyzje. To uczeń autonomicznie decyduje, czy proponowany obszar tematyczny wzbu- dza jego zainteresowanie, bierze udział w formułowaniu tematu projektu oraz odgrywa decydującą rolę w planowaniu wszystkich prac na każdym etapie re- alizacji. W żadnych działaniach edukacyjnych polskiej szkoły uczniowie nie są tak podmiotowo traktowani, jak w pracy metodą projektów. Dzięki osobistemu zaangażowaniu uczniowie chętnie realizują zadania, do których sami się zobo- wiązali. Możliwość wyboru sposobu realizacji pobudza ich do twórczego myśle- nia, do tworzenia własnych wizji rozwiązań. Dzięki temu, że uczeń sam definiuje rezultat końcowy, łatwiej jest mu także określić sposób osiągnięcia tego rezultatu. Wychowanek wytycza cel, punkt, do którego ma dojść, ale także drogę, po której będzie się poruszał, osiągając ten cel. Projekt daje z pewnością szansę, by uczeń nauczył się tworzyć i planować. Postawienie wychowanka w sytuacji zadaniowej sprawia, że pracuje on z dużym osobistym zaangażowaniem, odkrywa sam siebie, ujawnia swój potencjał, talenty i zdolności. Nauczyciel musi obdarzyć ucznia zaufaniem, uwierzyć, że stać go na samo- dzielne i odpowiedzialne działania. Wychowanek stara się natomiast nie zawieść pokładanej w nim wiary. Podejmuje wysiłek, by udowodnić sobie i innym, że potrafi zrealizować podjęte zobowiązania. Dla szkoły realizacja projektów jest szansą na promocję w środowisku, na wzbogacanie swojego wizerunku. Efektowne i skuteczne projekty oraz ich szero- kie promowanie są doskonałą reklamą szkoły, pozwalają zaistnieć szkole w środo- wisku lokalnym. Wzbudzają zainteresowanie władz, skupiają uwagę na pozytyw- nych działaniach szkoły. Są efektywnym sposobem pozyskiwania sojuszników. Praca metodą projektów rozwija także nauczyciela, jest dla niego wyzwa- niem, pobudza go do kreatywnego myślenia, wyzwala z codziennej rutyny, ot- wiera horyzonty myślowe, wskazuje na nowe, możliwe rozwiązania zwykłych, powszednich problemów. Pokazuje inne sposoby nauczania i przekazywania wiedzy. Przełamuje automatyzm pracy dydaktycznej, burzy utarte ścieżki co- dziennego szkolnego dnia. Realizacja każdego projektu wymaga bardzo dużego osobistego zaangażo- wania. Jest to sposób pracy wymagający poświecenia przez nauczyciela dodat- 16 U. Kierczak, Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego, Kraków 2012 ISBN: 978-83-7850-006-3, © by Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012 Zarządzający projektem często musi się wykazać rozległą wiedzą z różnych dziedzin oraz różnorodnymi umiejętnościami, w które nie wyposażają żadne studia pedagogiczne. Jeżeli sam nauczyciel nie jest sumienny i obowiązkowy, nie ma społecznych umiejętności współpracy i pracy w zespole, to urzeczywistnienie zaplanowanych celów będzie nierealne. Jeśli nauczyciel i uczniowie będą pracowali bez wewnętrznego przekona- nia i autentycznego zapału, to początkowy entuzjazm i chęć działania mogą się okazać krótkotrwałe, co doprowadzi do spadku zaangażowania i zniechęcenia, w wyniku czego zadania w ogóle mogą nie zostać wykonane. kowego czasu znacznie wykraczającego poza nauczycielskie pensum godzin dydaktycznych. W tradycyjnej szkole uczniowie często nie mają nawyków samodzielnego myślenia i planowania pracy, mają małe umiejętności pracy w zespole – dlatego pierwsze próby pracy metodą projektów mogą wymagać bardzo dużej ingerencji nauczyciela. W pracy metodą projektów niezbędna jest współpraca i współdzia- łanie, dlatego efektywne zakończenie przedsięwzięcia w dużej mierze zależy od społecznych umiejętności osób w nim uczestniczących. U. Kierczak, Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego, Kraków 2012 ISBN: 978-83-7850-006-3, © by Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012 Jak pracować metodą projektów? Zanim cokolwiek rozpoczniesz Na samym początku nauczyciel powinien „oswoić” temat, zapoznać się z podstawowymi informacjami o metodzie projektów, dokonać oceny swoich możliwości. Pomocne jest przeanalizowanie kilku przykładów zrealizowanych projektów pod kątem ilości i jakości pracy nauczyciela. W szkole każdy uczeń zobowiązany jest do zrealizowania przynajmniej jednego projektu, co nie ozna- cza, że każdy nauczyciel musi pracować tą metodą. Podejmując się realizacji projektu, nauczyciel powinien być wewnętrznie przekonany, że tego chce. Nie sposób wzbudzić zaangażowania uczniów bez autentycznego zaangażowania nauczyciela. Pedagog przyjmuje na siebie obowiązki zarządzającego projektem, co oznacza kierowanie nim od pomysłu do ostatecznego zakończenia, z jedno- czesną gotowością do bieżącego modyfikowania zadań, dostosowywania go do zmieniających się warunków. Nauczyciel – oprócz wiedzy i chęci – powinien więc także dysponować czasem i być jednocześnie wytrwały w realizacji przyjętych zo- bowiązań. Projekt to działanie długofalowe, niedopuszczalne jest, by początkowa euforia i zapał w trakcie realizacji przedsięwzięcia zgasły. Nauczyciel powinien być „motorem” pracy swoich uczniów, a nie jest to możliwe, jeżeli zabraknie mu chęci, czasu lub zaangażowania. Jeżeli po tym etapie wstępnego przygotowania nauczyciel podejmuje decyzję o rozpoczęciu pracy metodą projektów, może skorzystać z wszystkich przedsta- wionych poniżej wskazówek. Diagnoza i prognoza, poszukiwanie tematu Diagnoza i prognoza to dwa współistniejące ze sobą działania poprzedzające realizację każdego zadania. Planując końcowy rezultat przedsięwzięcia, progno- zując, co można osiągnąć, należy najpierw ocenić stan wyjściowy, zdiagnozować posiadane zasoby. 19 U. Kierczak, Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego, Kraków 2012 ISBN: 978-83-7850-006-3, © by Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012 Podejmując decyzję o pracy metodą projektów, należy określić w pierwszej kolejności ogólne ramy tematyczne. Podstawowe pytanie, jakie powinien posta- wić sobie nauczyciel, powinno brzmieć: czy zaproponowany temat, problem lub zagadnienie są dla uczniów ciekawe, czy zadania wzbudzą ich zainteresowanie. Nie uzyskamy praktycznie żadnych wyników, jeżeli nie zostanie rozbudzona ciekawość poznawcza ucznia. Nikt nie będzie pracować z pełnym zapałem i za- angażowaniem, jeżeli wykonywane zadania będą nieciekawe, nudne i nieatrak- cyjne. Temat projektu powinien wzbudzić wśród wychowanków przekonanie, że robią coś istotnego i potrzebnego. Poszukiwanie tematu można rozpocząć od diagnozy środowiska oraz analizy realizowanego programu nauczania, programu wychowawczego i profilaktycznego szkoły. Należy poszukać problemów i zagad- nień, które mogą młodzież zaciekawić, są dla niej atrakcyjne i intrygujące. Warto porozmawiać z uczniami, dowiedzieć się, co ich najbardziej porusza, czym się martwią, co sprawia im radość, jakie problemy ich nurtują. Po wspólnym wybo- rze obszaru tematycznego w wyobraźni nauczyciela powinna pojawić się ogólna wizja projektu, jego cele i przewidywane rezultaty. Kolejnym krokiem jest uzupełnienie wiedzy merytorycznej, tak by zarządza- jący projektem miał pełny zasób informacji związanych z tematyką projektu. Realizacja każdego projektu wyposaża uczniów w konkretne umiejętności i wiadomości, dlatego należy dokonać wstępnej diagnozy osobniczej i grupowej, wskazując deficyty, określić, które kompetencje – przez realizację projektu – chcemy wykształcić, a które doskonalić. W diagnozie grupowej należy określić mocne i słabe strony zespołu pod ką- tem umiejętności potrzebnych w pracy metodą projektów. Jeżeli uczniowie nie mają doświadczenia w realizacji projektów, nauczyciel powinien zdecydowanie bardziej włączyć się w poszczególne etapy realizacji zadań. Istotne jest, by ucz- niowie tworzyli grupę osób, które znają się chociaż powierzchownie. Ich praca w dużej mierze będzie oparta na działaniach zespołowych, które trudno jest zrea- lizować w zespole obcych sobie ludzi. Brak lub bardzo niski poziom umiejętności społecznych praktycznie wyklucza stosowanie tej metody, ponieważ trudno jest rozpoczynać realizację zadania w grupie, jeżeli jej członkowie nie mają podsta- wowych kompetencji interpersonalnych. W takim przypadku należy najpierw innymi, prostszymi metodami podnieść poziom integracji oraz wykształcić pod- stawowe umiejętności pracy zespołowej. 20 U. Kierczak, Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego, Kraków 2012 ISBN: 978-83-7850-006-3, © by Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012 Przygotowanie projektu Po ustaleniu obszaru tematycznego oraz przeprowadzeniu diagnozy wstęp- nej zadaniem zarządzającego projektem jest dobrać zespół osób do pracy. Można zorganizować spotkanie z uczniami i przedstawić wstępny pomysł na projekt, opisując ideę, prezentując ogólną wizję, terminy, wyjaśnić cele, omówić przewi- dywane rezultaty i sposób ich przedstawienia. Ważne jest, by deklaracja udziału uczniów w projekcie była dobrowolna. Wychowankowie, którzy wyrazili wstępną akceptację realizacji projektu, w następnej kolejności powinni – wraz z nauczycie- lem – stworzyć opis projektu, czyli instrukcję. W trakcie tego planowania ucznio- wie mogą zaproponować swoje rozwiązania lub przyjąć propozycje nauczyciela. Pierwszym elementem planowania zadań jest operalizacja celów. Ustalone w pierwszym etapie cele strategiczne, które nie są zadaniami, a jedynie wyznaczają kierunek działań, w tej fazie przyjmują postać szczegółowych zadań i rezultatów, które chce się osiągnąć. Wyprowadzając cele operacyjne, dobrze jest posłużyć się zasadą S.M.A.R.T., która określa, że cele powinny być: 1. Simple – proste. To znaczy szczegółowe, precyzyjnie oraz jednoznacznie określone. wiste. 2. Measurable – mierzalne. Czyli konkretne, policzalne, określone, rzeczy- 3. Achievable – osiągalne. Czyli możliwe do realizacji, jednak na odpowied- nim poziomie trudności. Wspómierne do możliwości intelektualnych oraz spo- łecznych umiejętności wszystkich uczestników. 4. Relevant – istotne. Ważne dla uczniów, szkoły i całego środowiska. 5. Timely – terminowe. Określone terminy osiągnięcia kolejnych etapów i za- kończenia całości. Wyznaczone terminy muszą być jednak logicznie elastyczne, tak by argument czasu nie stanowił podstawowego bodźca do działania, ponieważ osiągnięty w ten sposób rezultat nie będzie w pełni satysfakcjonujący. Planując ramy czasowe projektu, należy pamiętać, by nie był on zbyt długotrwały, ponie- waż łatwo wtedy o zniechęcenie czy wręcz znudzenie. Trudno określić z góry rezultaty niektórych kroków podjętych w czasie realizowania projektu. Zdarza się, że przedsięwzięcie w trakcie realizacji ewoluuje, pojawiają się nowe pomysły, nowe sytuacje wymagające wprowadzenia zmian. Rolą zarządzającego projektem jest umiejętne dostosowywanie zaplanowanych celów do bieżącej, zmieniającej się rzeczywistości. Przyjęte cele należy zapisać w języku wymagań, w postaci zadań do realizacji. Jasne sprecyzowanie standardów wymagań, czyli określenie rezultatu końcowego i formy jego prezentacji, pomoże uczniom w samodzielnym wyborze metod pra- cy. Wskazane jest także doprecyzowanie informacji, które nauczyciel powinien przekazać wychowankom przed rozpoczęciem pracy, w tym dotyczących tego, kto może udzielić pomocy, co może być źródłem informacji, jakie są możliwe sposoby realizacji, a także jakie są przewidywane sposoby dokumentowania 21 U. Kierczak, Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego, Kraków 2012 ISBN: 978-83-7850-006-3, © by Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012 pracy. Dobrze jest przydział zadań uporządkować w postaci harmonogramu określającego zadania, sposoby, terminy realizacji, a także kryteria i formy oce- niania uzyskanych efektów. Czytelne i jasno określone standardy wymagań, czyli wyznaczenie, co będzie podlegało ocenie, oraz podanie jej form, są podstawą mo- bilizacji uczniów do pracy. Harmonogram powinien być udostępniony wszystkim zainteresowanym realizacją projektu, tak by każdy mógł w dowolnym momencie sprawdzić stan i terminowość realizacji zadań. Większość zadań realizowana jest w formie pracy grupowej, dlatego w przy- gotowywanej instrukcji należy określić sposób tworzenia zespołów i ich skład. Najlepiej, gdy uczniowie samodzielnie deklarują udział w konkretnym zespole za- daniowym, zgodnie ze swoimi zainteresowaniami oraz samooceną umiejętności. Nauczyciel powinien zachęcić wychowanków, wskazując na działania, które mogą oni realizować, zgodnie z wcześniejszą oceną wynikającą z diagnozy. W zespołach powinni się znaleźć uczniowie o różnym poziomie osiągnięć szkolnych. Liczeb- ność grup wynosić powinna od czterech do siedmiu osób. Można spisać kontrakt grupowy, który porządkowałby pracę w zespole. Dokument ten powinien zostać wypracowany samodzielnie przez członków zespołu. Jeżeli zadania projektu mają być realizowane przez kilka zespołów, należy wśród grup wybrać liderów, którzy będą pomocni w zarządzaniu projektem. Wybór lidera oraz innych stanowisk jest samodzielną decyzją grupy. Projekt służy także doskonaleniu współpracy w zespo- le, jednak w wyjątkowych wypadkach może być realizowany indywidualnie. W celu sprawnego zarządzania należy określić rolę nauczyciela w projekcie oraz ustalić sposoby i formy kontaktów oraz konsultacji. Zarządzający projektem powinien stale monitorować zaawansowanie działań, systematycznie sprawdzać, co uczniowie robią. Nauczyciel powinien być stale w kontakcie z liderami zespołów, wykazywać zainteresowanie przebiegiem pracy, zachęcać uczniów do wytrwałości i samooceny postępów pracy. Należy określić stałe terminy krótkich spotkań, na których wychowankowie mogliby zdawać relacje z aktualnie wykonywanych dzia- łań, a jednocześnie można by było dokonywać ewentualnych korekt w zobowią- zaniach przyjętych do realizacji. Spotkania takie – oprócz tego, że stanowią formę monitoringu – są bardzo ważnym narzędziem mobilizującym uczniów do systema- tycznej i terminowej pracy. Na podstawie oceny poziomu komunikacji w grupie można ustalić, jaki sposób przekazu informacji będzie najbardziej efektywny. Jeżeli wszyscy uczest- nicy mają swobodny dostęp do komputerów i Internetu, można wykorzystać wirtualną przestrzeń do podstawowej komunikacji, co w znacznej mierze ułatwi i usprawni zarządzanie. Nie można jednak zakładać porozumiewania się wyłącz- nie za pośrednictwem Internetu, ponieważ jednym z założeń metody projektów jest podnoszenie umiejętności interpersonalnych. Wskazane jest wstępne określenie działań, które uczniowie mogą realizować samodzielnie, oraz tych, które będą wymagały współuczestniczenia innych osób. Pomocne jest przygotowanie listy sojuszników. Można także zaproponować 22 U. Kierczak, Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego, Kraków 2012 ISBN: 978-83-7850-006-3, © by Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012 współpracę lub poprosić o wsparcie i ustalić, z jakimi instytucjami, organizacjami lub osobami można podjąć współdziałanie, realizując projekt. Należy określić materialne wymogi projektu, dokonać analizy posiadanych zasobów, przygoto- wać kosztorys, wstępny budżet, ustalić źródła finansowania. Po czytelnym określeniu zadań wraz z rezultatem końcowym, harmono- gramu, standardów wymagań i zasad oceniania – dla podniesienia rangi pracy oraz mobilizacji uczniów należy podpisać kontrakt pomiędzy grupą realizującą projekt a nauczycielem. Kontrakt powinien zawierać prawa i obowiązki, czyli zobowiązanie wychowanków do realizacji określonych w przydziale zadań, oraz określać sposób oceny i nagrodzenia za wykonaną pracę. Przed realizacją projektu należy przedstawić swoje zamierzenia dyrek- cji szkoły oraz całemu gronu pedagogicznemu. Przepisy prawa nakazują także przedstawienie projektu rodzicom. W czasie tej prezentacji należy wskazać cele ogólne i szczegółowe, korzyści dla uczniów, szkoły i środowiska, a także podać wstępny harmonogram zadań. Projekt w trakcie realizacji powinien być widoczny w środowisku. Upub- licznienie projektu jest formą reklamy szkoły, ale także dodaje prestiżu pracują- cym nad jego realizacją uczniom. Działania wychowanków powinny angażować społeczność lokalną, być dostrzeżone w środowisku, w tym także w lokalnych mediach. Ewaluacja Ewaluacja to systematyczne zbieranie informacji, kontrola tego, w jakim stopniu podejmowane działania są efektywne i wartościowe. Wyniki ewaluacji służą podniesieniu jakości pracy i rezultatów działań jeszcze w trakcie ich wyko- nywania, dlatego w czasie realizacji projektu powinno się ją systematycznie pro- wadzić. Na pytanie, jak projekt jest odbierany w środowisku, odpowiedzą wyniki ewaluacji zewnętrznej, natomiast to, co sądzą o przebiegu projektu i jak oceniają w nim swój udział osoby zaangażowane, ujawni ewaluacja wewnętrzna. Pomocne w procesie oceniania będzie stworzenie planu ewaluacji oraz opracowanie narzę- dzi: przygotowanie formularzy ankiet, wytycznych do wywiadów. Ankiety i karty ewaluacji są najprostszymi i najbardziej popularnymi narzędziami. Ankiety po- winny być proste, łatwe do wypełnienia oraz do późniejszego opracowania. Wy- niki ewaluacji pozwalają na systematyczną kontrolę realizacji zadań, dają infor- macje, co się udało zrealizować, co należy zmienić, jakie jest tempo prac i stopień zaangażowania. Ewaluacja pozwala na bieżącą modyfikację planów. Składają się na nią także wywiady, notatki z obserwacji, raporty lub sprawozdania. Wskaźni- kiem w projektach realizowanych przez uczniów są również oceny szkolne otrzy- mywane przez nich przed rozpoczęciem projektu i po jego zakończeniu. 23 U. Kierczak, Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego, Kraków 2012 ISBN: 978-83-7850-006-3, © by Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012 Podsumowanie Ostatni i najważniejszy etap projektu to prezentacja rezultatów pracy. Prezen- tacja jest momentem kulminacyjnym w projekcie. Jest to przedstawienie innym wyników własnej pracy, a przez to poddanie ich zewnętrznej ocenie. Dlatego ten ostatni etap powinien mieć formę odświętną i uroczystą. Przeznaczona jest zarów- no dla społeczności własnej szkoły, jak i środowiska zewnętrznego. Przedstawienie zrealizowanych zadań, efektów własnej pracy ma bardzo motywujący i mobilizują- cy charakter. Uczniowie, którzy zaangażowani byli w realizację projektu, pracowali przez dłuższy czas samodzielnie lub w zespołach, odczuwają naturalną potrzebę pochwalenia się rezultatem swoich dokonań. Kiedy wkładamy w pracę sporo wysiłku, pragniemy zauważenia go i docenienia przez innych ludzi. Jeśli ocena jest pozytywna, pojawia się motywacja do podejmowania kolejnych wyzwań. Podsumowanie działań powinno być publiczne, wykraczające poza codzienną szkolną rutynę. Anna Klimowicz w poradniku Jak pracować metodą projektów w szkole4 proponuje, by prezentacja projektu miała formę wystawy prac plastycz- nych, fotografii, audycji radiowej, filmu, opracowanej strony internetowej, apelu, konferencji lub seminarium. Można także zorganizować happening lub pochód, przygotować montaż słowno-muzyczny, inscenizację, festiwal, koncert, konkurs, wszelkiego rodzaju pokazy, opracować publikację, przeprowadzić warsztaty dla innych uczniów. Wyniki i efekty realizacji projektu można także przedstawić poza szkołą, np. w bibliotece, w domu kultury lub w budynku urzędu gminy. Może to być także sesja plakatowa na rynku lub happening w parku. Pokazanie swoich do- konań w innym niż szkoła środowisku może być dla uczniów źródłem dodatkowej mobilizacji i satysfakcji. Po prezentacji należy dokonać oceny projektu, która według Bogusławy D. Gołębniak powinna odpowiedzieć na pytania: – Jakie działania zrealizowane zostały najlepiej? – Jakie trudności napotkaliśmy w czasie pracy? – Co można zmienić i zmodyfikować w kolejnych projektach? – Co dała realizacja projektu?5 Zakończeniem pracy nad projektem jest opracowanie wspólnie z uczniami sprawozdania z jego realizacji. Jest to forma notatki informacyjnej i jednocześ- nie dokument potwierdzający wykonanie projektu. Powinien zostać przekazany dyrektorowi szkoły lub zarchiwizowany w szkolnej bibliotece. Wraz ze zdjęciami może stanowić atrakcyjną formę załączników do szkolnej kroniki. 4 Jak pracować metodą projektów w szkole. Poradnik dla uczestników Projektu Akademia Przyszło- ści, oprac. A. Klimowicz, http://www.eakademiaprzyszlosci.pl/pub/files/Poradnik__Metoda_ projektow.pdf [data dostępu: 1.03.2012]. 5 Uczenie metodą projektów, red. B.D. Gołębniak, WSiP, Warszawa 2002. U. Kierczak, Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego, Kraków 2012 ISBN: 978-83-7850-006-3, © by Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012 Kiedy może się nie udać? Najczęściej występujące „grzechy” w realizacji projektu według Anny Kli- mowicz to6: 1. Nuda i brak powiązań zadań z praktyką. Jeżeli temat projektu nie jest interesujący dla realizujących go osób, to zadania będą wykonywane niestarannie, niechętnie i bez zaangażowania. Nieudane projekty to projekty, których tematyka jest dla uczniów nieciekawa, narzucona i kiedy uczniowie nie widzą żadnego powiązania tematu, jakim się zajmują, z życiem7. 2. Brak zapału uczniów. Projekt nieciekawy, do realizacji którego uczniowie zostali przymuszeni, będzie przez nich realizowany bez pasji i entuzjazmu. Jednocześnie brak zapału ze strony nauczyciela, który także realizuje projekt z obowiązku, może skutecznie „ostudzić” zapał uczniów. Zbyt długi czas realizacji pro- jektu, odległy termin zakończenia – powodują powolny spadek zaintere- sowania – projekt którego realizacja trwa zbyt długo może się po prostu uczniom znudzić. 3. Brak wsparcia i współpracy ze strony dyrekcji lub rady pedagogicznej. Projekt wymaga pracy zespołowej nie tylko uczniów. Nauczyciel za- rządzający projektem sam nie podoła wszystkim obowiązkom, dlatego konieczne jest wsparcie innych osób pracujących w szkole, docenienie wysiłków, systematyczne zainteresowanie przebiegiem działań. 4. Zadania zbyt trudne, niejasne instrukcje. Przydzielone do realizacji zadania muszą być adekwatne do możliwości uczniów. Zbyt trudne i czasochłonne zadania zniechęcają wychowanków. Uczniowie powinni otrzymywać proste instrukcje oraz jasne kryteria dotyczące dobrze wykonanego zadania. Zbyt długie i zawiłe tłumaczenie powoduje, że uczniowie nie rozumieją tego, co się mówi, lub nie zapamię- 6 Jak pracować metodą projektów w szkole..., dz. cyt. 7 Tamże, s. 11. 25 U. Kierczak, Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego, Kraków 2012 ISBN: 978-83-7850-006-3, © by Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012 tają wszystkiego. Dobrze jest przygotować instrukcje na piśmie w prostej formie wyjaśniające, co należy zrobić, jak wykonać zadanie i w jakim ter- minie praca ma być zakończona. 5. Niemotywowanie uczniów przez nauczyciela. Każda osoba wykonująca jakieś zadanie oczekuje uznania za swój wysiłek. Także uczniów realizujących projekt należy docenić. Formą „wynagro- dzenia” jest nie tylko szkolna ocena, lecz także aprobata wyrażona słowem lub gestem. Każdy nauczyciel powinien mieć bogaty zestaw „głasków”, czyli różnorodnych form uznania. Informacja zwrotna w formie negatyw- nych uwag nie jest w żaden sposób mobilizująca, przeciwnie, wywołuje rozdrażnienie i działa destrukcyjnie. 6. Nieumiejętność nauczyciela w zarządzaniu projektem. Efektywna organizacja pracy uczniów w projekcie wymaga od nauczycie- la bardzo dobrego zarządzania. Jeżeli nauczyciel jest nieuporządkowany, chaotyczny, niestaranny, nie potrafi stosować zasady delegacji uprawnień, czyli za wszelką cenę dąży do trzymania dozoru nad wszystkim, uczniowie mogą się zniechęcić do podejmowania zadań. Dużo zależy także od do- brych relacji nauczyciela z wychowankami. Zdecydowanie efektywniejszą stymulacją do pracy jest przyjazny kontakt i słowa zachęty niż nakazy, rozkazy w atmosferze przymusu i zastraszania. Praca metodą projektu wymaga od nauczyciela dużych umiejętności organizacyjnych i komu- nikacyjnych, zdolności do motywowania wychowanków i nauczycieli współpracujących. 7. Brak znajomości procesów zachodzących w grupie. Większość zadań w projekcie uczniowie realizują w formie pracy gru- powej. Źle dobrany skład osób do grup zadaniowych może całkowicie przekreślić osiągnięcie sukcesu. W grupie zachodzą specyficzne relacje, jej członkowie muszą przyjmować określone role – jeżeli zespół będzie niespójny, żadne zadanie nie zostanie zrealizowane. Praca grupowa prze- biega przez kolejne, określone z góry etapy. Dla sprawnego kierowania ze- społem konieczne jest zdiagnozowanie relacji pomiędzy jego członkami. 8. Źle ułożony harmonogram. Planowanie projektu jest bardzo ważne, przyjęty układ czasowy musi być możliwy do zrealizowania. W fazie planowania przedsięwzięcia zakłada się określone ramy czasowe, szacuje, ile czasu zajmie wykonanie pojedyn- czych zadań. Trudno jednak precyzyjnie przewidzieć przyszłość, dlatego należy być przygotowanym, że nie wszystko zostanie zrealizowane w pro- gnozowanym czasie. Planując projekt szkolny, trzeba wziąć pod uwagę, że jest to praca dodatkowa. Nauczyciele i uczniowie mają inne zajęcia, lekcje, zadania domowe, sprawdziany. Kiedy nie udaje się wykonać tego, co zostało zaplanowane, należy dokonać korekt w planie czasowym. U. Kierczak, Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego, Kraków 2012 ISBN: 978-83-7850-006-3, © by Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012 Na zakończenie teoretycznych rozważań Literatura poświęcona metodzie projektów jest bardzo bogata, w bibliografii niniejszej książki zamieszczone zostały publikacje, które każdemu nauczycielowi mogą dać teoretyczne wsparcie w pracy tą metodą. Warto jednak pamiętać, że to praktyka czyni mistrza, dlatego nie należy się zrażać pierwszymi niepowodzenia- mi. Teoria niesprawdzona w praktyce jest tylko zbiorem suchych informacji, ale jednocześnie brak podstawowej wiedzy teoretycznej jest często przyczyną wielu niepotrzebnych błędów popełnianych w działaniach. Dla podsumowania teore- tycznych rozważań przedstawiono poniżej plan działań nauczyciela oraz przy- kładowe schematy podstawowych dokumentów związanych z realizacją projektu, które opracowano na podstawie publikacji A. Klimowicz8, B.D. Gołębniak9, Edyty Brudnik, Anny Moszczyńskiej i Beaty Owczarskiej10 oraz własnych doświadczeń11. Projekt – krok po kroku. Synteza działań nauczyciela: – Wybór przez nauczyciela spośród treści podstawy programowej, co może być realizowane metodą projektów. – Przygotowanie uczniów do pracy metodą projektów. – Samodzielne lub z udziałem uczniów wyodrębnienie proponowanych tematów. – Szczegółowe sformułowanie tematów projektów i utworzenie zespołów. – Opracowanie instrukcji / planu projektu. – Zawarcie z uczniami kontraktu na wykonanie projektu. – Realizacja zadań projektu. – Prezentacja projektu. – Ewaluacja wewnętrzna i zewnętrzna. Ocena projektu. – Sprawozdanie z realizacji projektu. 8 Jak pracować metodą projektów w szkole..., dz. cyt. 9 Uczenie metodą projektów, dz. cyt. 10 E. Brudnik, A. Moszczyńska, B. Owczarska, Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących, Zakład Wydawniczy SFS, Kielce 2000. 11 U. Kierczak, Poradnik metodyczny. Od zabawy do sportu i rekreacji. Szkoła podstawowa, WSiP, Warszawa 2002. 27 U. Kierczak, Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego, Kraków 2012 ISBN: 978-83-7850-006-3, © by Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2012
Pobierz darmowy fragment (pdf)

Gdzie kupić całą publikację:

Metoda projektów w pracy nauczyciela wychowania fizycznego
Autor:
Sklep
Format
Cena

Opinie na temat publikacji:

Inne popularne pozycje z tej kategorii:

Czytaj również:

Prowadzisz stronę lub blog? Wstaw link do fragmentu tej książki i współpracuj z Cyfroteką: