Darmowy fragment publikacji:
O książce
Poczucie pewności siebie jest istotne nie tyl-
ko w momencie rozpoczęcia nauki w szkole, ale
przez całe życie. Gdy rodzice mówią : „Poradzisz
sobie” – powodują, że dziecko wierzy w siebie.
Potrafi także funkcjonować w grupie rówieśni-
czej, dba o dobre relacje z innymi, ale również
jest zdolne do obrony własnego zdania i informo-
wania o własnych potrzebach i oczekiwaniach.
O autorze
Klaus Utz urodził się w 1944r., nauczyciel
szkoły podstawowej i średniej, psycholog, tera-
peuta rodzinny i superwizor. Prowadzi psycho-
logiczną poradnię dla rodziców i młodzieży we
Freiburgu.
4
Drodzy Czytelnicy!
W niniejszej książce zostały zastosowane dwa
symbole.
Wykrzyknik
pojawia się zawsze wtedy,
gdy podsumowujemy jeszcze raz wszystkie naj-
ważniejsze informacje.
Natomiast jeśli pojawią się symbole główek
dzieci
, jest to wskazanie, że znajdu-
ją się praktyczne ćwiczenia, zabawy i pomysły
do wykorzystania ze swoim dzieckiem, a także
z grupą dzieci.
5
Tytuł oryginału: So wird mein Kind selbstsicher
© Verlag Herder Freiburg im Breisgau 2007
© Copyright for the Polish edition by Wydawnictwo
JEDNOŚĆ, Kielce 2009
Przełożyła z języka niemieckiego
Edyta Brudnik
Redakcja i korekta
Barbara Orlicz
Redakcja techniczna
Artur Czerwiec
Projekt okładki
Edyta Borzych
ISBN 978-83-7660-550-0
Wydawnictwo JEDNOŚĆ
25-013 Kielce, ul. Jana Pawła II nr 4
Dział sprzedaży tel. 41 349 50 50
Redakcja tel. 41 349 50 00
www.jednosc.com.pl
e-mail: jednosc@jednosc.com.pl
SPIS TREŚCI
Drodzy rodzice ............................................ 8
Rozdział 1
Pewność siebie: „Jestem O.K.” .................... 9
Rozdział 2
Dojrzałość szkolna a wiara w siebie ............. 2 3
Rozdział 3
Podstawy wiary w siebie – co powinieneś
o tym wiedzieć ............................................ 3 3
Rozdział 4
Wspieranie poczucia wiary w siebie.
Praktyczne ćwiczenia i pomysły ................... 4 3
Rozdział 5
A jak jest z Tobą? Rodzice jako wzór
do naśladowania.......................................... 6 7
DRODZY RODZICE...
Rozpoczęcie nauki w szkole oznacza dla Wa-
szego dziecka ogromne wyzwanie na jego dro-
dze rozwoju. Jest to wkroczenie w nowy obszar,
w nieznane pomieszczenia, które ciekawią, są
interesujące i napawają dumą, ale budzą też nie-
pewność, zwątpienie i lęk – w dziecku i również
was samych. Nasza odpowiedzialność polega na
tym, że dajemy dzieciom jak najlepszy start w ich
przyszłość. Tworząc relacje oparte na zaufaniu,
wsparciu i wzajemności chcemy pomóc dziecku
rozwinąć się, wykorzystując cały jego potencjał.
Jedną z podstaw jest pewność siebie, przeko-
nanie, że „jest się w porządku”. Wiara w siebie
to także umiejętność pokonywania trudności,
optymizm, chęć do eksperymentowania. To go-
towość do popełniania błędów, a mimo to chęć
do podejmowania działań naprawczych.
Książka zawiera informacje dla Rodziców a tak-
że ćwiczenia mające na celu rozwijanie poczucia
pewności siebie. Ponadto znajdziecie Państwo
testy sprawdzające, jaki poziom wiary w siebie
posiada dziecko.
Mam nadzieję, że w czasie lektury tej książki
zdobędą Państwo wiarę i zaufanie w możliwości
Waszego dziecka lub potwierdzicie ten potencjał.
8
Życzę miłej lektury
Klaus Utz
Rozdział 1.
Pewność siebie: „Jestem O.K.”
Dziecko jest pewne siebie wtedy, gdy
czuje się bezpieczne w rodzinie i w oto-
czeniu społecznym.
9
Pewność siebie: „Jestem o.K.”
P ewności siebie dziecko nabywa już w wie-
ku przedszkolnym, między innymi w oparciu
o własne doświadczenia w kontaktach z najbliż-
szymi osobami w rodzinie, ale też dalszym krę-
giem krewnych, przyjaciół, znajomych, zwierząt
i rzeczy.
Trwałe, stabilne i bezpieczne związki, spokój
i równowaga, sukces i uznanie są warunkami
rozwoju poczucia wiary w siebie. Z tego wynika
pozytywna samoocena dziecka: „jestem O.K.”
Tomek ma sześć i pół roku. Rodzice nie mają
pewności, czy powinien już rozpocząć naukę
w szkole, czy też lepiej dla niego byłoby, gdyby
jeszcze rok poczekał. Bliscy, wychowawczynie
w przedszkolu, krewni i znajomi uważają z jed-
nej strony, że jest już dobrze rozwinięty fizycznie
i umysłowo i jest „takim miłym chłopcem”, z dru-
giej zaś można usłyszeć wątpliwości, ponieważ
sprawia wrażenie nieszczęśliwego, zahamowane-
go, niepewnego. W grupie przedszkolnej często
siada z boku i woli bawić się sam. Są także pro-
blemy z usypianiem. Często przychodzi w nocy do
łóżka rodziców, ponieważ się boi.
Rodzice mają za sobą głęboki kryzys małżeń-
ski. Gdy Tomek miał trzy lata, napięcia między
nimi były tak duże, że tata wyprowadził się na pół
roku z domu. W tym okresie Tomek bardzo często
10
10
bywał u dziadków. Tam czuł się dobrze, z babcią
chodził na zakupy, bawił się z nią i słuchał, gdy
czytała mu bajki lub opowiadała różne historie.
W przedszkolu Tomek zwracał często na sie-
bie uwagę, ponieważ – właściwie jako nieśmiałe
dziecko – dość często reagował agresją na inne
dzieci lub wychowawczynię. Wtedy w ogóle nie
można było z nim nawiązać kontaktu, szalał
i krzyczał. Gdy wreszcie udało się wychowaw-
czyni wziąć go na kolana i pocieszać, szlochał,
przytulał się do niej i uspokajał się po dłuższej
chwili. Te niekontrolowane wybuchy złości po-
wtarzały się dość często.
U dziadków takie sytuacje zdarzały się rzadko.
Również u przyjaciółki mamy, która dość często
opiekowała się nim, nie było takich scen. Z jej
dwojgiem dzieci bardzo ładnie się bawił. Chętnie
tam chodził i miał przyjaciół, z którymi miał do-
bre kontakty.
Potrafił też radzić sobie z konfliktami, jeśli się
pojawiły.
Ten przypadek powinien Państwu jako rodzi-
com pokazać, jak bardzo konflikty i napięcia ro-
dzinne mają wpływ na zachowanie dziecka, i jak
ważne w takich sytuacjach jest znalezienie osób,
które zapewnią mu spokój i stabilność.
11
11
Pewność siebie: „Jestem o.K.”
Wyraźnie widać, jak bardzo Tomek był obcią-
żony stosunkami panującymi w rodzinie. Rozłąka
z ojcem, gdy wyprowadził się z domu, spowodo-
wała u niego poczucie niepewności w relacjach
i własnych emocjach. Tomek stracił przynaj-
mniej częściowo osobę, która zapewniała sta-
łość. Na szczęście były jeszcze inne bliskie osoby
(dziadkowie, wychowawczyni itd.), które ofero-
wały mu „malutką wyspę podczas tego wielkiego
sztormu”. Te pewne, spokojne, bezpieczne rela-
cje są konieczne, aby można było odnaleźć spokój
wewnętrzny. Dały Tomkowi możliwość nabrania
nowych sił i pomogły mu odnaleźć się.
Pewność siebie jest trudniej zaobserwować
niż na przykład zdolność uczenia się lub kom-
petencje językowe. Uczucie „Jestem O.K.”, „Do-
brze się czuję i bezpiecznie w mojej skórze” jest
zależne od wielu różnych doświadczeń. Rozwój
naszych zdolności jest zależny od wewnętrznej
wiary w siebie. Dlatego tak trudno znaleźć moż-
liwości wspierania poczucia własnej wartości
(por. rozdział 3 i 4). Uczucie „bycia O.K.” jest bu-
dowane, rozwijane lub niszczone dzięki indywi-
dualnym doświadczeniom przez całe życie.
Im młodsze dziecko, tym bardziej bezpo-
średnio zależy ono od najbliższych osób, tzn.od
ludzi, którzy codziennie się nim opiekują, dbają
o nie i wychowują. Dlatego istnieje konieczność
12
12
traktowania rozwoju poczucia własnej wartości,
pewności siebie nie jako jedynie zadania w fa-
zie przygotowującej dziecko do szkoły, lecz jako
powinność w całym procesie rozwoju jego oso-
bowości.
Zarówno naukowe badania jak i praktyczne
codzienne doświadczenia pokazują, że te zależ-
ności od osób bliskich można znaleźć w wieku
niemowlęcym i dziecięcym w najbliższej rodzinie
(tzw. podstawowa instancja społeczna). Rodzice
są pierwszymi najbliższymi osobami. Ich troska,
odpowiedzialność, poświęcenie wpływają na po-
czucie bezpieczeństwa dziecka. Tylko w długo-
falowych, stałych obustronnych relacjach tworzy
się w dziecku poczucie zaufania oparte na pew-
ności siebie. (Uwaga: Jeśli mówię o rodzicach,
mam na myśli matki i ojców, ale także rodziców
samotnie wychowujących dzieci, opiekunów i ro-
dziców adopcyjnych).
Perspektywa nie powinna jednak ograniczać
się tylko do dziecka, lecz musi obejmować tak-
że rodziców: relacje w naszym związku małżeń-
skim, konstelacje między rodzeństwem, stosunki
panujące w całej rodzinie lub między poszcze-
gólnymi jej członkami. Dlatego każda obserwacja
zachowań i przeżyć dziecka wymaga intensywnej
refleksji na temat nas samych jako rodziców.
13
13
Pobierz darmowy fragment (pdf)