Darmowy fragment publikacji:
SpiS treści
Wstęp. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wykaz skrótów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
9
Część I
Komentarz.do.ustawy.o.kosztach.sądowych.w.sprawach.cywilnych. . . . . . . . . . . . . . . . 11
Część II.
Orzekanie.o.kosztach.sądowych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .167
Część III.
Ustawa.oraz.przepisy.wykonawcze.i.towarzyszące. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .199
Tabela ..Wysokość.opłat.według.rodzajów.spraw. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .264
Bibliografia.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273
Skorowidz rzeczowy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .275
WStęp
Jest.rzeczą.zrozumiałą,.że.w.postępowaniu.sądowym.głównym.przedmiotem.uwagi.
sądu.i.stron.pozostaje.merytoryczne.rozstrzygnięcie.sprawy ..Z.tego.punktu.widzenia.orze-
czenie.w.przedmiocie.kosztów.stanowi.najczęściej.problem.drugoplanowy,.przez.co.nie.na-
leży.jednak.rozumieć,.że.mało.znaczący ..O.jego.randze.decydują.dwa.momenty ..Pierwszy.
ma.charakter.zasadniczy,.który.wyraża.się.w.tym,.że.wysokość.kosztów.sądowych,.nawet.
przy.uwzględnieniu.możliwości.ubiegania.się.o.zwolnienie.od.nich,.ma.wpływ.na.kształ-
towanie.się.rzeczywistej.dostępności.do.wymiaru.sprawiedliwości,.a.więc.na.realizację.jed-
nego.z.podstawowych.praw.obywatela,.jakim.jest.prawo.do.sądu ..Drugi.ma.wymiar.ściśle.
praktyczny.–.koszty.stanowią.zwykle.pokaźną.pozycję.w.stosunku.do.wartości.przedmio-
tu.sporu,.niekiedy.dorównując.mu.wręcz.swoją.wysokością ..Orzekanie.o.nich.dotyka.więc.
bezpośrednio.ważnego.interesu.majątkowego.stron.(uczestników.postępowania),.stąd.też.
należy.uznać,.że.spotykane.w.praktyce.niedocenianie.kwestii.rozstrzygnięcia.o.kosztach.
godzi.w.ten.interes.i.jest.przejawem.swoistej.dezynwoltury.prawniczej .
Ustawa.z.dnia.28.lipca.2005.r ..o.kosztach.sądowych.w.sprawach.cywilnych.(Dz ..U ..
Nr.167,.poz ..1398.ze.zm .).wprowadziła.w.zakresie.objętym.jej.regulacją.sporo.nowości.
i.zmian ..Wystarczy.wspomnieć.o.kilku.z.nich:.ustanowieniu.nowej.kategorii.opłat,.jaką.
jest.opłata.podstawowa,.nadaniu.priorytetu.opłacie.stałej,.rozszerzeniu.obowiązku.sa-
moobliczania.opłat,.mającego.dotychczas.zastosowanie.tylko.przy.opłatach.stałych,.na.
opłaty.stosunkowe,.ograniczeniu.zwolnienia.od.kosztów.z.mocy.ustawy.oraz.możliwości.
zaskarżania.orzeczeń.w.przedmiocie.sądowego.zwolnienia.od.kosztów,.konsekwentnym.
przeprowadzeniu.zasady.niepodejmowania.przez.sąd.czynności.wnioskowanych.w.piś-
mie,.od.którego.nie.została.uiszczona.należna.opłata,.czy.wreszcie.powierzeniu.w.sze-
rokim.zakresie.referendarzowi.sądowemu.kompetencji.w.zakresie.orzekania.o.kosztach ..
Całkowicie.nowym.rozwiązaniem.jest.uregulowanie.wysokości.opłat.w.ustawie,.a.nie,.
jak.dotychczas,.w.rozporządzeniu.wykonawczym .
Wejście.w.życie.tej.ustawy.rodzi.problemy.z.jej.prawidłowym.stosowaniem,.w.któ-
rych.rozwiązywaniu.ma.pomóc,.przynajmniej.częściowo,.niniejszy.komentarz ..Zawiera.
on.uwagi.nie.tylko.do.poszczególnych.jej.przepisów,.ale.w.niezbędnym.i.skrótowym.za-
kresie,.także.do.przepisów.Kodeksu.postępowania.cywilnego.odnoszących.się.do.orzeka-
nia.w.przedmiocie.kosztów.procesu,.których.istotnym,.a.niekiedy.jedynym.składnikiem.
są.koszty.sądowe ..W.ten.sposób.realizowane.jest.podstawowe.założenie,.zawarte.w.pod-
tytule.opracowania,.jakim.ma.być.jego.praktyczność ..Orzekanie.jest.najlepszym.testem.
trafności.przyjętych.rozwiązań.ustawowych ..Tak.naprawdę.bowiem.prawo.sprawdza.się.
dopiero.w.życiu,.w.działaniu,.w.trakcie.którego.kształtuje.się.jego.ostateczny.sens.i.treść ..
Uwzględnienie.zasad.orzekania.w.przedmiocie.kosztów.sprawia,.że.komentarz.jest.pierw-
szą.próbą.całościowego.ujęcia.problematyki.kosztów.sądowych .
Kierując.się.przyjętym.założeniem,.starano.się.w.opracowaniu.kłaść.akcent.na.przed-
stawianie.sposobów.rozwiązywania.omawianych.problemów.przyjętych.w.judykaturze,.
stąd.też.częste.przytaczanie.orzecznictwa,.zwłaszcza.Sądu.Najwyższego,.w.tym.wydanego.
już.na.tle.nowej.ustawy;.część.z.wyjaśnianych.kwestii.ilustrowano.przykładami ..Do.nie-
zbędnego.minimum.ograniczono.natomiast.odwoływanie.się.do.wypowiedzi.doktryny .
W.celu.ułatwienia.korzystania.z.przepisów.ustawy.opracowana.została.tabela.wyso-
kości.opłat.sądowych.w.poszczególnych.rodzajach.spraw ..Razem.z.tabelą.zamieszczono.
podstawowe.akty.wykonawcze.do.ustawy.oraz.inne.akty.prawne.lub.ich.wyciągi,.łączące.
się.bezpośrednio.z.tematyką.kosztów.sądowych .
k .c ..
k .k ..
Konstytucja.
k .p ..
k .p .c ..
k .r .io ..
k .s .h ..
pr ..bank ..
pr .up .napr ..
reg .sąd ..
rozp ..o.w .w ..
ustawa.z.1967.r ..
u .k .w .h ..
u .KRS.
u .p .n ..
Wykaz skrótóW
1. Akty prawne
–.ustawa.z.dnia.23.kwietnia.1964.r ..–.Kodeks.cywilny.(Dz ..U ..
–.ustawa.z.dnia.6.czerwca.1997.r ..–.Kodeks.karny.(Dz ..U ..
Nr.16,.poz ..93.z.późn ..zm .)
Nr.88,.poz ..553.z.późn ..zm .)
–.Konstytucja. Rzeczypospolitej. Polskiej. z. dnia. 2. kwietnia.
1997.r ..(Dz ..U ..Nr.78,.poz ..483.ze.sprost .)
–.ustawa.z.dnia.26.czerwca.1974.r ..–.Kodeks.pracy.(tekst.
jedn ..Dz ..U ..z.1998.r ..Nr.21,.poz ..94.z.późn ..zm .)
–.ustawa.z.dnia.17.listopada.1964.r ..–.Kodeks.postępowania.
cywilnego.(Dz ..U ..Nr.43,.poz ..296.z.późn ..zm .)
–.ustawa.z.dnia.25.lutego.1964.r ..–.Kodeks.rodzinny.i.opie-
kuńczy.(Dz ..U ..Nr.9,.poz ..59.z.późn ..zm .)
–.ustawa.z.dnia.15.września.2000.r ..–.Kodeks.spółek.han-
dlowych.(Dz ..U ..Nr.94,.poz ..1037.z.późn ..zm .)
–.ustawa.z.dnia.29.sierpnia.1997.r ..–.Prawo.bankowe.(tekst.
jedn ..Dz ..U ..z.2002.r ..Nr.72,.poz ..665.z.późn ..zm .)
–.ustawa.z.dnia.28.lutego.2003.r ..–.Prawo.upadłościowe.
i.naprawcze.(Dz ..U ..Nr.60,.poz ..535.z.późn ..zm .)
–.rozporządzenie.Ministra.Sprawiedliwości.z.dnia.23.lutego.
2007.r ..–.Regulamin.wewnętrznego.urzędowania.sądów.
powszechnych.(Dz ..U ..Nr.38,.poz ..149.ze.zm .)
–.rozporządzenie.Ministra.Sprawiedliwości.z.dnia.17.grud-
nia.1996.r ..o.wysokości.wpisów.w.sprawach.cywilnych.
(Dz ..U ..Nr.154,.poz ..753.z.późn ..zm .)
–.ustawa z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych (tekst jedn. Dz. U. 2002 r. Nr 9, poz. 88 z późn. zm.)
–.ustawa.z.dnia.6.lipca.1982.r ..o.księgach.wieczystych.i.hipotece.
(tekst.jedn ..Dz ..U ..z.2001.r ..Nr.124,.poz ..1361.z.późn ..zm .)
–.ustawa.z.dnia.20.sierpnia.1997.r ..o.Krajowym.Rejestrze.Są-
dowym.(tekst.jedn ..Dz ..U ..z.2001.r ..Nr.17,.poz ..209.z.późn ..
zm .)
–.ustawa.z.dnia.26.października.1982.r ..o.postępowaniu.
w.sprawach.nieletnich.(tekst.jedn ..Dz ..U ..z.2002.r ..Nr.11,.
poz ..109.z.późn ..zm .)
u .prok ..
u .rej .zast ..
u .s .p ..
ustawa.nowelizująca..
u .k .s .c ..lub.ustawa.z.2005.r ..
lub.ustawa.
Dz ..U ..
Dz ..Urz ..MS.
M .P ..
Mon ..Pr ..
NP.
OSN.
OSNAPiUS.
OSNC.
OSP.
OSPiKA.
OTK.
Pr ..Bank ..
Prok ..i.Pr ..
PS.
PUG.
Rej ..
RPEiS.
niepubl ..
por ..
RPO.
SN.
sprost ..
s ...
tekst.jedn ..
w.zw ..
z.późn ..zm ..
zd ...
zob ..
10
–.ustawa.z.dnia.8.lipca.2005.r ..o.Prokuratorii.Generalnej.
Skarbu.Państwa.(Dz ..U ..Nr.169,.poz ..1417.z.późn ..zm .)
–.ustawa.z.dnia.6.grudnia.1996.r ..o.zastawie.rejestrowym.
i.rejestrze.zastawów.(Dz ..U ..Nr.149,.poz ..703.z.późn ..zm .)
–.ustawa.z.dnia.27.lipca.2001.r ..–.Prawo.o.ustroju.sądów.
powszechnych.(Dz ..U ..Nr.98,.poz ..1070.z.późn ..zm .)
–.ustawa.z.dnia.14.grudnia.2006.r ..o.zmianie.ustawy.o.kosztach.
sądowych.w.sprawach.cywilnych.(Dz ..U ..Nr.21,.poz ..123)
–.ustawa. z. dnia. 28. lipca. 2005. r .. o. kosztach. sądowych.
w.sprawach.cywilnych.(Dz ..U ..167,.poz ..1398.z.późn ..zm .)
2. Czasopisma i publikatory
–.Dziennik.Ustaw
–.Dziennik.Urzędowy.Ministerstwa.Sprawiedliwości
–.Monitor.Polski
–.Monitor.Prawniczy
–.Nowe.Prawo
–.Orzecznictwo.Sądu.Najwyższego
–.Orzecznictwo.Sądu.Najwyższego,.Izba.Administracyjna,.Pra-
cy.i.Ubezpieczeń.Społecznych
–.Orzecznictwo.Sądu.Najwyższego.w.sprawach.cywilnych
–.Orzecznictwo.Sądów.Polskich
–.Orzecznictwo.Sądów.Polskich.i.Komisji.Arbitrażowych
–.Orzecznictwo.Trybunału.Konstytucyjnego
–.Prawo.Bankowe
–.Prokuratura.i.Prawo
–.Przegląd.Sądowy
–.Przegląd.Ustawodawstwa.Gospodarczego
–.Rejent
–.Ruch.Prawniczy,.Ekonomiczny.i.Społeczny
3. Inne skróty
–.niepublikowany
–.porównaj
–.Rzecznik.Praw.Obywatelskich
–.Sąd.Najwyższy
–.sprostowanie
–.strona
–.tekst.jednolity.
–.w.związku
–.z.późniejszymi.zmianami
–.zdanie
–.zobacz
część i
Komentarz do uStaWy o KoSztach SądoWych
W SpraWach cyWilnych
USTAWA
z.dnia.28.lipca.2005.r .
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
(Dz ..U ..z.dnia.1.września.2005.r ..Nr.167,.poz ..1398,.zm:.Dz ..U ..z.2006.r ..Nr.126,.poz ..876,.
Nr.218,.poz ..1592,.z.2007.r ..Nr.21,.poz ..123,.Nr.125,.poz ..873,.Nr.82,.poz ..560)
TyTUł I
Przepisy ogólne
Art. 1
Ustawa określa zasady i tryb pobierania kosztów sądowych w sprawach cywil-
nych, zasady ich zwrotu, wysokość opłat sądowych w sprawach cywilnych, zasady
zwalniania od kosztów sądowych oraz umarzania, rozkładania na raty i odraczania
terminu zapłaty należności sądowych.
1. Przepis.posługuje.się.dwoma.pojęciami,.które.mają.zasadnicze.znaczenie.dla.całej.
ustawy.–.koszty.sądowe.i.sprawy.cywilne .
2. Pojęcie.kosztów.sądowych.zdefiniowane.zostało.w.art ..2.ustawy.(por ..uwagi.do.
tego.przepisu),.natomiast.spraw.cywilnych.w.art ..1.k .p .c ..Zgodnie.z.tym.drugim.przepi-
sem.sprawami.cywilnymi.są.sprawy.ze.stosunków.z.zakresu.prawa.cywilnego,.rodzin-
nego.i.opiekuńczego.oraz.prawa.pracy,.jak.również.z.zakresu.ubezpieczeń.społecznych.
oraz.w.innych.sprawach,.do.których.przepisy.tego.kodeksu.stosuje.się.z.mocy.ustaw.
szczególnych .
3. Przytoczone. określenie. kodeksowe. pozwala. na. rozróżnienie. dwóch. rodzajów.
spraw.cywilnych:.w.znaczeniu.materialnym.i.w.znaczeniu.formalnym ..O.zaliczeniu.do.
pierwszej.grupy.przesądza.materialnoprawny.charakter.sporu,.prowadzonego.pomiędzy.
dwoma.równorzędnymi.podmiotami ..Są.to.sprawy.z.zakresu.prawa.cywilnego,.rodzin-
nego.i.opiekuńczego.oraz.prawa.pracy ..Sprawy.cywilne.w.znaczeniu.formalnym.to.takie,.
11
które.pod.względem.materialnoprawnym.nie.mają.charakteru.cywilnego.(nie.należą.do.
żadnej.z.wymienionych.gałęzi.prawa.materialnego),.a.mimo.to.ustawodawca.zdecydował.
się.przekazać.je.do.rozpoznania.na.drogę.postępowania.cywilnego ..Do.najważniejszych.
spraw.cywilnych.formalnych,.uregulowanych.w.kodeksie,.należą.sprawy.z.zakresu.ubez-
pieczeń.społecznych.(art ..4778.k .p .c .).oraz.sprawy.z.zakresu.przepisów.o.przedsiębiorstwach.
i.samorządzie.załogi.przedsiębiorstwa.państwowego.(art ..6911.k .p .c .) ..Przykładami.spraw.
cywilnych.formalnych,.przekazanych.na.drogę.sądową.z.mocy.ustaw.szczególnych,.są.
sprawy.uregulowane.w.ustawie.z.dnia.29.września.1986.r ..o.aktach.stanu.cywilnego.(tekst.
jedn ..Dz ..U ..z.2004.r ..Nr.161,.poz ..1688.z.późn ..zm .).czy.sprawy.z.protestów.wyborczych ..
Trzeba.uznać,.że.w.tym.kontekście.sprawy.rejestrowe.mają.charakter.mieszany,.ponieważ.
zawierają.zarówno.pierwiastki.formalnoprawne,.jak.i.materialnoprawne .
4. Z.określeniem.„sprawy.cywilne”.łączy.się.ściśle.pojęcie.drogi.sądowej.(art ..2.k .p .c .) ..
Oznacza.ono.realną.możliwość.domagania.się.udzielenia.odpowiedniej.ochrony.prawnej,.
polegającej.na.rozpoznaniu.wniesionej.sprawy.przez.właściwy.sąd ..Temu.uprawnieniu.
odpowiada.obowiązek.sądu.rozpoznania.sprawy ..Współcześnie.uprawnienie.to.stanowi.
podstawowy.składnik.konstruujący.jedno.z.najważniejszych.praw.człowieka.i.obywate-
la,.jakim.jest.prawo.do.sądu ..Jego.doniosłość.wynika.stąd,.że.pełni.ono.funkcję.gwaran-
ta.pozostałych.praw.w.tym.sensie,.że.umożliwia.dochodzenie.ich.ochrony.przed.nieza-
wisłym.sądem.(por ..art ..45.Konstytucji.oraz.art ..6.Konwencji.o.ochronie.praw.człowieka.
i.podstawowych.wolności,.Dz ..U ..z.1993.r ..Nr.61,.poz ..284.z.późn ..zm .) .
5. Artykuł.2.k .p .c ..należy.rozumieć.nie.tylko.jako.przepis.ustanawiający.domniema-
nie.drogi.sądowej.dla.spraw.cywilnych,.ale.także.jako.normę.stanowiącą.swoiste.wyjście.
bezpieczeństwa,.zapewniające.rozpoznanie.roszczenia.przez.sąd.cywilny ..Oznacza.to,.że.
gdyby.jakieś.roszczenie.nie.podlegało.właściwości.innych.sądów,.powinno.zostać.rozpo-
znane.przez.sąd.jako.sprawa.cywilna ..Dobrą.ilustracją.zastosowania.tej.zasady.jest.uchwała.
SN.z.dnia.6.stycznia.2005.r .,.III.CZP.75/04.(OSNC.2005,.nr.11,.poz ..188),.w.której,.kierując.
się.domniemaniem.drogi.sądowej,.Sąd.ten.uznał,.że.roszczenie.członka.stowarzyszenia.
o.ochronę.jego.członkostwa.przed.niezgodnym.z.prawem.lub.statutem.wykreśleniem.ze.
stowarzyszenia.podlega.rozpoznaniu.na.drodze.sądowej ..Konsekwencją.respektowania.
tej.zasady.jest.też.wyrażone.w.orzecznictwie.stanowisko,.zgodnie.z.którym,.w.razie.od-
rzucenia.pozwu.z.powodu.niedopuszczalności.drogi.przed.sądem.powszechnym,.nale-
ży.w.uzasadnieniu.postanowienia.wskazać.inny.sąd.właściwy.dla.rozpoznania.sprawy.
(art ..45.ust ..1.i.art ..177.Konstytucji) ..Tylko.bowiem.w.ten.sposób.można.zapewnić.realiza-
cję.konstytucyjnego.prawa.do.sądu.(por ..postanowienie.SN.z.dnia.21.maja.2002.r .,.III.CK.
53/02,.OSNC.2003,.nr.2,.poz ..31) ..Podsumowaniem.i.ustawową.akceptacją.tego.stanowiska.
orzecznictwa.jest.treść.dodanego.art ..1991.k .p .c,.zgodnie.z.którym.sąd.nie.może.odrzu-
cić.pozwu.z.tego.powodu,.że.do.rozpoznania.sprawy.właściwy.jest.organ.administracji.
publicznej.lub.sąd.administracyjny,.jeżeli.organ.administracji.publicznej.lub.sąd.admini-
stracyjny.uznały.się.w.tej.sprawie.za.niewłaściwe .
6. W.orzecznictwie.Trybunału.Praw.Człowieka.podkreśla.się,.że.państwo.nie.może.
w.ustawodawstwie.wewnętrznym.kształtować.w.sposób.dowolny.zakresu.sądowej.ochro-
ny.cywilnoprawnej ..W.szczególności.nie.może.być.akceptowane.wyłączenie.spod.jurys-
dykcji.sądowej.całych.obszarów.czy.kategorii.roszczeń.cywilnoprawnych.lub.objęcie.du-
żych.grup.immunitetem.od.odpowiedzialności.cywilnej.(wyłączenia.podmiotowe),.gdyż.
nie.da.się.to.pogodzić.z.zasadą.państwa.prawnego.oraz.z.art ..6.Konwencji.(sprawa.Woś.
12
przeciwko.Polsce,.orzeczenie.z.dnia.8.czerwca.2006.r .,.skarga.nr.22860/02) ..W.sprawie.tej.
Trybunał.podkreślił,.iż.niedopuszczalne.jest.pozostawienie.obywatela.w.sytuacji.swoistej.
pustki.prawnej.na.skutek.tego,.że.zarówno.Naczelny.Sąd.Administracyjny,.jak.i.Sąd.Naj-
wyższy.uznały,.że.brak.im.kompetencji.do.rozpoznania.sprawy.z.odwołania.od.decyzji.
Komisji.Weryfikacyjnej.Fundacji.Polsko-Niemieckie.Pojednanie,.odmawiającej.obywate-
lowi.polskiemu.prawa.do.odszkodowania.za.pracę.przymusową.w.gospodarstwie.nie-
mieckim.w.czasie.wojny ..Oznaczało.to.bowiem.pozbawienie.go.prawa.do.sądu ..
7. W.ostatnim.czasie.pojęcie.sprawy.cywilnej.jest.rozumiane.w.orzecznictwie.sze-
roko ..Wychodzi.się.z.założenia,.przyjmowanego.także.w.doktrynie,.że.dopuszczalność.
drogi.sądowej.zależy.wyłącznie.od.treści.samych.twierdzeń,.na.których.powód.opiera.
roszczenie. sformułowane. w.pozwie. (koncepcja. tzw .. roszczenia. procesowego) .. Uznaje.
się,.że.przyjęcie.kompetencji.sądu.nie.jest.warunkowane.wykazaniem.istnienia.roszcze-
nia.lub.stosunku.prawnego.łączącego.strony ..Dlatego.też,.jeżeli.roszczenie.opiera.się.na.
twierdzeniach.o.występowaniu.zdarzeń.wywołujących.konsekwencje.cywilnoprawne,.
droga.sądowa.jest.dopuszczalna,.co,.rzecz.jasna,.nie.przesądza.o.zasadności.tego.rosz-
czenia.(por ..postanowienie.SN.z.dnia.19.grudnia.2003,.III.CK.319/03,.niepubl ..i.powołane.
tam.orzecznictwo) ..Tym.samym.należy.przyjąć,.że.zdezaktualizowało.się.stanowisko.SN,.
wyrażone.w.uchwale.siedmiu.sędziów.z.dnia.20.kwietnia.1970.r .,.III.CZP.4/70.(OSNCP.
1970,.nr.9,.poz ..146),.zgodnie.z.którym.do.przesłanek.warunkujących.dopuszczalność.dro-
gi.sądowej.należy.wykazanie.istnienia.stosunku.materialnoprawnego.łączącego.powoda.
z.pozwanym ..Warto.jednak.podkreślić,.że.to.współczesne.podejście,.powodujące.rozsze-
rzenie.dopuszczalności.drogi.sądowej,.ma.najczęściej.jedynie.walor.formalny.w.tym.sen-
sie,.że.pozwala.na.rozpoznanie.przez.sąd.zgłoszonego.roszczenia,.które.na.ogół.będzie.
podlegać.oddaleniu.jako.niezasadne,.a.nie,.jak.poprzednio,.odrzuceniu ..
8. Potwierdzeniem.tej.tendencji.do.szerokiego.rozumienia.pojęcia.„sprawy.cywilne”.
jest.wyrok.Trybunału.Konstytucyjnego.z.dnia.10.lipca.2000.r .,.SK.12/99.(OTK.2000,.nr.5,.
poz ..143),.w.którym.przyjęto,.że.sprawami.cywilnymi.są.nie.tylko.sprawy.wynikłe.wprost.
ze.stosunków.cywilnoprawnych.w.rozumieniu.art ..1.k .c .,.ponieważ.źródłem.takich.spraw.
może.być.także.akt.administracyjny,.wywołujący.skutki.w.zakresie.prawa.cywilnego.(cho-
dziło.o.dopuszczalność.drogi.sądowej.dla.dochodzenia.odsetek.od.roszczenia.głównego.
niemającego.charakteru.cywilnoprawnego) ..
9. Podstawowym.kryterium.sprawdzającym.i.przesądzającym.o.charakterze.cywil-
nym.konkretnej.sprawy.pozostaje.równość.jej.podmiotów.w.rozpoznawanym.stosunku.
prawnym ..Stwierdzenie.występowania.nadrzędności.pomiędzy.tymi.podmiotami.prze-
mawia.przeciwko.uznaniu.sporu.za.sprawę.cywilną ..Przykładem.braku.tej.równości.jest.
stosunek.istniejący.pomiędzy.komornikiem.a.uczestnikami.postępowania.egzekucyjne-
go ..Dlatego.w.uchwale.z.dnia.22.października.2002.r .,.III.CZP.65/02.(OSNC.2003,.nr.7–8,.
poz ..100).SN.uznał.niedopuszczalność.drogi.sądowej.dla.dochodzenia.przez.komornika.
od.wierzyciela.nieuiszczonej.opłaty.za.wykonanie.zabezpieczenia ..Podobnie.w.uchwale.
z.dnia.20.kwietnia.2006.r .,.III.CZP.20/06.(OSNC.2007,.nr.2,.poz ..25).SN.stwierdził,.że.nie-
dopuszczalna.jest.droga.sądowa.dla.dochodzenia.przez.komornika.należności.z.tytu-
łu.kosztów.egzekucyjnych.od.osób.trzecich,.które.zobowiązały.się.je.ponieść.w.drodze.
przejęcia.długu .
10. Przesądzenie.dopuszczalności.drogi.sądowej.ma.pierwszorzędne.znaczenie.tak-
że.z.punktu.widzenia.kosztów ..Zgodnie.z.art ..1262.§.2.k .p .c ..nie.żąda.się.opłaty.od.pisma,.
13
jeżeli.już.z.jego.treści.wynika,.że.podlega.ono.odrzuceniu ..Jeśli.mimo.to.pobrano.opłatę,.
podlega.ona.zwrotowi.z.urzędu.przez.sąd.po.uprawomocnieniu.się.postanowienia.o.odrzu-
ceniu.pisma,.jeżeli.odrzucenie.nastąpiło.przed.wysłaniem.pisma.stronom,.a.w.braku.stron.
–.przed.wysłaniem.zawiadomienia.o.terminie.posiedzenia.(art ..79.ust ..1.pkt.1.lit ..b) .
Art. 2
1. Koszty sądowe obejmują opłaty i wydatki.
2. Do uiszczenia kosztów sądowych obowiązana jest strona, która wnosi do sądu
pismo podlegające opłacie lub powodujące wydatki, chyba że ustawa stanowi inaczej.
1. Koszty.sądowe.stanowią.część.składową.szerszego.pojęcia,.jakim.jest.kategoria.
kosztów.procesu.(por ..art ..98.§.1.k .p .c .) .
2. Ustawa.z.1967.r ..w.art ..3.wprowadzała.podział.opłat.sądowych.na.wpis.i.opłatę.
kancelaryjną ..W.komentowanej.ustawie.zrezygnowano.z.tego.podziału,.przyjmując.jedno-
lite.określenie.„opłata” ..Zamiar.tego.ujednolicenia.powiódł.się.tylko.częściowo,.ponieważ.
w.art ..3.ust ..3,.art ..77.i.78.ustawy.przewidziano.pobieranie.opłaty.kancelaryjnej ..Oznacza.
to,.że.obecnie.są.dwa.rodzaje.opłat.sądowych:.opłata.i.opłata.kancelaryjna,.co.wcale.nie.
jest.rozwiązaniem.bardziej.czytelnym.od.poprzedniego,.a.co.pozwala.na.zakwestiono-
wanie.celowości.tej.innowacji ..
Mówiąc.najogólniej,.„opłatę”.pobiera.się.od.pisma.wnoszonego.przez.stronę.do.
sądu.(opłata.„za.wniesienie”),.zaś.opłatę.kancelaryjną.uiszcza.się.od.wniosku.o.wydanie.
stronie.z.akt.różnego.rodzaju.odpisów,.wypisów,.kopii,.wyciągów.i.innych.dokumentów.
(opłata.„za.wydanie”) ...
3. Opłata.ma.charakter.zryczałtowanego.ekwiwalentu.za.udzielenie.przez.państwo.
swoistej.usługi.publicznej,.jaką.jest.sprawowanie.wymiaru.sprawiedliwości.w.konkretnej.
sprawie ..Usługa.ta,.mająca.z.mocy.art ..175.ust ..1.Konstytucji.charakter.monopolu.pań-
stwowego,.jest.ze.swej.istoty.niewymierna.(nie.obejmuje.kosztów.faktycznego.utrzyma-
nia.i.funkcjonowania.sądów),.stąd.możliwość.szerokiego.posługiwania.się.formą.opłat.
stałych ..W.przeciwieństwie.do.tego.wydatek.stanowi.kwota.precyzyjne.ustalona.i.rze-
czywiście.poniesiona.w.związku.z.dokonywaną.czynnością.procesową ..
4. Określenie.z.art ..2.ust ..2.„uiszczenie.kosztów.od.pisma.powodującego.wydatki”.
jest.pewnym.skrótem.myślowym ..Chodzi.tu.o.to,.że.strona.ma.obowiązek.ponieść.wy-
datki,.które.powstaną.na.skutek.uwzględnienia.wniosków.zawartych.w.jej.piśmie;.samo.
pismo.nie.podlega,.rzecz.jasna,.opłacie ..Na.pokrycie.tych.wydatków.strona.obowiązana.
jest.wpłacić.zaliczkę.w.wysokości.oznaczonej.przez.sąd.lub.przewodniczącego,.pod.ry-
gorem.pominięcia.wnioskowanych.czynności.(art ..1304.§.4.k .p .c .) ..Pominięcie.nie.wcho-
dzi.w.grę,.jeżeli.sąd.ma.obowiązek.działania.z.urzędu.(por ..art ..83.ustawy.i.uwagi.do.tego.
przepisu) .
5. Odmienny.rygor.przewidziano.w.k .p .c ..w.razie.nieuiszczenia.opłaty ..Pismo.nie-
opłacone.obarczone.jest.tzw ..brakiem.fiskalnym,.wobec.czego.przewodniczący.wzywa.
stronę,.pod.rygorem.zwrócenia.pisma,.do.opłacenia.go.w.terminie.tygodniowym.(art ..130.
§.1.k .p .c .) ..Jeżeli.pismo.wniosła.osoba.zamieszkała.za.granicą,.która.nie.ma.w.kraju.przed-
stawiciela,.termin.do.opłacenia.nie.może.być.krótszy.niż.miesiąc.(art ..130.§.11.k .p .c .) ..Po.
14
bezskutecznym.upływie.terminu.do.opłacenia.pisma.przewodniczący.wydaje.zarządze-
nie.o.jego.zwrocie ..Nie.dotyczy.to.spraw.w.postępowaniu.gospodarczym.ani.sytuacji,.gdy.
strona.jest.reprezentowana.przez.profesjonalnego.pełnomocnika ..W.takich.przypadkach.
gdy.pismo.podlega.opłacie.stałej.lub.stosunkowej,.przewodniczący.zwraca.je,.bez.wzy-
wania.do.opłacenia.(art ..1302.§.1.i.4.k .p .c .).–.por ..więcej.uwag.na.ten.temat.w.części.II.ni-
niejszego.opracowania.pt ..Orzekanie.o.kosztach.sądowych .
6. Jeżeli.pismo.jest.środkiem.zaskarżenia,.w.razie.nieopłacenia,.podlega.odrzuce-
niu,.a.nie.zwrotowi .
7. Pojęcie.strony.na.potrzeby.ustawy.definiuje.jej.art ..7.ust ..1,.traktując.jako.stronę.
m .in ..świadka,.biegłego.i.tłumacza ..Przez.„pismo”.należy.rozumieć.przede.wszystkim.
pismo.procesowe.według.przepisów.k .p .c .,.a.także.składany.ustnie.do.protokołu.pozew.
(por ..art ..466.k .p .c .),.wniosek.wszczynający.innego.rodzaju.postępowanie.(np ..art ..760.§.1.
k .p .c .).lub.inny.wniosek,.jeżeli.podlega.opłacie.(art ..7.ust ..2.ustawy) .
8. Uwagi.o.wnoszeniu.opłat.zamieszczono.w.komentarzu.do.art ..10 .
Art. 3
1. Opłacie podlega pismo, jeżeli przepis ustawy przewiduje jej pobranie.
2. Opłacie podlegają w szczególności następujące pisma:
1) pozew i pozew wzajemny;
2) apelacja i zażalenie;
3) skarga kasacyjna i skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
a) o wszczęcie postępowania nieprocesowego,
b) o ogłoszenie upadłości,
c) o wpis i wykreślenie w księdze wieczystej,
d) o wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym i w rejestrze zastawów oraz o zmianę
orzeczenia;
4) sprzeciw od wyroku zaocznego;
5) zarzuty od nakazu zapłaty;
6) interwencja główna i uboczna;
7) wniosek:
i wykreślenie tych wpisów;
8) skarga:
a) o wznowienie postępowania,
b) o uchylenie wyroku sądu polubownego,
c) na orzeczenie referendarza sądowego,
d) na czynności komornika;
9) odwołanie od decyzji oraz zażalenie na postanowienie Prezesa Urzędu Ochrony
Konkurencji i Konsumentów, Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, Prezesa Urzę-
du Regulacji Telekomunikacji i Poczty, Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego,
Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.
3. Opłacie podlega wniosek o wydanie na podstawie akt: odpisu, wypisu, za-
świadczenia, wyciągu, innego dokumentu oraz kopii, a nadto wniosek o wydanie od-
pisu księgi wieczystej (opłata kancelaryjna).
15
1. W.art ..3.ust ..1.sformułowano.zasadę,.mającą.istotne.znaczenie.dla.wykładni.całej.
ustawy,.iż.opłacie.podlega.pismo.tylko.wtedy,.kiedy.przepis.ustawy.przewiduje.jej.po-
branie.(nie.domniemywa.się.obowiązku.opłaty) ..Oznacza.to.odejście.od.założeń.ustawy.
z.1967.r .,.w.myśl.których.było.regułą,.że.wszelkie.pisma,.które.wymagają.podjęcia.czyn-
ności.przez.sąd,.podlegają.opłacie.(ostatnio.potwierdził.to.SN.w.uchwale.z.dnia.12.maja.
2005.r .,.III.CZP.19/05,.OSNC.2006,.nr.4,.poz ..57) ..Z.mocy.wspomnianej.zasady.nie.pod-
legają.opłacie.przykładowo.pisma.zawierające.zarzuty.potrącenia.lub.zatrzymania.albo.
żądanie.restytucyjne.z.art ..338.k .p .c ..
2. Ustawa.niejednokrotnie.wprost.wyłącza.obowiązek.pobierania.opłaty.od.niektó-
rych.pism.(np ..od.wniosku.o.zabezpieczenie,.jeżeli.zawarty.jest.w.piśmie.wszczynającym.
postępowanie.–.art ..68.pkt.1.w.zw ..z.art ..69.pkt.1.in fine) ..Podobnie.od.opłaty.kancelaryj-
nej.–.nie.podlega.tej.opłacie.wniosek.o.sporządzenie.uzasadnienia.i.doręczenie.odpisu.
orzeczenia.z.uzasadnieniem,.zgłoszony.w.terminie.tygodnia.od.dnia.ogłoszenia.senten-
cji.(art ..4.ust ..3) .
3. Bardzo.istotnym.novum.wprowadzonym.przez.ustawę.jest.zwrot.opłat.stronie,.
w.razie.uwzględnienia.środków.zaskarżenia.z.jakichkolwiek.przyczyn.(art ..79.ust ..1.lit ..c,.
d,.g),.albo.tylko.z.powodu.oczywistego.naruszenia.prawa.(art ..79.ust ..1.pkt.1,.lit ..e,.f) ..Roz-
wiązania.te,.ze.wszech.miar.słuszne,.są.wynikiem.odejścia.od.poprzednio.przyjmowanego.
założenia,.realizowanego.z.niewielkimi.wyjątkami.w.ustawie.z.1967.r .,.że.strony.obciążają.
wszelkie.koszty,.także.te,.będące.wynikiem.oczywiście.wadliwego.działania.sądu,.i.przy-
jęcia.poglądu,.iż.za.źle.wykonaną.usługę,.w.postaci.wydania.oczywiście.wadliwego.lub.
niesłusznego.rozstrzygnięcia,.opłata.się.nie.należy,.wobec.czego.powinno.się.ją.zwrócić.
i.to.na.koszt.sądu.(art ..5.ust ..3) .
4. Zgodnie.z.art ..99.ustawy.nie.podlega.opłacie,.a.uiszczoną.opłatę.zwraca.się,.jeżeli.
sąd.uzna.zażalenie.wniesione.na.zarządzenie.przewodniczącego.o.zwrocie.pisma.albo.na.
postanowienie.sądu.o.odrzuceniu.środka.zaskarżenia.za.oczywiście.uzasadnione ..Według.
uchwały.SN.z.dnia.23.kwietnia.1993.r .,.III.CZP.43/93,.(OSNC.1993,.nr.12,.poz ..214).oczy-
wista.zasadność.zażalenia.zachodzi.w.następujących.sytuacjach:
–. po.pierwsze,.zażalenie.może.być.„oczywiście.uzasadnione”,.bez.względu.na.to,.
czy.sąd.(przewodniczący),.który.wydał.zaskarżone.postanowienie.(zarządzenie),.dostrze-
że.swój.błąd.i.zechce.go.naprawić.w.trybie.art ..395.§.2.k .p .c .;
–. po.drugie,.stwierdzenie,.że.zażalenie.jest.„oczywiście.uzasadnione”.może.nastąpić.
także.w.trakcie.kontroli.instancyjnej.zaskarżonego.postanowienia.(zarządzenia).albo.przy.
rozpoznawaniu.zażalenia.na.zarządzenie.przewodniczącego.w.przedmiocie.obowiązku.
uiszczenia.opłaty.sądowej;
–. po.trzecie,.uznanie.zażalenia.za.„oczywiście.uzasadnione”.oznacza.brak.podstawy.
do.uiszczenia.opłaty.–.art ..16.ust ..1.nie.ma.więc.zastosowania,.a.opłata.pobrana.wcześniej.
podlega.uchyleniu.i.zwrotowi .
Uchwała.ta,.wydana.na.tle.przepisów.ustawy.z.1967.r .,.zachowuje.odpowiednią.ak-
tualność.pod.rządem.obecnej.ustawy .
5. Jeżeli.ustawa.przewiduje.obowiązek.uiszczenia.opłaty,.nie.wskazując.jej.wysoko-
ści,.pobiera.się.opłatę.podstawową.w.wysokości.30.zł.(art ..14.ust ..1.i.3) .
6. Wyliczenie.w.art ..3.ust ..2.pism.podlegających.opłacie.obejmuje.pisma.proceso-
wo.najważniejsze,.nie.jest.więc.wyczerpujące ..O.tym,.które.konkretnie.pisma.podlegają.
opłacie,.i.w.jakiej.wysokości,.rozstrzyga.ustawa.w.jej.Tytule.II,.w.Działach.2–7.(art ..22–76) ..
16
Ostatecznie.zatem,.chcąc.definitywnie.odpowiedzieć.na.pytanie,.czy.konkretne.pismo.
podlega.opłacie,.czy.też.nie,.trzeba.przeanalizować.nie.tylko.komentowany.przepis,.ale.
także.odpowiedni.fragment.Tytułu.II.ustawy ..
7. Ustawa. przewiduje. szereg. zwolnień. natury. przedmiotowej. i.podmiotowej.
(art ..94–96) ..
8. Mimo.uchylenia.w.jej.przepisach.przejściowych.niektórych.zwolnień,.przysługu-
jących.dotychczas.z.mocy.ustaw.szczególnych,.sporo.takich.zwolnień.pozostało.w.mocy ..
Spośród.nich.warto.wskazać,.przynajmniej.przykładowo,.na.rodzaje.ustaw,.przewidują-
cych.zwolnienia.od.opłat ..Są.to.ustawy.regulujące.stosunek.Państwa.do.Kościołów.dzia-
łających.legalnie.w.Polsce.oraz.ustawy.–.ordynacje.wyborcze,.a.w.Kodeksie.postępowa-
nia.cywilnego.na.niefortunnie.zlokalizowany.przepis.art ..6948.§.3,.w.którym.przewiduje.
się.dosyć.liczne.zwolnienia.od.wpisów.dokonywanych.w.Krajowym.Rejestrze.Sądowym ..
Trzeba.też.pamiętać,.że.zwolnienia.od.kosztów.przewidują.niektóre.konwencje.między-
państwowe ..Dlatego.też.należy.przyjąć.jako.zasadę,.że.jeżeli.roszczenie.oparte.jest.na.
ustawie.szczególnej,.powinno.się.sprawdzić,.czy.nie.zawiera.ona.regulacji.dotyczącej.
zwolnienia.od.kosztów .
9. Co.do.opłat.kancelaryjnych.por ..uwagi.do.art ..77.ustawy .
Art. 4
1. Pismo wnoszone przez kilka osób podlega jednej opłacie. Jeżeli jednak przed-
miotem sprawy są roszczenia lub zobowiązania jednego rodzaju i oparte na jednakowej
podstawie faktycznej i prawnej (współuczestnictwo formalne), każdy współuczestnik
uiszcza opłatę oddzielnie, stosownie do swojego roszczenia lub zobowiązania.
2. Opłatę od wniosku o dokonanie wpisu w księdze wieczystej pobiera się od oso-
by, która wystąpiła z takim wnioskiem, także wówczas, gdy na jego podstawie mają
być ujawnione prawa osób, które nie są wnioskodawcami.
3. Nie pobiera się opłaty od wniosku o sporządzenie uzasadnienia oraz doręcze-
nie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem, zgłoszonego w terminie tygodniowym od
dnia ogłoszenia sentencji.
1. Przepis.przyjmuje.jako.zasadę,.iż.opłatę.liczy.się.od.pisma,.a.nie.od.liczby.osób.
je.wnoszących ..Jako.wyjątek.traktuje.sytuację.współuczestnictwa.formalnego,.które.za-
chodzi.wówczas,.kiedy.roszczenia.lub.zobowiązania.kilku.osób.są.jednego.rodzaju,.opar-
te.na.jednakowej.podstawie.faktycznej.i.prawnej.(art ..72.§.1.pkt.2.k .p .c .).–.wtedy.każdy.
współuczestnik.uiszcza.opłatę.oddzielnie,.stosownie.do.swojego.roszczenia.lub.zobowią-
zania ..Jak.to.obrazowo.określił.SN.w.postanowieniu.z.dnia.26.maja.1998.r .,.III.CZP.69/98.
(Wokanda.1998,.nr.9,.poz ..7),.w.takim.przypadku.jest.bowiem.tyle.wartości.przedmiotu.
sporu.(zaskarżenia),.ilu.jest.współuczestników.wnoszących.jedno.pismo .
2. W.takim.razie.jedna.opłata.należy.się.w.przypadku.każdego.innego.współuczest-
nictwa,.a.więc:
–. współuczestnictwa.materialnego.(art ..72.§.1.pkt.1.k .p .c .),
–. współuczestnictwa.jednolitego.(art ..73.§.2.k .p .c .),
–. współuczestnictwa.koniecznego.(art ..72.§.2.k .p .c .),
1
–. współuczestnictwa.nienazwanego,.obejmującego.m .in ..sytuację.procesową,.która.
powstaje.po.przystąpieniu.interwenienta.ubocznego.do.strony ..
3. W.razie.wystąpienia.któregoś.z.tych.rodzajów.współuczestnictwa.opłatę.pobiera.
się.nie.według.„głów”,.ale.według.liczby.pism.procesowych.podlegających.opłacie ..Dla-
tego.w.wypadku.współuczestnictwa.materialnego,.opartego.na.solidarności.uprawnień.
lub.zobowiązań,.współuczestnik,.który.oddzielnie.wnosi.apelację,.ponosi.wpis.od.całej.
wartości.przedmiotu.zaskarżenia ..Oznacza.to,.że.jeżeli.trzech.dłużników.solidarnych.A,.
B.i.C,.od.których.zasądzono.należność,.wnosi.apelacje.od.wyroku.w.ten.sposób,.że.A.i.B.
wnoszą.apelację.razem,.a.C.oddzielnie,.decyduje.opłata.od.każdego.z.tych.pism,.czyli,.że.
zarówno.A.i.B.poniosą.jedną.opłatę,.jak.i.C.poniesie.też.całą.jedną.opłatę.(por ..postano-
wienie.SN.z.dnia.1.sierpnia.1966.r .,.II.CR.86/66,.OSNC.1967,.nr.2,.poz ..33) ..
4. Jednakże,.kiedy.kilka.osób.zgłasza.interwencje.uboczne.w.jednym.piśmie,.każ-
da.z.nich.uiszcza.opłatę.od.swojej.interwencji.(uchwała.SN.z.dnia.10.kwietnia.2003.r .,.
III.CZP.20/03,.OSNC.2004,.nr.2,.poz ..16) .
5. W.postępowaniu.nieprocesowym.ma.odpowiednie.zastosowanie.zasada.dotycząca.
współuczestnictwa.formalnego.w.procesie ..W.sytuacji,.kiedy.w.jednym.piśmie.formułowa-
ne.są.roszczenia.majątkowe.przez.kilku.uczestników,.wówczas.każdy.z.nich.uiszcza.opłatę.
stosowną.do.swojego.roszczenia.(np ..w.sprawie.działowej) ..Jeżeli.pismo.dotyczy.praw.nie-
majątkowych,.pobiera.się.jedną.opłatę;.jednakże.w.sprawie.o.stwierdzenie.nabycia.spadku.
po.kilku.osobach.pobiera.się.opłatę.oddzielnie.od.wniosku.po.każdej.ze.zmarłych.osób .
6. Jeżeli.współuczestnictwo.formalne.zachodzi.po.stronie.pozwanej,.opłatę.pobiera.
się.od.powoda,.licząc.ją.oddzielnie.od.każdego.pozwanego .
7. Stosownie.do.art ..21.k .p .c .,.jeżeli.powód.dochodzi.pozwem.kilku.roszczeń,.zlicza.
się.ich.wartość.(zasada.kumulacji.roszczeń) ..Przykładowo,.jeżeli.powód.dochodzi.roszczeń.
z.tytułu.wypadku:.zadośćuczynienia.za.odniesioną.krzywdę.w.wysokości.50.000.zł,.odszko-
dowania.za.zniszczone.rzeczy.w.wysokości.5000.zł.i.odszkodowania.za.utratę.zarobków.
w.kwocie.20.000.zł,.opłatę.ustala.się.od.sumy.tych.roszczeń,.czyli.od.kwoty.75.000.zł,.a.nie.
od.każdego.roszczenia.oddzielnie ..Zasada.ta.znajduje.zastosowanie.także.kiedy.w.takiej.
sprawie.występuje.po.stronie.powodowej.kilka.osób,.z.tym.że.wtedy.zlicza.się.roszczenia.
dla.każdego.z.powodów.oddzielnie.i.dla.każdego.z.nich.od.sumy.jego.roszczenia.ustala.się.
odpowiednią.opłatę ..W.podobny.sposób.ustala.się.opłaty.od.środków.odwoławczych.wno-
szonych.przez.współuczestników.formalnych.występujących.po.stronie.pozwanej .
8. Pozew.o.przyjęcie.w.poczet.członków.spółdzielni.mieszkaniowej.i.przydzielenie.
lokalu.mieszkalnego.zawiera.dwa.odrębne.roszczenia,.choć.powiązane.ze.sobą.meryto-
rycznie ..Od.każdego.z.tych.roszczeń.pobiera.się.oddzielną.opłatę,.przy.czym.od.przyjęcia.
w.poczet.członków.opłatę.stałą,.a.od.przydziału.lokalu.stosunkową ..
9. Zgodnie.z.ust ..2.komentowanego.przepisu.nie.ma.podstaw.do.konstruowania.
wspólnej.opłaty.od.wniosku.o.dokonanie.wpisu.w.księdze.wieczystej.w.sytuacji,.kiedy.
na.podstawie.tego.wniosku.ujawnione.mają.być.prawa.osób.niebędących.wnioskodaw-
cami ..Opłata.jest.jedna.i.ponosi.ją.wnioskodawca .
10. Na.podstawie.ust ..3.ustawodawca.zwolnił.od.opłat.wnioski.o.sporządzenie.uzasad-
nienia.oraz.doręczenie.odpisu.wyroku.z.uzasadnieniem,.zgłoszone.w.terminie.tygodniowym.
od.dnia.ogłoszenia.sentencji.wyroku.w.sądach.pierwszej.i.drugiej.instancji ..Odwołując.się.do.
wykładni.systemowej.i.funkcjonalnej,.należy.uznać,.że.zwolnienie.to.ma.zastosowanie.tak-
że.do.wniosków.o.doręczenie.uzasadnienia.wyroku.wydanego.na.posiedzeniu.niejawnym.
1
(art ..47917.k .p .c .),.złożonych.w.terminie.siedmiu.dni.od.doręczenia.z.urzędu.odpisu.sentencji.
takiego.wyroku,.do.wniosku.powoda.o.doręczenie.w.ciągu.tygodnia.uzasadnienia.wyroku.
zaocznego.oddalającego.powództwo.oraz,.odpowiednio.(art ..13.§.2.k .p .c .),.do.przypadków.
wydawania.na.posiedzeniu.postanowień.merytorycznych.w.postępowaniu.nieprocesowym,.
a.także.do.zgłoszonych.w.terminie.siedmiu.dni.wniosków.o.nadesłanie.merytorycznych.
orzeczeń.zapadłych.w.postępowaniu.przed.Sądem.Najwyższym ..Brak.jest.natomiast.pod-
staw.do.rozciągnięcia.tego.zwolnienia.na.podejmowane.przez.ten.Sąd.uchwały .
11. Zwolnienie,.o.którym.mowa.w.ust ..3,.ma.charakter.zwolnienia.przedmiotowego,.
dotyczy.więc.obu.stron.procesu.oraz.wszystkich.uczestników.postępowania.nieproceso-
wego,.niezależnie.od.tego,.czy.dokonywali.oni.opłat.od.pozwu.(wniosku).lub.od.wnie-
sionego.środka.odwoławczego,.czy.też.nie .
Art. 5
1) koszty podróży strony zwolnionej od kosztów sądowych związane z nakazanym
1.1 Wydatki obejmują w szczególności:
przez sąd jej osobistym stawiennictwem;
2) zwrot kosztów podróży i noclegu oraz utraconych zarobków lub dochodów świad-
ków;
3) wynagrodzenie i zwrot kosztów poniesionych przez biegłych, tłumaczy oraz kura-
torów ustanowionych dla strony w danej sprawie;
4) wynagrodzenie należne innym osobom lub instytucjom oraz zwrot poniesionych
przez nie kosztów;
5) koszty przeprowadzenia innych dowodów;
6) koszty przewozu zwierząt i rzeczy, utrzymywania ich lub przechowywania;
7) koszty ogłoszeń;
8) koszty osadzenia i pobytu w areszcie;
1. Art ..5.ust ..1.zmieniony.przez.art ..26.ustawy.z.dnia.15.czerwca.2007.r ..o.lekarzu.sądowym.(Dz ..U ..Nr.123,.poz ..849) ..
Z.dniem.1.lutego.2008.r ..otrzymuje.brzmienie:
1 ..Wydatki.obejmują.w.szczególności:
. . 1). .koszty.podróży.strony.zwolnionej.od.kosztów.sądowych.związane.z.nakazanym.przez.sąd.jej.osobistym.sta-
wiennictwem;
. 2). .zwrot.kosztów.podróży.i.noclegu.oraz.utraconych.zarobków.lub.dochodów.świadków;
. 3). .wynagrodzenie.i.zwrot.kosztów.poniesionych.przez.biegłych,.tłumaczy.oraz.kuratorów.ustanowionych.dla.
strony.w.danej.sprawie;
. 4). .wynagrodzenie.należne.innym.osobom.lub.instytucjom.oraz.zwrot.poniesionych.przez.nie.kosztów;
. 5). koszty.przeprowadzenia.innych.dowodów;
. 6). koszty.przewozu.zwierząt.i.rzeczy,.utrzymywania.ich.lub.przechowywania;
. 7). koszty.ogłoszeń;
. 8). koszty.osadzenia.i.pobytu.w.areszcie;
. 9). .ryczałty.należne.kuratorom.sądowym.za.przeprowadzenie.wywiadu.środowiskowego.w.sprawach:.o.unieważ-
nienie.małżeństwa,.o.rozwód.oraz.separację,.a.także.za.uczestniczenie.przy.ustalonych.przez.sąd.kontaktach.
rodziców.z.dziećmi;
. 10). koszty.wystawienia.zaświadczenia.lekarskiego.przez.lekarza.sądowego .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
1
Pobierz darmowy fragment (pdf)