Darmowy fragment publikacji:
PRAWO
BUDOWLANE
KOMENTARZ
pod redakcją Andrzeja Glinieckiego
Arkadiusz Despot-Mładanowicz,
Andrzej Gliniecki, Zdzisław Kostka,
Anna Ostrowska, Wojciech Piątek
Wydanie 2
Stan prawny na 25 kwietnia 2014 roku
Warszawa 2014
O Autorach
Arkadiusz Despot-Mładanowicz – sędzia Naczelnego Sądu Administracyj-
nego.
Andrzej Gliniecki – sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Zdzisław Kostka – sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego, zajmujący sta-
nowisko sędziego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku.
dr Anna Ostrowska – adiunkt w Katedrze Prawa Administracyjnego i Nauki
o Administracji Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie oraz starszy
asystent sędziego w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Lublinie. Jest
autorką publikacji z zakresu materialnego prawa administracyjnego, zwłaszcza
prawa budowlanego, prawa zagospodarowania przestrzennego, a także z za-
kresu gospodarki nieruchomościami.
dr Wojciech Piątek – adiunkt w Katedrze Postępowania Administracyjnego
i Sądowoadministracyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu
im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz asystent sędziego w Wojewódzkim
Sądzie Administracyjnym w Poznaniu. Jest autorem publikacji z zakresu po-
stępowania administracyjnego, egzekucyjnego w administracji i sądowoadmi-
nistracyjnego.
Spis treści
Wykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
11
USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r.,
13
poz. 1409 ze zm.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział 1. Przepisy ogólne (art. 1–11) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
13
Rozdział 2. Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie (art. 12–16) . . . . 156
Rozdział 3. Prawa i obowiązki uczestników procesu budowlanego (art. 17–27) . . 186
Rozdział 4. Postępowanie poprzedzające rozpoczęcie robót budowlanych
(art. 28–40a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231
Rozdział 5. Budowa i oddawanie do użytku obiektów budowlanych
(art. 41–60) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 570
Rozdział 6. Utrzymanie obiektów budowlanych (art. 61–72) . . . . . . . . . . . . . . . . . 771
Rozdział 7. Katastrofa budowlana (art. 73–79) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 847
Rozdział 8. Organy administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru
budowlanego (art. 80–89c) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 859
Rozdział 9. Przepisy karne (art. 90–94) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 919
Rozdział 10. Odpowiedzialność zawodowa w budownictwie (art. 95–102) . . . . . 938
Rozdział 11. Przepisy przejściowe i końcowe (art. 103–108) . . . . . . . . . . . . . . . . . 957
Załącznik do ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 971
Bibliografi a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 975
Skorowidz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 981
5
www.lexisnexis.pl
Wykaz skrótów
Wykaz skrótów
Wykaz skrótów
I. Akty prawne
dyrektywa 92/57/EWG – dyrektywa Rady z 24 czerwca 1992 r. w sprawie wdrożenia minimal-
nych wymagań bezpieczeństwa i ochrony zdrowia na tymczasowych
lub ruchomych budowach (92/57/EWG) (Dz.Urz. WE 1992 L 245/6
ze zm.)
dyrektywa 2010/31/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE z 19 maja
2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (wersja
przekształcona) (Dz.Urz. UE 2010 L 153/13)
dyrektywa 2011/92/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego
i Rady 2011/92/UE
z 13 grudnia 2011 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez
niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko, Dz.Urz.
UE 2012 L 26/1)
k.c.
k.k.
– ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz.U.
z 2014 r., poz. 121)
– ustawa z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553
Konstytucja RP
– Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U.
ze zm.)
k.p.
k.p.a.
k.p.c.
k.p.k.
k.p.w.
k.r.o.
k.s.h.
k.w.
Nr 78, poz. 483 ze sprost. i zm.)
– ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn. Dz.U. 1998 r.
Nr 21, poz. 94 ze zm.)
– ustawa z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyj-
nego (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.)
– ustawa z 17 listo pada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego
(tekst jedn. Dz.U. z 2014 r., poz. 101 ze zm.)
– ustawa z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz.U.
Nr 89, poz. 555 ze zm.)
– ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach
o wykroczenia (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 395 ze zm.)
– ustawa z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst
jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 788 ze zm.)
– ustawa z 15 wrześ nia 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (tekst
jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 1030 ze zm.)
– ustawa z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (tekst jedn. Dz.U.
z 2013 r., poz. 482 ze zm)
www.lexisnexis.pl
7
Wykaz skrótów
A
ord.pod.
– ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jedn.
p.g.g.
p.g.k.
p.o.ś.
p.p.s.a.
p.r.d.
pr.bud.
Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.)
– ustawa z 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U.
Nr 163, poz. 981 ze zm.)
– ustawa z 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartografi czne (tekst
jedn. Dz.U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287 ze zm.)
– ustawa z 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (tekst jedn.
Dz.U. z 2013 r., poz. 1232 ze zm.)
– ustawa z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.)
– ustawa z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn.
Dz.U. z 2012 r., poz. 1137 ze zm.)
– ustawa z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tekst jedn. Dz.U.
z 2013 r., poz. 1409 ze zm.)
pr.bud. z 1974 r.
– ustawa z 24 października 1974 r. – Prawo budowlane (Dz.U. Nr 38,
poz. 229 ze zm.; uchylona)
pr.energ.
– ustawa z 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (tekst jedn. Dz.U.
pr.telekom.
– ustawa z 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne (tekst jedn.
z 2012 r., poz. 1059 ze zm.)
Dz.U. z 2014 r., poz. 243)
pr.wod.
– ustawa z 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r.,
r.bezp.rob.bud.
r.dziennik.bud.
r.insp.nadz.inw.
rozporządzenie
nr 305/2011
r.projekt.bud.
poz. 145 ze zm.)
– rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 6 lutego 2003 r. w sprawie
bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budow-
lanych (Dz.U. Nr 47, poz. 401)
– rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 26 czerwca 2002 r.
w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki, tablicy informa-
cyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa
pracy i ochrony zdrowia (Dz.U. Nr 108, poz. 953 ze zm.)
– rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 19
listo pada 2001 r.
w sprawie rodzajów obiektów budowlanych, przy których realizacji
jest wymagane ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego
(Dz.U. Nr 138, poz. 1554)
– rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011
z 9 marca 2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wpro-
wadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę
Rady 89/106/EWG (Dz.Urz. UE 2011 L 88/5)
– rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki
Morskiej z 25 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu
i formy projektu budowlanego (Dz.U. z 2012 r., poz. 462 ze zm.)
r.rozbiór.metod.wybuch. – rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 3 lipca 2003 r. w sprawie
rozbiórek obiektów budowlanych wykonywanych metodą wybu-
chową (Dz.U. Nr 120, poz. 1135)
r.rozbiór.obiekt.bud.
r.sam.funk.techn.
– rozporządzenie Ministra
Infrastruktury z 30 sierpnia 2004 r.
w sprawie warunków i trybu postępowania w sprawach rozbiórek
nieużytkowanych
lub niewykończonych obiektów budowlanych
(Dz.U. Nr 198, poz. 2043)
– rozporządzenie Ministra Transportu i Budownictwa z 28 kwietnia
2006 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownic-
twie (Dz.U. Nr 83, poz. 578 ze zm.)
8
www.lexisnexis.pl
r.użytk.bud.mieszk.
r.war.techn.bud.
r.war.techn.obiekt.inż.
u.d.p.
u.e.e.
u.g.n.
u.o.g.r.l.
u.o.i.b.p.
u.o.i.d.p.
u.o.i.l.p.
u.o.p.l.
u.o.z.
u.p.e.a.
u.p.z.p.
u.sam.zaw.
u.s.d.g.
u.s.m.
u.t.k.
u.u.i.ś.
A Wykaz skrótów
– rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji
z 16 sierpnia 1999 r. w sprawie warunków technicznych użytkowania
budynków mieszkalnych (Dz.U. Nr 74, poz. 836 ze zm.)
– rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r.
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bu-
dynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75, poz. 690 ze zm.)
– rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z 30 maja
2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpo-
wiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 63,
poz. 735 ze zm.)
– ustawa z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jedn. Dz.U.
z 2013 r., poz. 260 ze zm.)
– ustawa z 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej (Dz.U.
Nr 94, poz. 551 ze zm.)
– ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst
jedn. Dz.U. z 2014 r., poz. 518)
– ustawa z 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (tekst
jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 1205 ze zm.)
– ustawa z 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania
do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych
(Dz.U. Nr 143, poz. 963 ze zm.)
– ustawa z 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania
i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tekst jedn. Dz.U.
z 2013 r., poz. 687 ze zm.)
– ustawa z 12 lutego 2009 r. o szczególnych zasadach przygotowania
i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego (Dz.U.
Nr 42, poz. 340 ze zm.)
– ustawa z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszka-
niowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (tekst jedn.
Dz.U. z 2014 r., poz. 150)
– ustawa z 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabyt-
kami (Dz.U. Nr 162, poz. 1568 ze zm.)
– ustawa z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w admi-
nistracji (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 1015 ze zm.)
– ustawa z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu prze-
strzennym (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 647 ze zm.)
– ustawa z 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych archi-
tektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów (tekst jedn. Dz.U.
z 2013 r., poz. 932 ze zm.)
– ustawa z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst
jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 672 ze zm.)
– ustawa z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst
jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 1222)
– ustawa z 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (tekst jedn. Dz.U.
z 2013 r., poz. 1594 ze zm.)
– ustawa z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środo-
wisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska
oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jedn. Dz.U.
z 2013 r., poz. 1235 ze zm.)
www.lexisnexis.pl
9
Wykaz skrótów
u.w.b.
u.w.i.a.r.
u.w.l.
u.w.r.s.t.
u.z.z.w.
A
– ustawa z 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz.U. Nr 92,
poz. 881 ze zm.)
– ustawa z 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji zespolonej
w województwie (Dz.U. Nr 31, poz. 206 ze zm.)
– ustawa z 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jedn. Dz.U.
z 2000 r. Nr 80, poz. 903 ze zm.)
– ustawa z 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomu-
nikacyjnych (Dz.U. Nr 106, poz. 675 ze zm.)
– ustawa z 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbio-
rowym odprowadzaniu ścieków (tekst jedn. Dz.U. z 2006 r. Nr 123,
poz. 858 ze zm.)
II. Czasopisma i publikatory
CBOSA
KZS
Lexis.pl
MoP
NZS
ONSA
ONSAiWSA
– Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych
– Krakowskie Zeszyty Sądowe
– Serwis Prawniczy LexisNexis Polska
– „Monitor Prawniczy”
– „Nowe Zeszyty Samorządowe”
– Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego (do 2003 r.)
– Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego i wojewódzkich
sądów administracyjnych (od 2004 r.)
OSNAPiUS
– Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Administracyjna, Pracy
OSNCP
OSNKW
OSNwSK
OSP
OTK ZU
PiP
Prok. i Pr.
ST
ZNSA
III. Inne
NSA
SN
TK
WSA
i Ubezpieczeń Społecznych
– Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna, Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych (od 1963 r. do 1994 r.)
– Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Karna i Izba Wojskowa
– Orzecznictwo Sądu Najwyższego w Sprawach Karnych
– Orzecznictwo Sądów Polskich
– Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego. Zbiór Uzupełniający
– „Państwo i Prawo”
– „Prokuratura i Prawo”
– „Samorząd Terytorialny”
– „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego”
– Naczelny Sąd Administracyjny
– Sąd Najwyższy
– Trybunał Konstytucyjny
– wojewódzki sąd administracyjny
Uwaga
Artykuły powoływane bez bliższego okreś lenia są przepisami ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo
budowlane (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 1409 ze zm.)
10
www.lexisnexis.pl
Wprowadzenie
Wprowadzenie
Wprowadzenie
Ustawa z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane weszła w życie 1 stycznia 1995 r.,
zastępując ustawę z 24 października 1974 r. – Prawo budowlane, która jednak
nie utraciła mocy w całości, co wynika z przepisów przejściowych aktualnie
obowiązującej ustawy.
Komentowana ustawa obowiązuje już od prawie 20 lat i była w tym czasie
wielokrotnie nowelizowana. Część zmian była związana z wejściem Polski do
Unii Europejskiej, niektóre zaś wynikły z niekorzystnych dla przepisów ustawy
wyroków Trybunału Konstytucyjnego. Najpoważniejsze zmiany zostały wpro-
wadzone ustawą z 27 marca 2003 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane
oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 80, poz. 718), która weszła w życie
11 lipca 2003 r. Nie wszystkie zmiany legislacyjne komentowanej ustawy na-
leży ocenić pozytywnie ze względu chociażby na ich częstotliwość, jednak
większość nowelizacji prowadziła do doskonalenia tego aktu.
Prawo budowlane w obecnym kształcie, mimo wielu nowelizacji, nie jest aktem
prawnym jasnym i prostym w stosowaniu ani dla organów, ani dla sądów, nie
mówiąc już o osobach niemających przygotowania prawniczego. Jednak istnie-
jące obecnie wątpliwości związane z rozumieniem tej ustawy oraz dotychcza-
sowy dorobek doktryny i orzecznictwa sądowego przemawiają za dalszym do-
skonaleniem tej ustawy w drodze kolejnych przemyślanych nowelizacji.
Przepisy komentowanej ustawy są ściśle powiązane z wieloma innymi ustawami
administracyjnego prawa materialnego, których przepisy, jako przepisy od-
rębne, regulują niekiedy odmiennie bądź modyfi kują przepisy ustawy – Prawo
budowlane. Poza tym stosując przepisy komentowanej ustawy i uwzględniając
regulacje wynikające z przepisów odrębnych, należy mieć również na uwadze
akty wykonawcze (rozporządzenia) do ustawy, których obecnie jest już około
czterdziestu.
Tak szeroki i wszechstronny zakres regulacji problematyki związanej z prawem
budowlanym, rozproszonej w wielu aktach prawnych różnej rangi, powoduje,
11
www.lexisnexis.pl
Wprowadzenie
A
że przestrzeganie prawa w tym zakresie dla przeciętnego obywatela wcale nie
jest takie proste i łatwe.
Dla prawidłowego stosowania przepisów Prawa budowlanego nieocenione
wprost znaczenie mają też poglądy doktryny i orzecznictwa sądowego, które od
początku wejścia w życie komentowanej ustawy miały wpływ na jej kształt.
Prawo budowlane jest jedną z najczęściej stosowanych ustaw prawa admini-
stracyjnego materialnego, co wynika z liczby spraw w tym zakresie wpływają-
cych do sądów administracyjnych.
Wybór problemów, na które zwrócono uwagę w książce, nie jest przypadkowy,
gdyż wynika z problematyki spraw najczęściej rozstrzyganych przez sądy admi-
nistracyjne. W komentarzu zwrócono również uwagę na występujące w niektó-
rych sprawach rozbieżności w orzecznictwie, co świadczy niewątpliwie o zawi-
łości i niejasności niektórych przepisów.
Jak wskazuje dotychczasowe doświadczenie związane z obowiązywaniem
ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, prawodawca, podejmując decyzję
o nowelizacji ustawy, powinien bardziej korzystać z doświadczeń wynikających
z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego i sądów administracyjnych, gdzie
wszystkie słabe punkty ustawy widoczne są jak w soczewce.
W drugim wydaniu komentarza uwzględniono wszystkie zmiany komentowanej
ustawy oraz ustaw z nią powiązanych, a także aktów wykonawczych (roz-
porządzeń) do nich. Ponadto zostały znacznie szerzej uwzględnione poglądy
doktryny oraz orzecznictwo sądów administracyjnych, Trybunału Konstytucyj-
nego i Sądu Najwyższego, którego orzeczenia w sprawach cywilnych nierzadko
muszą być uwzględniane w sprawach z zakresu prawa budowlanego.
Dążąc do tego, aby krąg odbiorców (Czytelników) tego opracowania był jak
najszerszy, autorzy komentarza starali się przedstawić zawiłe i skomplikowane
zagadnienia prawne w sposób możliwie dostępny i zrozumiały, szczególnie
zwracając uwagę na prawa i obowiązki inwestorów, właś cicieli i zarządców
obiektów budowlanych oraz zakres uprawnień władczych organów admini-
stracji publicznej, wynikających z przepisów obowiązującego prawa.
Oddając do rąk Czytelników niniejszy Komentarz, autorzy i wydawnictwo mają
nadzieję, że będzie on użyteczny dla wszystkich uczestników procesu budowla-
nego, organów administracji publicznej, adwokatów, radców prawnych, sędziów
sądów administracyjnych oraz studentów wydziałów prawa i administracji.
Andrzej Gliniecki
12
www.lexisnexis.pl
USTAWA
z dnia 7 lipca 1994 r.
Prawo budowlane
(tekst pierwotny Dz.U. z 25 sierpnia 1994 r. Nr 89, poz. 414; tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 1409;
zm.: Dz.U. z 2014 r., poz. 40)
Ustawa – Prawo budowlane
Rozdział 1. Przepisy ogólne
Wojciech Piątek
1
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. PRZEDMIOT REGULACJI
Art. 1. Ustawa – Prawo budowlane, zwana dalej „ustawą”, normuje działal-
ność obejmującą sprawy projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki
obiektów budowlanych oraz okreś la zasady działania organów admini-
stracji publicznej w tych dziedzinach.
1. Prawo budowlane jest jednym z działów materialnego prawa administracyjnego,
okreś lającym prawne wymogi poszczególnych stadiów projektowania, budowy,
utrzymania oraz rozbiórki obiektów budowlanych. W szerokim ujęciu obejmuje
ono ogół regulacji prawnych dotyczących procesu budowlanego, począwszy od
unormowań cywilnoprawnych, związanych z prawami rzeczowymi oraz obli-
gacyjnymi, które dotyczą szeroko rozumianego dysponowania nieruchomością,
przez zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, prawo fi nansowe, a skończywszy
na regulacji prawa publicznego obejmującej ogół procesu inwestycyjno-budow-
lanego zarówno rangi ustawowej, jak i wykonawczej. W wąskim ujęciu pojęcie
„prawo budowlane” obejmuje ustawę z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane oraz
akty wykonawcze wydane do niej w formie rozporządzeń.
Zakres przedmiotowy oraz podmiotowy Prawa budowlanego został okreś lony
w art. 1, a następnie rozwinięty w dalszych jego postanowieniach. Celem regulacji
Wojciech Piątek
13
www.lexisnexis.pl
Art. 1
Ustawa – Prawo budowlane
zawartej w komentowanej ustawie jest ochrona interesu publicznego w trakcie
przebiegu procesu inwestycyjno-budowlanego przy jednoczes nym uwzględ-
nieniu interesów indywidualnych. W orzecznictwie sądowym oraz w lite-
raturze formułowane są również bardziej szczegółowe cele Prawa budowla-
nego, którymi są: zapewnienie bezpieczeństwa powszechnego i indywidualnego,
zagrożonego ze strony wadliwie wykonanych obiektów budowlanych (wyrok
WSA w Gdańsku z 28 kwietnia 2010 r., II SA/Gd 350/09, Lexis.pl nr 7284384;
wyrok NSA 15 grudnia 2010 r., II OSK 1939/09, Lexis.pl nr 2483352), bezpie-
czeństwo użytkowania obiektu, ochrona środowiska, ochrona przed hałasem
i drganiami oraz zapewnienie ładu przestrzennego (wyrok WSA w Gdańsku
z 11 lutego 2009 r., II SA/Gd 670/08, Lexis.pl nr 2455518), ochrona zdrowia
i życia obywateli, bezpieczeństwo, ochrona środowiska oraz ochrona prawa
własności (H. Kisilowska, D. Sypniewski, Prawo budowlane, Warszawa 2012,
s. 31 oraz podana tam literatura). Istotne dyrektywy interpretacyjne formułuje
w tym przedmiocie art. 5 ust. 1–2. Z uwagi na przytoczone cele ustawy oraz
wiążącą się z tym możliwość ograniczenia praw rzeczowych właś ciciela nieru-
chomości za pomocą form władczych w różnych stadiach procesu budowlanego
w odniesieniu do poszczególnych instytucji prawa budowlanego sądy admini-
stracyjne zwracają uwagę, że nie mogą one być interpretowane w sposób roz-
szerzający (wyrok NSA z 17 marca 2005 r., OSK 1450/04, Lexis.pl nr 1481368;
wyrok NSA z 9 maja 2007 r., II OSK 709/06, Lexis.pl nr 2573329), czy też że po-
winny one być wykładane i stosowane ściśle (wyrok WSA w Poznaniu z 18 paź-
dziernika 2005 r., II SA/Po 2683/03, CBOSA).
Przepisy Prawa budowlanego mają charakter bezwzględnie obowiązujący i nie
pozostawiają właś ciwym organom administracji publicznej możliwości uzna-
niowego traktowania zaistniałych stanów faktycznych związanych z procesem
budowlanym (wyrok WSA w Poznaniu z 14 listo pada 2006 r., II SA/Po 406/06,
CBOSA; wyrok WSA w Gliwicach z 13 października 2011 r., II SA/Gl 210/11,
Lexis.pl nr 8091237). W orzecznictwie sądowym akcentuje się również ich re-
stytucyjny charakter, mający na celu przywrócenie obiektu budowlanego do
stanu zgodnego z prawem (wyrok NSA z 17 kwietnia 2000 r., IV SA 394/08, OSP
2001, nr 7–8, poz. 107 z aprobującą glosą R. Dziwińskiego, tamże; wyrok NSA
z 24 stycznia 2008 r., II OSK 1927/06, Lexis.pl nr 1961999). Ze względu na istotę
prawa budowlanego, do której należy ograniczenie zasady wolności zabudowy,
Prawo budowlane zawiera w sobie również takie instrumenty prawne, dzięki za-
stosowaniu których zapewniony zostaje posłuch dla bezwzględnego charakteru
jego norm prawnych. Stąd w literaturze wskazuje się, że prawo to ma charakter
policyjny, wyrażający się w dwóch zakresach: kontroli prewencyjnej oraz nad-
zoru. Kontrola prewencyjna ma miejsce wówczas, gdy przepisy Prawa budow-
lanego wymagają oceny zamierzenia inwestycyjnego przed przystąpieniem do
jego realizacji. Nadzór z kolei obejmuje sytuację, w której przedmiotem oceny jest
14
Wojciech Piątek
www.lexisnexis.pl
Rozdział 1. Przepisy ogólne
Art. 1
legalność podejmowanych działań objętych reglamentacją Prawa budowlanego
(Z. Leoński, Prawo zagospodarowania przestrzeni, Warszawa 2012, s. 247).
Jak zauważono w literaturze, obiekt budowlany trwa w czasie niejednokrotnie
znacznie dłużej, aniżeli życie jego twórców, niekiedy zmieniając właś cicieli
i zarządców. Jego konstrukcja jest często bardzo skomplikowana, mając wiele
elementów zanikających w trakcie budowy, do których dotarcie w późniejszym
okresie może być niemożliwe albo znacznie utrudnione (H. Kisilowska, D. Syp-
niewski, Prawo budowlane, Warszawa 2012, s. 54). Prawo budowlane, zawie-
rające szereg regulacji prawnych o charakterze ingerencyjnym, spełnia istotną
funkcję w kształtowaniu ładu i pokoju społecznego. Dzięki zastosowaniu jego
uregulowań, niejednokrotnie o charakterze ściśle technicznym (szerzej zob. ko-
mentarz do niniejszego artykułu uwaga 6), możliwe jest bezpieczne korzystanie
z obiektów budowlanych. Ze względu na przedmiot regulacji pełni ono podsta-
wową rolę służebną w funkcjonowaniu państwa jako całości oraz poszczegól-
nych jego obywateli. Doniosły społecznie przedmiot jego regulacji powoduje, że
Prawo budowlane należy do jednych z najczęściej stosowanych regulacji prawa
administracyjnego, czego dowodem pośrednim jest liczba spraw z tego zakresu
rozpoznawanych co roku przez sądy administracyjne. W 2010 r. jedynie Na-
czelny Sąd Administracyjny rozpoznał 6017 spraw ze skarg kasacyjnych w spra-
wach budowlanych, w 2011 r. spraw tych było 5959, natomiast w 2012 r. było
ich 6559 (Informacja o działalności sądów administracyjnych w 2010 r., s. 125–
127, 278, Warszawa 2011; Informacja o działalności sądów administracyjnych
w 2011 r., s. 129–130, 288, Warszawa 2012; Informacja o działalności sądów
administracyjnych w 2012 r., s. 142–144, 316, Warszawa 2013).
Reasumując, ze względu na władczy oraz bezwzględnie obowiązujący charakter
regulacji Prawa budowlanego wykładnia jego przepisów nie powinna prowadzić
do rozszerzającego rozumienia poszczególnych jego instytucji, w szczególności
tych, które prowadzą do ograniczenia zasady wolności budowlanej. Samego
jednak ograniczenia tego prawa nie należy pojmować wyłącznie w sposób ne-
gatywny, ponieważ w swoich założeniach prowadzi ono do ochrony cenniej-
szych wartości zarówno o znaczeniu indywidualnym, jak i ogólnospołecznym.
Ograniczenie to znajduje swoje umocowanie w art. 31 ust. 3 Konstytucji RP.
2. Obowiązująca ustawa z 7 lipca 1994 r. nie jest pierwszym aktem prawnym
w sposób całościowy obejmującym proces budowlany. Początki budownictwa
sięgają czasów prehistorycznych. Zasadniczy wpływ na jego powstanie i rozwój
wywarło przejście ludności od prymitywnego, koczowniczego trybu życia do
zajęć rolniczych, co zmusiło pierwotne grupy społeczne do zakładania osiedli
(szerzej zob. C. Krawczak, Prawo budowlane na ziemiach polskich od połowy
XVIII wieku do 1939 r., Poznań 1975, s. 9 i n.; S. Jędrzejewski, Prawo budowlane,
Toruń 1981, s. 8–9; Z. Niewiadomski, w: Prawna regulacja procesu inwestycyj-
Wojciech Piątek
15
www.lexisnexis.pl
Art. 1
Ustawa – Prawo budowlane
no-budowlanego. Uwarunkowania. Bariery. Perspektywy, red. Z. Niewiadomski,
Warszawa 2009, s. 15–17). Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r.
w poszczególnych częściach terytorium odrodzonego państwa obowiązywały
regulacje budowlane państw zaborczych. Pierwszym kompleksowym aktem
prawnym rodzimego ustawodawcy było rozporządzenie Prezydenta Rzeczypo-
spolitej z 16 lutego 1928 r. o prawie budowlanem i zabudowaniu osiedli (Dz.U.
Nr 23, poz. 202 ze zm.). Rozporządzenie z 1928 r. obejmowało zakresem za-
stosowania w sposób całościowy proces inwestycyjno-budowlany, począwszy
od zasad oraz przebiegu postępowania przy tworzeniu planów zabudowania,
przez parcelację terenów i scalanie działek budowlanych, wywłaszczenie nie-
ruchomości, a skończywszy na przepisach policyjno-budowlanych.
W nowej sytuacji społeczno-gospodarczej, jaka zaistniała po II wojnie świa-
towej, dotychczasowe zasady prawa budowlanego musiały ulec istotnym prze-
kształceniom, uwzględniającym odmienne założenia ustroju politycznego.
Dekretem z 2 kwietnia 1946 r. o planowym zagospodarowaniu przestrzennym
kraju (Dz.U. Nr 16, poz. 109 ze zm.) ustanowione zostały nowe zasady plano-
wania przestrzennego, oparte na centralizmie oraz preferencji interesu pań-
stwowego przed prywatnym.
Dnia 31 stycznia 1961 r. uchwalona została ustawa – Prawo budowlane (Dz.U.
Nr 7, poz. 46 ze zm.), obejmująca zgodnie z art. 1 ust. 1 sprawy projektowania,
budowy, rozbiórki i utrzymania obiektów budowlanych oraz okreś lająca zasady
organizacji, obowiązki i uprawnienia organów państwowego nadzoru budow-
lanego. W art. 4 ust. 2 ustawa z 1961 r., celem zapewnienia bezpieczeństwa dla
ludzi i mienia, właś ciwego układu funkcjonalnego obiektu oraz ze względów
ekonomicznych, wprowadziła wymóg stosowania obowiązujących norm pań-
stwowych, normatywów technicznych projektowania i innych obowiązujących
przepisów techniczno-budowlanych oraz przestrzegania zasad współczesnej
wiedzy technicznej. Ponadto ustawodawca nakazał stosowanie zatwierdzonych
opracowań typowych, jeżeli względy techniczne bądź ekonomiczne nie stoją
temu na przeszkodzie.
Kolejnym aktem prawnym normującym proces budowlany była ustawa z 24 paź-
dziernika 1974 r. – Prawo budowlane (Dz.U. Nr 38, poz. 229 ze zm.), która już
w preambule stanowiła, że rola budownictwa w rozwoju socjalistycznej go-
spodarki oraz w podnoszeniu poziomu życia społeczeństwa wymaga stałego
doskonalenia działalności budowlanej, zgodnie z potrzebami gospodarki naro-
dowej oraz interesem społecznym. Nowością w porównaniu z ustawą z 1961 r.
był szerszy zakres przedmiotowy regulacji prawnej, która zgodnie z art. 1 ust. 1
normowała działalność obejmującą sprawy wykorzystania terenów zgodnie
z ustaleniami miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, projek-
towanie, budowę, utrzymanie i rozbiórkę obiektów budowlanych oraz okreś-
16
Wojciech Piątek
www.lexisnexis.pl
Rozdział 1. Przepisy ogólne
Art. 1
lała zasady działania organów administracji państwowej w tych dziedzinach.
Ustawa z 1974 r. obejmowała swoim zakresem przedmiotowym częściowo pro-
blematykę ochrony środowiska, nakazując jego ochronę przy projektowaniu,
budowie, utrzymywaniu oraz użytkowaniu obiektów budowlanych. W dalszym
ciągu obowiązywała zasada unifi kacji przyjmowanych rozwiązań oraz typizacji
elementów budowlanych i wyposażenia obiektów budowlanych.
Kolejnym aktem prawnym regulującym proces budowlany jest obowiązu-
jąca ustawa z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r.,
poz. 1409 ze zm.), która powraca do obowiązujących w dwudziestoleciu mię-
dzywojennym założeń wolności budowlanej oraz decentralizacji trybu pro-
jektowania i wznoszenia obiektów budowlanych. W porównaniu z dekretem
z 1928 r. proces inwestycyjno-budowlany obecnie uregulowany jest w kilku
aktach prawnych rangi ustawowej, powiązanych ze sobą w sposób funkcjo-
nalny. Zasady oraz tryb postępowania w sprawach ocen oddziaływania na śro-
dowisko, w tym m.in. wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach
zostały uregulowane w ustawie z 3 października 2008 r. o udostępnianiu infor-
macji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środo-
wiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r.,
poz. 1235 ze zm.).
Zasady kształtowania polityki przestrzennej przez jednostki samorządu tery-
torialnego i organy administracji rządowej oraz zakres i sposoby postępowania
w sprawach przeznaczania terenów na okreś lone cele oraz ustalania zasad ich
zagospodarowania i zabudowy zostały uregulowane w ustawie z 27 marca
2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn. Dz.U.
z 2012 r., poz. 647 ze zm.).
Zasady wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych, zasady kontroli
wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu oraz zasady działania or-
ganów administracji publicznej w tej dziedzinie okreś lone zostały w ustawie
z 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz.U. Nr 92, poz. 881 ze zm.)
oraz w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011
z 9 marca 2011 r. ustanawiającym zharmonizowane warunki wprowadzania
do obrotu wyrobów budowlanych i uchylającym dyrektywę Rady 89/106/EWG
(Dz.Urz. UE 2011 L 88/5). Natomiast organizacja i zadania samorządów za-
wodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów, a także
prawa i obowiązki członków tych samorządów uregulowane zostały w ustawie
z 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów, inżynierów bu-
downictwa oraz urbanistów (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 932 ze zm.).
W 2010 r. opublikowane zostały natomiast tezy do projektu nowej ustawy –
Kodeks budowlany, autorstwa zespołu pod przewodnictwem prof. Z. Niewia-
domskiego („Administracja. Teoria. Dydaktyka. Praktyka” 2010, nr 1). Zgodnie
Wojciech Piątek
17
www.lexisnexis.pl
Art. 1
Ustawa – Prawo budowlane
z pierwszą z tez celem ustawy – Kodeks budowlany jest uregulowanie procesu
inwestycyjnego, z uwzględnieniem wolności budowlanej, konstytucyjnej gwa-
rancji własności, ochrony wartości wysoko cenionych oraz zasad sprawnego
rozstrzygania konfl iktu interesów: indywidualnego i publicznego. Rozporzą-
dzeniem Rady Ministrów z 10 lipca 2012 r. w sprawie utworzenia, organizacji
i trybu działania Komisji Kodyfi kacyjnej Prawa Budowlanego (Dz.U. z 2012 r.,
poz. 856) przy ministrze właś ciwym do spraw budownictwa, gospodarki prze-
strzennej i mieszkaniowej utworzona została Komisja Kodyfi kacyjna Prawa
Budowlanego, która pracuje nad przygotowaniem Kodeksu urbanistyczno-bu-
dowlanego. Jego założeniem jest całościowe uregulowanie procesu inwesty-
cyjno-budowlanego z poszanowaniem ładu przestrzennego, zrównoważonego
rozwoju, konstytucyjnej gwarancji ochrony prawa własności, samodzielności
planistycznej gminy oraz zasad sprawnego wyważania interesów: publicznego
i indywidualnego.
3. Prawo budowlane, nie obejmując zakresem normowania całego procesu inwe-
stycyjno-budowlanego, stanowi jednakże jego najistotniejszą część, począwszy
od projektowania obiektu budowlanego, przez realizację robót budowlanych,
skończywszy na zagadnieniach dotyczących rozbiórki. Aktem prawnym nad-
rzędnym względem Prawa budowlanego jest Konstytucja RP, która w art. 21
ust. 1 stanowi o ochronie własności, ustanawiając w art. 64 ust. 1 prawo podmio-
towe każdego do ochrony własności, które zgodnie z art. 64 ust. 2 Konstytucji
RP podlega równej dla wszystkich ochronie prawnej. Ograniczenie własności,
stosownie do art. 64 ust. 3 Konstytucji RP, może nastąpić jedynie w drodze
ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ono istoty tego prawa. O ograni-
czeniach tych stanowi m.in. Prawo budowlane, wprowadzając okreś lone zasady
zabudowy nieruchomości oraz podejmowania działalności związanej z projek-
towaniem oraz wznoszeniem obiektów budowlanych. Ustawodawca kieruje się
przy tym koniecznością zapewnienia ochrony porządku i bezpieczeństwa pu-
blicznego oraz zagwarantowania praw lub wolności innych osób.
Oprócz Prawa budowlanego również inne akty prawne o randze ustawy sta-
tuują publicznoprawne ograniczenia prawa własności, w tym prawa do za-
budowy i zagospodarowania terenu. Stanowi o tym art. 2, zawierający wiele
wyłączeń z zakresu przedmiotowego Prawa budowlanego w odniesieniu do ad-
ministracyjnoprawnej regulacji dotyczącej projektowania, budowy, utrzymania
i rozbiórki obiektów budowlanych.
4. Prawo budowlane obejmuje swoim zakresem przedmiotowym działalność
polegającą na projektowaniu, budowie, utrzymaniu i rozbiórce obiektów bu-
dowlanych. Pojęcie obiektu budowlanego zostało zdefi niowane w art. 3 pkt 1
w sposób zakresowy, przez wymienienie wszystkich jego odmian, które zostały
następnie zdefi niowane w dalszych punktach art. 3. Działalność polegająca na
18
Wojciech Piątek
www.lexisnexis.pl
Rozdział 1. Przepisy ogólne
Art. 1
projektowaniu obiektów budowlanych stanowi zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1
jedną z samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie. Zgodnie z art. 18
ust. 1 pkt 1 zapewnienie opracowania projektu budowlanego należy do zadań
inwestora. Stosownie do art. 17 pkt 3 jednym z uczestników procesu budowla-
nego jest projektant, którego podstawowe prawa i obowiązki zostały okreś lone
w art. 20–21. Projekt budowlany zgodnie z art. 35 ust. 1 podlega sprawdzeniu
przez właś ciwy organ administracji architektoniczno-budowlanej przed wyda-
niem decyzji o pozwoleniu na budowę. Defi nicję legalną pojęcia budowy za-
wiera art. 3 pkt 6. O utrzymaniu obiektu budowlanego stanowi art. 5 ust. 2 oraz
rozdział 6 zatytułowany „Utrzymanie obiektów budowlanych”. Natomiast roz-
biórka obiektu budowlanego jest elementem składowym defi nicji legalnej robót
budowlanych, o której stanowi art. 3 pkt 7. Natomiast samo pojęcie obiektu bu-
dowlanego zostało zdefi niowane w art. 3 pkt 1. Dla zakresu przedmiotowego
komentowanej ustawy ma ono istotne znaczenie, ponieważ działalność polega-
jąca na projektowaniu, budowie, utrzymaniu i rozbiórce została odniesiona do
obiektu budowlanego, który wobec tego dla przedmiotowego zakresu zastoso-
wania Prawa budowlanego odgrywa centralne znaczenie. Uznanie okreś lonego
wytworu ludzkiej działalności za obiekt budowlany przesądza o zastosowaniu
Prawa budowlanego do jego wzniesienia, utrzymania oraz rozbiórki (zob. ko-
mentarz do art. 3, uwaga 3). Mówiąc inaczej, nie każda sprawa, w której do-
chodzi do okreś lonej zmiany w otaczającej rzeczywistości, polegającej na fi -
zycznej ingerencji w istniejące stosunki własnościowe, podlega rozstrzygnięciu
w oparciu o przepisy Prawa budowlanego. Przykładowo, samo zamontowanie
drewnianej płyty OSB przed wjazdem do garażu, uniemożliwiające korzy-
stanie z niego jego użytkownikom, prowadzić może do naruszenia stosunków
cywilnoprawnych z zakresu prawa rzeczowego, nie będąc deliktem administra-
cyjnym sankcjonowanym przepisami Prawa budowlanego. Płyta taka nie jest
obiektem budowlanym, a jej zamontowanie nie należy do robót budowlanych,
o których stanowi art. 3 pkt 7 (wyrok NSA z 30 sierpnia 2013 r., II OSK 877/12,
Lexis.pl nr 7514283). Prawo budowlane nie zawiera instrumentów prawnych
służących rozwiązywaniu sporów sąsiedzkich czy też własnościowych. Poza
wyraźnie okreś lonym katalogiem przestępstw, o którym stanowią przepisy roz-
działu 9, normy Prawa budowlanego nie mogą również być łączone z dążeniem
do zastosowania represji karnej.
Pomimo ustawowej defi nicji pojęcia obiektu budowlanego, z uwagi na liczne
wątpliwości w tym zakresie, sądy administracyjne w szeregu orzeczeń prze-
sądzają autorytatywnie o kwalifi kacji okreś lonego rozwiązania jako wypeł-
niającego treść analizowanego sformułowania. W związku z tymi uwagami,
skoro koryto potoku nie jest obiektem budowlanym, to nakazanie wykonania
w nim robót budowlanych nie znajduje oparcia w przepisach Prawa budowla-
nego (wyrok NSA z 23 kwietnia 2003 r., IV SA 2623/01, Lexis.pl nr 2271417),
Wojciech Piątek
19
www.lexisnexis.pl
Art. 1
Ustawa – Prawo budowlane
podobnie jak przepisy komentowanej ustawy nie znajdują zastosowania do
likwidacji szkód spowodowanych powodzią, a polegających na oderwaniu
części terenu. Obiektem budowlanym nie jest ani teren działki, ani zaist-
niała w niej wyrwa (wyrok NSA z 5 stycznia 2001 r., IV SA 2264/98, Lexis.pl
nr 2316032), ani grzebowisko zwłok zwierzęcych, rozumiane jako teren, na
którym (w sposób zorganizowany) zakopywane są zwłoki zwierząt (wyrok
NSA z 7 grudnia 2006 r., II OSK 1443/05, ONSAiWSA 2007, nr 4, poz. 105), ani
pryzma piasku wydobytego z dna rzeki (wyrok NSA z 15 maja 2007 r., II OSK
772/06, Lexis.pl nr 2573320), ani drzewa i krzewy (wyrok NSA z 17 wrześ nia
2013 r., II OSK 967/12, Lexis.pl nr 8046404). Za obiekt budowlany będący
budowlą został natomiast uznany kolektor słoneczny (wyrok WSA w Lublinie
z 20 listo pada 2012 r., II SA/Lu 696/12, Lexis.pl nr 8055742). Przesądzający
dla zastosowania Prawa budowlanego nie jest natomiast sam tylko wymóg
uzyskania pozwolenia na budowę albo obowiązek zgłoszenia zamiaru prowa-
dzenia robót budowlanych właś ciwemu organowi w odniesieniu do danego
obiektu budowlanego. Poglądu takiego nie da się wywieść z wykładni art. 1
pr.bud. Byłby on ponadto sprzeczny z celami komentowanej ustawy, dopro-
wadzając niejednokrotnie do obejścia prawa (por. wyrok NSA z 11 kwietnia
2002 r., II SA/Łd 1788/98, Lexis.pl nr 2319194; wyrok WSA w Lublinie
z 10 marca 2004 r., II SA/Lu 67/03, CBOSA).
5. Okreś lony w art. 1 zakres przedmiotowy komentowanej ustawy nie został
skonstruowany w sposób zupełny. Pominięte zostały w nim status prawny
oraz zasady odpowiedzialności zawodowej osób wykonujących funkcje tech-
niczne w budownictwie. Problematyki tej dotyczą rozdział 2 zatytułowany
„Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie” oraz rozdział 10 zatytu-
łowany „Odpowiedzialność zawodowa w budownictwie”. Poza tym Prawo bu-
dowlane reguluje również inne formy działalności prowadzonej w stosunku do
obiektów budowlanych, takie jak zdefi niowana w art. 3 pkt 7a przebudowa czy
też okreś lony w art. 3 pkt 8 remont. W art. 1 pominięto również problematykę
zagospodarowania otoczenia wokół obiektu budowlanego, o którym to obo-
wiązku stanowi art. 6. Jak zauważają T. Asman oraz Z. Niewiadomski, usta-
wodawca w art. 1 w sposób niewyczerpujący wskazał typowe etapy procesu
budowlanego, posiłkując się zarówno pojęciami zdefi niowanymi w art. 3, jak
i okreś leniami języka potocznego. Wyliczenie etapów procesu budowlanego
ma charakter przykładowy. Poza tym nie wszystkie ze wskazanych w art. 1
etapów muszą wystąpić w każdym przypadku. Proces budowlany może za-
trzymać się na którymś z nich czy też przybrać inny porządek chronologiczny
aniżeli wskazany w art. 1 (T. Asman, Z. Niewiadomski, w: Prawo budowlane.
Komentarz, red. Z. Niewiadomski, Warszawa 2013, s. 8–9). Natomiast samo
pojęcie procesu budowlanego użyte przez ustawodawcę w art. 12 ust. 3, w ty-
tule i treści rozdziału 3, w art. 45 ust. 5 pkt 4 oraz w art. 81c ust. 1 defi niowane
20
Wojciech Piątek
www.lexisnexis.pl
Rozdział 1. Przepisy ogólne
Art. 1
jest jako ciąg czynności czy działań techniczno-budowlanych, składających się
na wybudowanie, eksploatację i likwidację obiektu budowlanego. Działaniom
technicznym odpowiada ustanowiony zespół powinności prawnych, zapew-
niający przebieg procesu budowlanego według technicznych oraz prawnych
wzorców (S. Jędrzejewski, Proces budowlany. Zagadnienia administracyjno-
prawne, Bydgoszcz 1995, s. 28. Zob. też Z. Leoński, Stadia procesu budowlanego,
w: Z. Leoński, M. Szewczyk, Zasady prawa budowlanego i zagospodarowania
przestrzennego, Bydgoszcz–Poznań 2002, s. 244; W. Szwajdler, w: T. Bąkowski,
W. Szwajdler, Proces inwestycyjno-budowlany. Zagadnienia administracyjno-
prawne, Toruń 2004, s. 124–127; D. Sypniewski, Nadzór nad procesem budow-
lanym, Warszawa 2011, s. 50–58; J. Goździewicz-Biechońska, Wadliwość de-
cyzji administracyjnych w procesie inwestycyjno-budowlanym, Warszawa 2011,
s. 29–31). W orzecznictwie sądowym akcentuje się dynamikę oraz zmienność
tego procesu (wyrok WSA w Gdańsku z 11 października 2007 r., II SA/Gd
336/07, CBOSA; wyrok WSA w Kielcach z 27 października 2011 r., II SA/Ke
448/11, Lexis.pl nr 3068802).
6. Komentowana ustawa, przynależąc do materialnego prawa administracyj-
nego, zawiera również uregulowania o charakterze ustrojowym i procesowym,
a także normy techniczne okreś lające szczegółowe wymogi realizacji obiektów
budowlanych. O ustroju organów administracji architektoniczno-budowlanej
ustawodawca stanowi w rozdziale 8. Regulacje procesowe zostały zamiesz-
czone przede wszystkim w rozdziale 4 normującym postępowanie poprzedza-
jące rozpoczęcie robót budowlanych. Stanowią one niejednokrotnie lex specialis
względem regulacji Kodeksu postępowania administracyjnego, czemu usta-
wodawca wprost dał wyraz w art. 28 ust. 3 pr.bud., wyłączając zastosowanie
art. 31 k.p.a. w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę. Prawo bu-
dowlane odsyła wprost do Kodeksu postępowania administracyjnego również
w art. 51 ust. 6, art. 5a ust. 1, art. 88a ust. 1 pkt 1.
Prawo budowlane wykazuje ścisły związek z procesami natury technicznej
oraz wiedzą budowlaną. W literaturze pod pojęciem normy technicznej ro-
zumie się szczególny rodzaj wzorca technicznego, reguły postępowania lub
zasady wiedzy technicznej, wypracowanej i mającej zastosowanie w szeroko
rozumianej technice. Nadanie normie technicznej charakteru normatywnego
powoduje, że staje się ona najmniejszym stanowiącym strukturalną całość ele-
mentem systemu prawa. Podstawowymi racjami uzasadniającymi włączanie
norm technicznych do porządku prawnego są ochrona życia i zdrowia ludz-
kiego oraz ochrona mienia i środowiska naturalnego (S. Serafi n, Zagadnienia
techniczne w prawie budowlanym, Warszawa 2005, s. 48–50). O normach tech-
niczno-budowlanych ustawodawca stanowi już w przepisach ogólnych w art. 5
ust. 1, regulując, że obiekt budowlany wraz ze związanymi z nim urządzeniami
budowlanymi należy projektować i budować w zgodzie z tymi uregulowa-
Wojciech Piątek
21
www.lexisnexis.pl
Art. 1
Ustawa – Prawo budowlane
niami, oraz w art. 7, wymieniając rodzaje przepisów techniczno-budowlanych.
Duża liczba przepisów okreś lanych mianem technicznych wpływa na szcze-
gólne znaczenie w Prawie budowlanym aktów prawnych niższej rangi aniżeli
ustawa. Przepisy techniczne pod wpływem rozwoju wiedzy i techniki ulegają
częstym zmianom. Poza tym zamieszczenie ich w Prawie budowlanym rozbi-
jałoby zwartą konstrukcję komentowanej ustawy (Z. Leoński, Stadia procesu
budowlanego, w: Z. Leoński, M. Szewczyk, Zasady prawa budowlanego i zago-
spodarowania przestrzennego, Bydgoszcz–Poznań 2002, s. 208–210). W chwili
obecnej w obrocie prawnym obowiązuje 40 rozporządzeń wykonawczych do
Prawa budowlanego. Komentowana ustawa zawiera również przepisy z innych
dziedzin aniżeli prawo administracyjne. W rozdziale 9 zamieszczone zostały
przepisy karne. Niektóre z przepisów Prawa budowlanego, jak np. art. 5 ust. 1
pkt 9, art. 47 ust. 1, wykazują związek z regulacją prawa cywilnego (zob. też
komentarz do niniejszego artykułu, uwaga 8).
Naruszenie przepisów dotyczących wiedzy technicznej wywołuje okreś lone
skutki na poszczególnych etapach procesu inwestycyjno-budowlanego. Sto-
sownie do art. 35 ust. 1 pkt 2 przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę
lub odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego organ administracji
architektoniczno-budowlanej sprawdza zgodność projektu zagospodarowania
działki lub terenu z przepisami, w tym z przepisami techniczno-budowlanymi.
Stwierdzenie naruszeń w tym zakresie obliguje organ, zgodnie z art. 35 ust. 3,
do nałożenia w drodze postanowienia obowiązku usunięcia wskazanych nie-
prawidłowości. Brak naruszenia przepisów techniczno-budowlanych w za-
kresie uniemożliwiającym doprowadzenie obiektu budowlanego lub jego części
do stanu zgodnego z prawem jest jedną z przesłanek wstrzymania przez organ
nadzoru prowadzenia robót budowlanych na podstawie art. 48 ust. 2 oraz
wszczęcia postępowania legalizacyjnego. Naruszenie norm technicznych może
skutkować również wniesieniem sprzeciwu przez organ nadzoru budowlanego,
o którym stanowi art. 54, oraz odmową wydania pozwolenia na użytkowanie
obiektu budowlanego stosownie do art. 59 ust. 5 w stosunku do tego obiektu,
który wymaga jego uzyskania.
7. Zakres podmiotowy komentowanej ustawy został okreś lony w art. 1 w sposób
ogólny i dorozumiany przez odniesienie zasad działania organów administracji
publicznej do wymienionych dziedzin procesu budowlanego. Organami tymi
są podmioty wymienione w rozdziale 8. Zgodnie z art. 80 ust. 1 zadania ad-
ministracji architektoniczno-budowlanej wykonują: starosta, wojewoda oraz
Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego. Organami nadzoru budowlanego są:
powiatowy inspektor nadzoru budowlanego, wojewoda działający przy pomocy
wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego jako kierownika wojewódz-
kiego nadzoru budowlanego wchodzącego w skład zespolonej administracji
wojewódzkiej oraz Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego. Pozostałymi pod-
22
Wojciech Piątek
www.lexisnexis.pl
Rozdział 1. Przepisy ogólne
Art. 1
miotami niewymienionymi wprost w art. 1 są osoby wykonujące samodzielne
funkcje techniczne w budownictwie, o których stanowi art. 12, uczestnicy
procesu budowlanego wymienieni w art. 17, podmioty będące obok inwestora
stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę, o których stanowi
art. 28 ust. 2, właś ciciele oraz zarządcy obiektów budowlanych, o których usta-
wodawca stanowi w rozdziale 6 ustawy.
8. Na poszczególnych etapach procesu inwestycyjno-budowlanego obok admini-
stracyjnoprawnych uregulowań prawa budowlanego zastosowanie może zna-
leźć prawo cywilne. Z punktu widzenia regulacji prawa rzeczowego na uwagę
zasługuje wkroczenie przez Prawo budowlane w uprawnienia właś ciciela do
swobodnego dysponowania prawem własności. Z kolei jednym z obowiązków
inwestora jest udokumentowanie prawa do dysponowania nieruchomością na
cele budowlane, zgodnie z art. 3 pkt 11 w zw. z art. 32 ust. 4 pkt 2 pr.bud.
Istotne znaczenie w konkretnej sytuacji mogą mieć również uregulowania do-
tyczące tzw. prawa sąsiedzkiego, w tym immisji bezpośrednich zakazanych
wprost w art. 140 k.c., immisji pośrednich, o których stanowi art. 144 k.c., za-
chowania dostępu do drogi publicznej i wiążącego się z tym ustanowienia słu-
żebności drogi koniecznej na podstawie art. 145 § 1 k.c., przekroczenia granicy
przy wznoszeniu budynku, o czym stanowi art. 151 k.c. Z punktu widzenia re-
gulacji prawa zobowiązaniowego, w trakcie procesu inwestycyjno-budowlanego
mogą zachodzić różnego rodzaju stosunki obligacyjne pomiędzy jego uczestni-
kami. W art. 647–658 k.c. została uregulowana umowa o roboty budowlane.
W praktyce zawierane są również różnego rodzaju umowy nienazwane mające
za przedmiot wykonanie okreś lonych prac budowlanych.
9. Ze względu na poszerzający się stopniowo zakres regulacji prawa unijnego na-
leży mieć na uwadze, że dotyczy ono w coraz większym zakresie problematyki
procesu inwestycyjno-budowlanego. Co prawda, w obecnej dobie nieupraw-
nione byłoby posługiwanie się generalnym hasłem europeizacji prawa budow-
lanego, tym niemniej nie należy pomijać wpływu, jaki regulacje unijne wy-
wierają na kształt rodzimej regulacji prawnej. Tytułem przykładu, już w art. 5
ust. 1 pkt 1 ustawodawca w odniesieniu do projektowania i budowy obiektu
budowlanego stanowi o konieczności zapewnienia wymagań podstawowych,
związanych z ochroną interesu indywidualnego i publicznego w procesie bu-
dowlanym. Jako pierwsza pojęcie wymagań podstawowych wprowadziła Rada
Wspólnot Europejskich w uchwale z 7 maja 1985 r. w sprawie nowego podejścia
do technicznej harmonizacji i norm (Dz.Urz. WE 1985 C 136/1), wskazując na
potrzebę ustalenia wymagań podstawowych odnośnie do bezpieczeństwa oraz
innych aspektów istotnych dla dobra ogólnego (szerzej zob. komentarz do art. 5,
uwaga 3). Art. 5 ust. 3–15, art. 51, 52 pr.bud. wprowadzone zostały do Prawa bu-
dowlanego celem implementacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady
2002/91/WE z 16 grudnia 2002 r. w sprawie charakterystyki energetycznej bu-
Wojciech Piątek
23
www.lexisnexis.pl
Art. 2
Ustawa – Prawo budowlane
dynków (Dz.Urz. UE 2003 L 1/65 – uchylona; szerzej zob. komentarz do art. 5,
uwaga 5). Na odrębną uwagę zasługuje w tym względzie regulacja prawna
dotycząca prawa ochrony środowiska, w tym dyrektywa Parlamentu Euro-
pejskiego i Rady 2011/92/UE z 13 grudnia 2011 r. w sprawie oceny skutków
wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środo-
wisko (Dz.Urz. UE 2012 L 26/1). Zgodnie z art. 1 ust. 1 przywołanej dyrektywy
znajduje ona zastosowanie do oceny skutków środowiskowych wywieranych
przez przedsięwzięcia publiczne i prywatne, które mogą powodować znaczące
skutki w środowisku. Pod pojęciem przedsięwzięcia, stosownie do art. 1 ust. 2
lit. a dyrektywy, rozumie się wykonanie prac budowlanych lub innych insta-
lacji lub systemów oraz inne interwencje w otoczeniu naturalnym i krajobrazie,
włącznie z wydobywaniem zasobów mineralnych. Należy również zwrócić
uwagę na rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011
z 9 marca 2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do
obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG (Dz.
Urz. UE 2011 L 88/5). Zgodnie z art. 1 tego rozporządzenia okreś la ono wa-
runki wprowadzania do obrotu lub udostępniania na rynku wyrobów budowla-
nych, poprzez ustanowienie zharmonizowanych zasad wyrażania właś ciwości
użytkowych wyrobów budowlanych w odniesieniu do ich zasadniczych charak-
terystyk oraz zharmonizowanych zasad stosowania oznakowania CE na tych
wyrobach. Powyższe rozporządzenie jest powiązane z ustawą z 16 kwietnia
2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz.U. Nr 92, poz. 881 ze zm.), która normuje
m.in. właś ciwość organów w zakresie wykonywania zadań administracyjnych
i obowiązków, które z niego wynikają.
2
Art. 2. USTAWA – WYŁĄCZENIA; STOSUNEK DO INNYCH USTAW
Art. 2. 1. Ustawy nie stosuje się do wyrobisk górniczych.
2. Przepisy ustawy nie naruszają przepisów odrębnych, a w szczegól-
ności:
1) prawa geologicznego i górniczego – w odniesieniu do obiektów bu-
dowlanych zakładów górniczych;
2) prawa wodnego – w odniesieniu do urządzeń wodnych;
3) o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami – w odniesieniu do
obiektów i obszarów wpisanych do rejestru zabytków oraz obiektów
i obszarów objętych ochroną konserwatorską na podstawie miejsco-
wego planu zagospodarowania przestrzennego.
1. Działalność obejmująca sprawy projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki
obiektów budowlanych została uregulowana w Prawie budowlanym, które dla
wymienionych elementów składowych procesu inwestycyjno-budowlanego jest
aktem prawnym o charakterze podstawowym. Art. 2 zawiera katalog wyłą-
24
Wojciech Piątek
www.lexisnexis.pl
Rozdział 1. Przepisy ogólne
Art. 2
czeń z zakresu przedmiotowego Prawa budowlanego. O ile jednak art. 2 ust. 1
w sposób bezwzględny wyłącza zastosowanie ustawy do wyrobisk górniczych,
o tyle art. 2 ust. 2 stanowi, że przepisy tej ustawy nie naruszają przepisów od-
rębnych. Oznacza to, że znajdują one zastosowanie w przypadkach wymienio-
nych w art. 2 ust. 2, z uwzględnieniem przepisów odrębnych, które modyfi kują
regulację Prawa budowlanego. Wyliczenie to nie ma jednak charakteru enume-
ratywnego. Zastosowanie zwrotu „w szczególności” wskazuje, że ustawodawca
wymienił w sposób przykładowy trzy akty prawne rangi ustawowej, których
regulacji Prawo budowlane nie narusza. Zasada okreś lona w art. 2 ust. 2 od-
nosi się do każdej ustawy odrębnej, która reguluje sprawy projektowania, bu-
dowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych odmiennie aniżeli Prawo
budowlane. Przepisy odrębne korzystają z pierwszeństwa zastosowania przed
Prawem budowlanym, zastępując jego regulację. Jednakże w przypadku nie-
objęcia zakresem normowania danej problematyki przez przepisy szczególne,
zastosowanie w sprawie znajduje Prawo budowlane. Dlatego w orzecznictwie
sądowym wskazano, że wobec braku w Prawie wodnym regulacji dotyczącej sa-
mowoli budowlanej, w przypadku wykonania w warunkach samowoli budowli
hydrotechnicznych nakazanie ich rozbiórki powinno następować na podstawie
Prawa budowlanego (postanowienie NSA z 18 lutego 2005 r., OW 151/04,
Lexis.pl nr 2111807). W innym orzeczeniu Naczelny Sąd Administracyjny pod-
kreś lił, że wpisanie okreś lonego obiektu budowlanego do rejestru zabytków nie
wyłącza go spod działania Prawa budowlanego (wyrok NSA z 30 października
2003 r., I SA 113/02, Lexis.pl nr 396975).
2. Zgodnie z art. 6 pkt 17 ustawy z 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze
(Dz.U. Nr 163, poz. 981) wyrobiskiem górniczym jest przestrzeń w nieruchomości
gruntowej lub górotworze powstała w wyniku robót górniczych. Sprawy doty-
czące wyrobisk górniczych uregulowane w przywołanej ustawie pozostają poza
zakresem normowania Prawa budowlanego. Zakres przedmiotowy tej ustawy
jest jednak znacznie szerszy. Zgodnie z art. 1 p.g.g. okreś la ona zasady i warunki
podejmowania, wykonywania oraz zakończenia działalności odnoszącej się do
prac geologicznych, wydobywania kopalin ze złóż, podziemnego bezzbiorni-
kowego magazynowania substancji, podziemnego składowania odpadów oraz
podziemnego składowania dwutlenku węgla w celu przeprowadzenia projektu
demonstracyjnego wychwytu i składowania dwutlenku węgla. Zakres przedmio-
towy ustawy – Prawo geologiczne i górnicze doprecyzowany został w jej art. 2–4.
Poza regulacją dotyczącą wykonywania, zabezpieczania i likwidowania wyrobisk
górniczych przepisy Prawa budowlanego znajdują zastosowanie do spraw uregu-
lowanych w ustawie – Prawo geologiczne i górnicze w zakresie okreś lonym w tej
ustawie, z uwzględnieniem art. 2 ust. 2 pkt 1 pr.bud.
3. Art. 2 pr.bud. do Prawa geologicznego i górniczego odsyła również w ust. 2,
stanowiąc, że przepisy Prawa budowlanego nie naruszają przepisów odręb-
Wojciech Piątek
25
www.lexisnexis.pl
Art. 2
Ustawa – Prawo budowlane
nych, a w szczególności Prawa geologicznego i górniczego – w odniesieniu
do obiektów budowlanych zakładów górniczych. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4
p.g.g. obiektem budowlanym zakładu górniczego jest znajdujący się poza pod-
ziemnym wyrobiskiem górniczym obiekt zakładu górniczego będący obiektem
budowlanym w rozumieniu Prawa budowlanego, służący bezpośrednio do wy-
konywania działalności regulowanej ustawą w zakresie:
1) wydobywania kopalin ze złóż, a w podziemnych zakładach górniczych wy-
dobywających węgiel kamienny wraz z pozostającym w związku technolo-
gicznym z wydobyciem kopaliny przygotowaniem wydobytej kopaliny do
sprzedaży, albo
2) podziemnego bezzbiornikowego magazynowania substancji, albo
3) podziemnego składowania odpadów, albo
4) podziemnego składowania dwutlenku węgla.
W art. 168 ust. 2 p.g.g. ustawodawca postanowił, że w odniesieniu do projek-
towania i wykonywania robót budowlanych oraz utrzymania obiektów budow-
lanych zakładu górniczego organy nadzoru górniczego wykonują zadania z za-
kresu administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego.
4. Budowa oraz utrzymywanie urządzeń wodnych uregulowane zostały w ustawie
z 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 145 ze zm.).
W art. 9 pkt 19 pr.wod. zawarta została defi nicja urządzenia wodnego, którym
jest urządzenie służące kształtowaniu zasobów wodnych oraz korzystaniu
z nich, a w szczególności:
1) budowle: piętrzące, upustowe, przeciwpowodziowe i regulacyjne, a także
kanały i rowy;
2) zbiorniki, obiekty zbiorników i stopni wodnych;
3) stawy rybne oraz stawy przeznaczone do oczyszczania ścieków, rekreacji
lub innych celów;
4) obiekty służące do ujmowania wód powierzchniowych oraz podziemnych;
5) obiekty energetyki wodnej;
6) wyloty urządzeń kanalizacyjnych służące do wprowadzania ścieków do
wód lub urządzeń wodnych oraz wyloty urządzeń służące do wprowa-
dzania wody do wód lub urządzeń wodnych;
7) stałe urządzenia służące do połowu ryb lub do pozyskiwania innych orga-
nizmów wodnych;
8) mury oporowe, bulwary, nabrzeża, pomosty, przystanie, kąpieliska;
9) stałe urządzenia służące do dokonywania przewozów międzybrzegowych
(szerzej zob. komentarz do art. 3, uwaga 42).
Projektowaniu, wykonywaniu oraz utrzymywaniu urządzeń wodnych poświę-
cony został dział IV Prawa wodnego zatytułowany „Budownictwo wodne”.
Zgodnie z art. 62 ust. 1 pr.wod. budownictwo wodne polega na wykonywaniu
26
Wojciech Piątek
www.lexisnexis.pl
Rozdział 1. Przepisy ogólne
Art. 2
oraz utrzymywaniu urządzeń wodnych. W art. 62 ust. 2 pr.wod. ustawodawca
wskazał, że przepisy ogólne działu IV Prawa wodnego nie naruszają Prawa bu-
dowlanego. Przepisy Prawa budowlanego nie naruszają przepisów Prawa wod-
nego w odniesieniu do urządzeń wodnych. Prawo wodne w dziale IV zawiera
normy dotyczące budownictwa wodnego, lecz w powyższej regulacji nie ma sa-
modzielnych unormowań dotyczących budowy takich urządzeń. Pomiędzy oma-
wianymi ustawami nie ma zatem żadnej konkurencji (wyrok WSA w Warszawie
z 15 grudnia 2010 r., VII SA/Wa 1448/10, Lexis.pl nr 2483403). Tak samo prze-
pisów art. 2 ust. 2 pkt 2 pr.bud. i art. 62 ust. 2 pr.wod. wyznaczających wza-
jemne relacje między tymi ustawami nie można rozumieć w ten sposób, że po-
wstają pewne obszary w zakresie regulacji Prawa budowlanego, które przestają
podlegać organom nadzoru budowlanego i nie należą do organów właś ciwych
do wydania pozwolenia wodnoprawnego z racji ograniczeń wynikających
z Prawa budowlanego. Jeżeli okreś lony obiekt budowlany, w rozumieniu art. 3
pkt 1 pr.bud., zaliczony został do urządzeń wodnych, trudno przyjąć pogląd, że
w tym zakresie wszystkie kompetencje organów administracji architektoniczno-
budowlanej i organów nadzoru budowlanego wynikające z Prawa budowlanego
przejmują organy właś ciwe do wydawania pozwoleń wodnoprawnych (wyrok
NSA z 23 sierpnia 2013 r., II OSK 800/12, Lexis.pl nr 8046377).
Prawo wodne reguluje, zgodnie z art. 1 pr.wod., gospodarowanie wodami, w tym
m.in. zarządzanie zasobami wodnymi. Jednym z istotnych przejawów tego za-
rządu jest przyznanie organom administracji publicznej kompetencji do wyda-
wania pozwoleń wodnoprawnych. Przesłanki wydania tego pozwolenia zostały
okreś lone w art. 122 ust. 1 pr.wod. Zgodnie z art. 122 ust. 1 pkt 3 pr.wod. wyma-
gane jest ono na wykonanie urządzeń wodnych. W rozdziale 4 działu VI Prawa
wodnego, począwszy od art. 122 pr.wod., ustawodawca uregulował przesłanki
oraz tryb wydania pozwolenia wodnoprawnego. Łączne stosowan
Pobierz darmowy fragment (pdf)